1. Một số điều cơ bản về bệnh dại

Bệnh dại lây truyền từ động vật sang người, do virus Rabies thuộc giống Lyssavirus, họ Rhabdoviridae gây nên. Thời kỳ ủ bệnh vào khoảng 1 - 3 tháng, đôi khi có thể là 1 tuần hoặc 1 năm tùy theo các yếu tố như: lượng virus xâm nhập vào cơ thể, nơi virus xâm nhập,... 

Triệu chứng chung khi mắc bệnh là sốt cao, ngứa ran, nóng rát, châm chích ở vùng bị tổn thương. Khi virus lan sang hệ thần kinh trung ương sẽ làm viêm tiến triển tại não và tủy sống, kết quả là người bệnh bị tử vong.

Hình dáng virus Rabies gây bệnh dại

Có 2 thể bệnh dại, mỗi dạng cũng sẽ có các triệu chứng khác nhau:

- Thể cuồng: người bệnh hung dữ, tăng động, kích động, sợ gió, sợ nước, sợ tiếng ồn, sợ ánh sáng,... Một số trường hợp bị rối loạn hệ thần kinh thực vật với các biểu hiện: tăng tiết nước bọt, hạ huyết áp, vã mồ hôi. Sau vài ngày khởi phát triệu chứng, bệnh nhân sẽ tử vong vì ngừng hô hấp tim.

- Thể liệt: thời gian diễn tiến bệnh này kéo dài hơn so với thể cuồng. Các cơ ở vết thương sẽ dần dần tê liệt sau đó bệnh nhân rơi vào trạng thái hôn mê và tử vong.

2. Sau khi bị chó dại cắn bao lâu thì tiêm phòng dại?

2.1. Sơ cứu sau khi bị chó dại cắn

Trước khi tìm hiểu bị chó dại cắn bao lâu thì tiêm phòng, người bệnh cần biết cách sơ cứu tại chỗ ngay sau khi bị chó cắn. Cách sơ cứu vết thương do chó dại cắn như sau:

- Làm sạch và sát trùng tại vùng bị tổn thương

Vùng da bị tổn thương do chó dại cắn cần được rửa dưới vòi nước chảy, dùng xà phòng diệt khuẩn để rửa trong khoảng 10 - 15 phút. Việc làm này có tác dụng giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng, giảm bớt lượng virus dại xâm nhập vào cơ thể.

Khi rửa cần thao tác thật nhẹ nhàng, tuyệt đối không được chà xát mạnh. Tiếp sau đó hãy dùng cồn 70 độ hoặc dung dịch povidone iodine 10% để sát trùng cho vết thương.

- Cầm máu

Sau khi bị chó dại cắn nếu không chảy máu nhiều thì không cần cầm máu, chỉ nên cầm máu khi đã bị chó dại cắn 10 - 15 phút mà máu vẫn chảy. Cách cầm máu là: đặt lên trên vùng da bị tổn thương một miếng gạc y tế sau đó băng lại.

Trường hợp vết thương chảy nhiều máu, phun thành tia máu thì hãy lấy dây thun quấn quanh vết thương.

Những việc cần làm sau khi bị chó dại cắn

2.2. Thời điểm nên tiêm phòng dại sau khi bị chó dại cắn

Vậy cụ thể sau khi bị chó dại cắn bao lâu thì tiêm phòng dại là tốt nhất? Các chuyên gia y tế khuyến cáo rằng, việc tiêm vaccine phòng dại sau khi bị chó dại cắn cần được thực hiện càng sớm càng tốt. Tiêm vaccine phòng dại trong vòng 6 giờ được xem là tiêm phòng sớm còn tiêm sau 6 giờ được gọi là tiêm phòng muộn. Đây cũng chính là khoảng thời gian tối thiểu để tiêm phòng dại.

Phác đồ tiêm vaccine phòng dại cho từng bệnh nhân, tiêm dạng huyết thanh kháng dại hay tiêm dạng vaccine phòng dại sẽ được bác sĩ tư vấn cụ thể dựa trên mức độ tổn thương, vị trí của vết thương và tình trạng sức khỏe của người cần tiêm phòng. 

