1. Một số vấn đề cơ bản về men gan

Men gan chính là hệ thống các enzyme hoàn chỉnh ở trong gan, gồm: ALT, AST, GGT,... giữ nhiệm vụ hỗ trợ chức năng lọc tẩy độc tố, tổng hợp, hoàn thiện và chuyển hóa các chất: lipid, protid, gluxit… Khi cơ thể có vấn đề bất ổn thì bộ phận phải chịu ảnh hưởng nặng nề nhất chính là gan. Lúc này, các enzyme kể trên sẽ được giải phóng và hòa tan trong máu ngày càng nhiều và tăng men gan rất cao.

Một số nguyên nhân làm tăng men gan

Mức độ tăng men gan dù như thế nào thì nó vẫn chứng minh cho việc đã có những tế bào gan bị ảnh hưởng. Có rất nhiều nguyên nhân khiến cho men gan tăng cao, trong đó điển hình là:

- Viêm gan

Viêm gan do virus có thể làm tăng men gan. Nếu men gan tăng 1 - 2 lần tức là đang ở mức độ nhẹ; tăng trên 2 - 5 lần tức là đang tăng ở mức độ trung bình; tăng trên 5 lần tức là tăng ở mức độ nặng. Khi tế bào gan bị hủy hoại càng nhiều thì nó càng làm cho men gan giải phóng ra nhiều.

- Bia rượu

Uống bia rượu nhiều, nhất là rượu chứa chất độc hại sẽ khiến cho tế bào gan bị tổn thương từ đó làm men gan tăng đáng kể. 

- Sốt rét

Sốt rét, nhất là sốt rét ác tính có thể khiến men gan tăng cao vì tế bào thận và gan bị tổn thương. 

- Một số bệnh lý khác

Bệnh đường mật hoặc các bệnh lý khác như: bệnh tự miễn ở ruột non, viêm gan tự miễn,... có thể làm tăng men gan.

- Dùng thuốc

Có một số loại thuốc được dùng để điều trị bệnh gây ra tác dụng phụ làm ảnh hưởng tới quá trình chuyển hóa của tế bào gan hay làm cho tế bào gan bị ngộ độc nên men gan tăng rất cao.

2. Xét nghiệm men gan - những điều cần ghi nhớ

2.1. Mục đích của xét nghiệm men gan

Men gan tham gia trực tiếp vào các phản ứng sinh hóa giúp gan thực hiện chức năng chuyển hóa. Ở trong máu, nồng độ men gan rất thấp, nó chỉ tăng khi tế bào gan bị tổn thương khiến cho enzyme có trong men gan được phóng thích vào máu.

Xét nghiệm men gan giúp phát hiện sớm tổn thương gan

Thực hiện xét nghiệm men gan sẽ giúp nhận biết:

- Mức độ tổn thương của tế bào gan từ đó đánh giá được chức năng gan.

- Phát hiện và kiểm soát bệnh lý về gan có thể trở thành nguyên nhân gây xơ gan, suy gan hay ung thư gan.

- Theo dõi quá trình diễn tiến bệnh, đánh giá hiệu quả của việc dùng thuốc hay phương pháp điều trị bệnh lý về gan đang áp dụng.

2.2. Các loại xét nghiệm men gan quan trọng

Để đánh giá mức độ tổn thương gan thì có thể thực hiện các loại xét nghiệm men gan sau:

- Xét nghiệm SGPT

Nồng độ SGPT trong máu người có sức khỏe bình thường trong khoảng 20 - 40 UI/L. Nếu bị xơ gan thì  nồng độ SGPT trong máu tăng lên rất cao.

- Xét nghiệm nồng độ SGOT

Đây là một loại xét nghiệm men gan hay được chỉ định thực hiện cùng SGPT để đánh giá chức năng của gan. Dựa trên so sánh với giá trị bình thường, SGPT hay SGOT men nào tăng ưu thế hơn để bác sĩ tìm ra nguyên nhân khiến men gan tăng cao:

Ở điều kiện bình thường: SGOT (AST) trong khoảng 20 - 40UI/L. 

+ SGOT < SGPT: viêm gan tự miễn, xơ gan,…

+ SGOT > SGPT: viêm gan do bia rượu.

- Xét nghiệm ALP

ALP ở người lớn có giới hạn bình thường trong khoảng 30 - 110 UI/L. Bị xơ gan, tắc nghẽn ống mật, viêm gan, ung thư gan là những nguyên nhân làm tăng ALP.

