Gian nan chuyện “bắt bệnh”: Siêu âm đến lần thứ 2 mới có thể chẩn đoán chính xác 

Ông Lưu Bá T. (56 tuổi, Vĩnh Phúc) xuất hiện cơn đau bụng quanh rốn 3 ngày nay, đau thành cơn, mỗi cơn quặn thắt khoảng 5 phút. Đặc biệt, ông có tiền sử hút thuốc lá đã 30 năm nay. Khai thác bệnh sử, ông T. cho biết đã đi khám một lần trước đó vài ngày. Tại lần khám đầu tiên này, sau khi thực hiện siêu âm, bác sĩ chẩn đoán ông mắc chứng viêm đại tràng. Ông T. được kê đơn thuốc điều trị tại nhà nhưng tình trạng đau không thuyên giảm. 

Bất an về sức khỏe của bản thân, người nhà đưa ông đến Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC cấp cứu lúc 3h sáng. 

Tại đây, bệnh nhân được chỉ định thực hiện siêu âm ổ bụng. Lần siêu âm thứ 2 này, các bác sĩ tại MEDLATEC đã phát hiện ra bất thường. Kết quả siêu âm cho thấy vị trí của động mạch mạc treo tràng trên có hình ảnh huyết khối giảm âm, dày 6mm trên đoạn dài 56mm, gây hẹp khoảng 70% đường kính lòng mạch. 

Hình ảnh siêu âm phát hiện vị trí của động mạch mạc treo tràng trên có hình ảnh huyết khối giảm âm, gây hẹp đường kính lòng mạch 

Ngay lập tức bệnh nhân được chỉ định thực hiện thêm chụp CT ổ bụng có tiêm thuốc cản quang. Kết quả chụp CT giúp các bác sĩ chẩn đoán khẳng định vấn đề bệnh nhân gặp phải chính là lóc tách và xơ vữa gây hẹp nặng động mạch mạc treo tràng trên. 

Nhờ chẩn đoán chính xác vấn đề gặp phải, bệnh nhân được các bác sĩ tư vấn phương án điều trị phù hợp. Đến nay, sau điều trị, tình trạng của bệnh nhân đã hoàn toàn ổn định. 

Lóc tách động mạch mạc treo tràng trên - bệnh lý hiếm, rất khó chẩn đoán

Lóc tách động mạch treo tràng trên là một bệnh lý vô cùng hiếm gặp. Nguyên nhân gây ra bệnh lý này đến nay còn chưa rõ ràng.

Nhiều nghiên cứu cho thấy một số yếu tố nguy cơ có liên quan đến được mô tả như các bệnh nhân tăng huyết áp, nghiện thuốc lá, bệnh lý xơ vữa động mạch, các bệnh lý liên quan đến tổ chức liên kết thành mạch (hội chứng Marfan, Ehlers-Danlos), các bệnh nhân có tiền sử chấn thương, phẫu thuật trong ổ bụng, hoặc các bệnh nhân có tiền sử can thiệp sản khoa.

Hình ảnh giải phẫu động mạch mạc treo tràng trên 

Theo BSCKII Nguyễn Quang Minh - Trưởng Khoa Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC, triệu chứng lâm sàng thường gặp của các bệnh nhân lóc tách động mạch treo tràng trên là đau bụng có thể cấp tính hoặc mạn tính, cụ thể: 

• Đau bụng cấp do bóc tách thành mạch, hoặc thiếu máu ruột mức độ nặng; 
• Đau bụng mạn tính thường do hẹp lòng mạch, đau tăng sau bữa ăn, khi có dấu hiệu thiếu máu cấp có thể kèm theo các dấu hiệu bụng chướng, buồn nôn, nôn;
• Tuy nhiên, một số trường hợp bệnh nhân không xuất hiện triệu chứng, được phát hiện tình cờ khi thăm khám các bệnh lý khác.

Đặc biệt, chuyên gia cho biết thêm, độ tuổi thường gặp trong các nghiên cứu là tuổi trung niên, tỷ lệ mắc ở nam giới nhiều hơn nữ giới, có thể do liên quan đến các yếu tố nguy cơ. 

Chẩn đoán hình ảnh đóng vai trò “nhãn quang” trong chẩn đoán lóc tách động mạch mạc treo tràng trên

Lóc tách động mạch mạc treo tràng trên là bệnh lý khó chẩn đoán, thường chẩn đoán được sau khi đã loại trừ hết những khả năng có thể khác. Thậm chí, “người trong nghề” còn coi việc chẩn đoán hội chứng này là một thách thức trên lâm sàng. 

BSCKII Nguyễn Quang Minh cho biết thêm: “Chẩn đoán hình ảnh đóng vai trò rất quan trọng trong việc chẩn đoán bệnh lý lóc tách động mạch mạc treo tràng trên. Chẩn đoán kịp thời và chính xác để có hướng điều trị thích hợp, giúp giảm được tỷ lệ tử vong cho bệnh nhân. Siêu âm có thể được sử dụng để đánh giá hội chứng này nhưng phụ thuộc nhiều vào bác sĩ thực hiện. Chẩn đoán quan trọng nhất là chụp CT, hoặc MRI mạch máu”. Cụ thể: 

• Siêu âm: là phương pháp dễ thực hiện, giá thành rẻ, thực hiện được nhiều lần, có giá trị để chẩn đoán và theo dõi trong quá trình điều trị, tuy nhiên hạn chế của siêu âm là khó đánh giá khi bệnh nhân bị bụng chướng hơi, có thiếu máu ruột cấp tính và phụ thuộc nhiều vào kinh nghiệm của bác sĩ thực hiện.  
• Chụp CT có tiêm thuốc cản quang: có giá trị chẩn đoán xác định, phân loại được tổn thương và đánh giá được các biến chứng do hậu quả của bóc tách động mạch gây nên. 

Việc chẩn đoán bệnh lý lóc tách động mạch treo tràng trên rất khó khăn, dễ nhầm lẫn. Do đó, người bệnh cần đến cơ sở y tế uy tín, có đủ năng lực về đội ngũ chuyên gia và hệ thống trang thiết bị máy móc để chẩn đoán bệnh chính xác, kịp thời, hạn chế những hệ lụy đáng tiếc đối với sức khỏe.