Ngoài ra, ngoài thời điểm bị chó dại cắn bao lâu thì tiêm phòng, liều lượng chích ngừa cũng sẽ có sự khác nhau tùy theo lịch sử chích ngừa trước đó:

- Với trường hợp bị chó dại cắn nhưng trước đó chưa từng tiêm vaccine phòng dại: cần tiêm vaccine phòng bệnh ngay sau khi phơi nhiễm để ngăn ngừa nguy cơ tiến triển bệnh. Cần tiêm 4 mũi tiêm ở cơ vai, mũi đầu tiêm sau khi bị chó dại cắn, các mũi tiếp theo lần lượt tiêm sau mũi thứ nhất 3, 7 và 14 ngày. Ngoài ra cũng nên tiêm thêm một mũi globulin miễn dịch bệnh dại.

Sau khi bị chó dại cắn bao lâu thì tiêm phòng không có mốc thời gian cụ thể mà cần tiêm càng sớm càng tốt

- Với trường hợp bị chó dại cắn nhưng trước đó đã tiêm vaccine phòng dại thì cần tiêm 2 mũi ở cơ vai. Mũi thứ nhất tiêm ngay sau khi bị chó dại cắn, mũi thứ hai tiêm sau mũi thứ nhất 3 ngày. Riêng với trường hợp này thì không cần phải tiêm globulin miễn dịch bệnh dại.

Riêng đối với các trường hợp phụ nữ đang cho con bú và đang mang thai nếu bị chó dại cắn thì cần hỏi bác sĩ về việc tiêm phòng vì chỉ bác sĩ mới là người quyết định được lịch tiêm phù hợp. 

3. Một số điều nên lưu ý sau khi tiêm vaccine phòng dại

Ngoài vấn đề thời điểm sau khi bị chó dại cắn bao lâu thì tiêm phòng, nhiều người còn lo lắng về tính an toàn của vaccine phòng bệnh, e ngại trước tác động của vaccine lên hệ thần kinh và não. Hiện nay vaccine phòng bệnh dại đã được sản xuất bằng công nghệ nuôi cấy trên tế bào Vero nên an toàn với sức khỏe, không cần phải lo lắng về những nguy cơ này.

Sau khi tiêm vaccine phòng dại cần lưu ý:

- Không được dùng chất kích thích, không uống đồ uống chứa cồn.

- Không dùng các loại thuốc gây suy giảm miễn dịch trong vòng 6 tháng đầu sau tiêm.

- Không làm việc quá sức.

- Một số phản ứng có thể gặp phải sau tiêm cần chú ý phát hiện để đến cơ sở y tế điều trị ngay:

+ Đau đầu.

+ Chóng mặt.

+ Buồn nôn nhiều và bị nôn.

+ Đau bụng.

+ Chóng mặt.

+ Đau khớp.

+ Sốt cao.

+ Nổi mề đay.

+ Co giật (hiếm khi xảy ra): cần đặc biệt lưu ý vì có thể dẫn đến ngưng thở, ngưng tim, ảnh hưởng đến não và tử vong.

Nói tóm lại, không có khoảng thời gian cụ thể cho vấn đề bị chó dại cắn bao lâu thì tiêm phòng mà cần thực hiện biện pháp phòng ngừa này ngay sau khi bị chó dại cắn là tốt nhất. Việc tiêm phòng diễn ra càng muộn thì càng không bảo vệ được cho cơ thể, nhất là khi virus dại đã xâm nhập đến hệ thần kinh trung ương.

Muốn biết chính xác phác đồ tiêm vaccine phòng dại, bạn nên đến trực tiếp cơ sở y tế ở xã, phường nơi bạn cư trú hoặc các trung tâm tiêm chủng gần nhất để hỏi và nhận thông tin cụ thể. 

Khách hàng có nhu cầu tìm hiểu cụ thể hơn về vaccine phòng dại có thể gọi điện đến hotline 1900 56 56 56 của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC để được Tổng đài viên chia sẻ thông tin chính xác và chi tiết.