- Xét nghiệm GGT

GGT, SGPT và SGOT là bộ ba chỉ số xét nghiệm quan trọng trong việc đánh giá chức năng gan. Nếu cả ba chỉ số này đều tăng tức là chức năng gan đã bị suy giảm khá nghiêm trọng. Chỉ số GGT được xem là bình thường khi nó trong khoảng <60 UI/L.

Trong xét nghiệm men gan, chỉ số GGT tăng với 3 mức độ:

+ Mức độ nhẹ: GGT tăng cao hơn bình thường 1 - 2 lần.

+ Mức độ trung bình: GGT tăng cao gấp 2 - 5 lần.

+ Mức độ nặng: GGT tăng cao gấp 5 lần.

2.3. Đôi điều lưu ý

Nói tóm lại, dù men gan giảm hay tăng thì nó đều gây ra những tác động không tốt cho sức khỏe. Bên cạnh tình trạng men gan tăng thì men gan thấp cũng là dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm bởi nó dễ gặp ở bệnh nhân bị suy gan nặng. Vì thế, xét nghiệm men gan có vai trò rất quan trọng đối với đánh giá được mức độ tổn thương gan và tình trạng sức khỏe của con người. 

Trung tâm xét nghiệm với thiết bị y khoa hiện đại và kỹ thuật viên giỏi của MEDLATEC

Hiện nay, bệnh viêm gan bí ẩn đang là vấn đề được toàn xã hội quan tâm bởi nó gây ra biến chứng. Mặc dù ở nước ta chưa ghi nhận ca mắc bệnh viêm gan bí ẩn nào nhưng tác động mà nó gây ra với trẻ nhỏ khiến các bậc cha mẹ vô cùng lo lắng. Đánh vào tâm lý ấy của các bậc cha mẹ, không ít nguồn tin thiếu chính xác đã khuyến khích cha mẹ nên cho trẻ đi xét nghiệm men gan để sớm phát hiện bệnh lý này.

Chuyên gia y tế khuyến cáo rằng, xét nghiệm men gan chỉ phát hiện được tổn thương và đánh giá được chức năng gan chứ không thể chẩn đoán được bệnh viêm gan bí ẩn. Cha mẹ không nên nghe theo lời đồn thổi để lạm dụng xét nghiệm này. Khi thấy trẻ có các biểu hiện bất thường như: mệt mỏi, sốt, nôn, tiêu chảy, vàng mắt, vàng da,... thì nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ chuyên khoa để có chỉ định phù hợp.

Thực hiện xét nghiệm men gan định kỳ là giải pháp tối ưu giúp phát hiện sớm tình trạng tăng men gan để tìm ra nguyên nhân và có biện pháp điều trị hiệu quả. Trường hợp đã làm xét nghiệm và nhận thấy chỉ số men gan bất thường thì nên tuân thủ nghiêm túc chỉ dẫn của bác sĩ để sớm đưa chỉ số men gan trở về giới hạn bình thường.

Để có được kết quả xét nghiệm men gan chính xác yêu cầu cần thực hiện ở phòng xét nghiệm đạt chuẩn với thiết bị y khoa hiện đại đủ khả năng làm được huyết thanh chẩn đoán; cùng đội ngũ chuyên gia, bác sĩ giỏi và có kinh nghiệm; được Bộ Y tế cấp phép. Khách hàng nên tìm hiểu kỹ về các yếu tố này trước khi đưa ra quyết định lựa chọn địa chỉ thực hiện xét nghiệm.

Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là thương hiệu y tế tin cậy với trên 26 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực xét nghiệm tại nhà, là địa chỉ y tế tư nhân đầu tiên ở nước ta được cấp 2 chứng chỉ về tiêu chuẩn chất lượng quốc tế cho phòng Lab: ISO 15189:2012 và CAP. Quý khách hàng có nhu cầu thực hiện xét nghiệm men gan có thể hoàn toàn yên tâm về chất lượng xét nghiệm khi lựa chọn dịch vụ này của bệnh viện.

Mọi thông tin cần tìm hiểu thêm về dịch vụ xét nghiệm men gan, quý khách hàng có thể liên hệ tổng đài 1900 56 56 56 để có được những thông tin chính xác và chi tiết hơn từ đội ngũ chuyên gia y tế của bệnh viện.