1. Tổng quan về mổ sỏi thận

Muốn biết sau khi mổ sỏi thận nên kiêng gì, trước tiên bạn cần biết về phương pháp điều trị này và ý nghĩa của việc cần kiêng khem sau mổ:

1.1. Mổ sỏi thận là gì?

Mổ sỏi thận là thủ thuật ngoại khoa được thực hiện với mục đích lấy sỏi ra khỏi hệ thống thận - bể thận - đường tiết niệu với trường hợp sỏi kích thước lớn, gây tắc nghẽn, đau kéo dài hoặc không thể tự đào thải bằng điều trị nội khoa. Tùy vào vị trí và đặc tính của sỏi, bác sĩ sẽ chỉ định tán sỏi nội soi ngược dòng, tán sỏi nội soi qua da hoặc mổ hở để tiếp cận và lấy sỏi ra khỏi cơ thể. 

Ca tán sỏi nội soi ngược dòng thực hiện tại Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC

1.2. Vì sao sau mổ sỏi thận cần kiêng khem nghiêm ngặt?

Sau mổ sỏi thận, thận và đường tiết niệu cần thời gian để hồi phục và ổn định lại hoạt động lọc - bài tiết. Nếu không thực hiện kiêng khem đúng cách, người bệnh có nguy cơ chảy máu, nhiễm trùng, đau bụng, bí tiểu hoặc tái tạo sỏi mới. Đây chính là lý do người bệnh cần lưu tâm đến vấn đề sau khi mổ sỏi thận nên kiêng gì để thực hiện tốt, tránh ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị và tăng nguy cơ tái phát.

2. Sau khi mổ sỏi thận nên kiêng gì để phục hồi tốt và tránh tái phát sỏi?

Để hỗ trợ quá trình hồi phục sau điều trị diễn ra thuận lợi, tránh tái phát sỏi, người bệnh cần kiêng khem một số việc sau: 

2.1. Kiêng thực phẩm có hại cho thận

Sau khi mổ, thận và đường tiết niệu đang trong giai đoạn hồi phục. Vì thế, thời gian đầu, người bệnh cần tránh:

Đồ ăn mặn, nhiều muối dễ gây tích nước trong cơ thể, khiến thận phải làm việc nhiều, tăng bài tiết canxi vào nước tiểu và nguy cơ tạo sỏi. Đối với người có nguy cơ sỏi canxi oxalat, nên hạn chế thêm các thực phẩm chứa nhiều oxalat như rau bina, củ dền, socola, đậu phộng,... theo tư vấn của bác sĩ.

Đồ chiên xào, món ăn nhiều dầu mỡ d làm chậm quá trình tiêu hóa, gây khó tiêu và tăng gánh nặng chuyển hóa cho thận.

Nội tạng động vật, thịt đỏ, hải sản chứa purin cao, dễ tăng axit uric trong máu, hình thành sỏi uric.

2.2. Kiêng đồ uống gây hại

Có một số thức uống dễ làm mất nước hoặc kích thích đường tiết niệu. Nếu bạn đang quan tâm tìm hiểu sau khi mổ sỏi thận nên kiêng gì thì hãy tránh sử dụng:

• Rượu bia: Gây mất nước nhanh, tăng gánh nặng cho thận và dễ gây đau vùng lưng - thắt lưng sau mổ..
• Cà phê, trà đặc, nước uống có ga: Có thể gây lợi tiểu, kích thích bàng quang và làm tăng cảm giác khó chịu đường tiểu. Vì vậy nên dùng hạn chế sau mổ, theo tư vấn của bác sĩ.
• Nước tăng lực, thức uống nhiều đường: Có thể làm tăng nguy cơ kết tinh sỏi và không có lợi cho chuyển hóa, nên hạn chế tối đa.

Thay vì lựa chọn những thức uống này, người bệnh hãy uống đủ 2 - 2.5 lít nước/ngày (trừ khi bác sĩ có chỉ định khác) để giúp nước tiểu loãng hơn, hỗ trợ thận sớm hồi phục chức năng. 

Bệnh nhân sau mổ sỏi thận tránh dùng đồ uống có ga

2.3. Kiêng vận động mạnh

Bệnh nhân sau mổ sỏi thận 2 - 4 tuần cũng cần tránh các hoạt động mạnh có thể gây chảy máu, đau vùng hông lưng hoặc tụ dịch quanh vị trí can thiệp thủ thuật. Thời gian kiêng vận động mạnh sẽ được bác sĩ tư vấn cụ thể. Sau các kỹ thuật ít xâm lấn (như tán sỏi nội soi, tán sỏi ngoài cơ thể), người bệnh thường có thể sinh hoạt nhẹ trở lại sớm hơn so với mổ hở hoặc nội soi qua da.

Đặc biệt, người bệnh cần tránh các hoạt động: 

• Mang vác nặng, tập luyện cường độ cao.
• Chạy nhảy, leo cầu thang nhiều.
• Quan hệ tình dục sớm, nhất là sau mổ mở hoặc nội soi qua da. Quan hệ quá sớm có thể gây đau, chảy máu vết mổ hoặc tăng nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu.

2.4. Kiêng nhịn uống nước và nhịn tiểu

Sau khi mổ, người bệnh không nên có thói quen:

• Nhịn uống nước khiến nước tiểu đặc lại, dễ tạo sỏi.
• Nhịn tiểu khiến nước tiểu đọng trong bàng quang, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và tăng nguy cơ nhiễm khuẩn tiết niệu. 

Người bệnh nên duy trì lượng nước uống phù hợp để đẩy vụn sỏi còn sót lại ra khỏi cơ thể và giữ cho đường tiểu được sạch sẽ.

2.5. Kiêng thức khuya và căng thẳng kéo dài

Thiếu ngủ, căng thẳng kéo dài có thể làm suy giảm sức đề kháng, ảnh hưởng hoạt động của thận. Không những thế, những yếu tố này còn làm sản sinh hormone cortisol và adrenalin - tiết ra bởi tuyến thượng thận, từ đó làm chậm quá trình hồi phục sau phẫu thuật.

2.6. Kiêng dùng thuốc bừa bãi

Người bệnh không tự ý sử dụng thuốc ngoài danh mục đã được bác sĩ kê đơn để tránh ảnh hưởng không tốt đến chức năng thận, đặc biệt là các loại thuốc: giảm đau liều cao, thuốc kháng viêm NSAID, thuốc lợi tiểu,.. 

3. Những lưu ý giúp hồi phục nhanh sau khi mổ sỏi thận

Những việc làm sau có thể giúp người bệnh cải thiện sức khỏe và phòng ngừa sỏi tái phát: 

• Mỗi ngày uống tối thiểu 2 lít nước để pha loãng nước tiểu, làm giảm khả năng kết tinh sỏi. Nên chia nước thành nhiều lần uống trong ngày, không uống dồn dập một thời điểm dễ gây áp lực cho thận. Nếu bạn có bệnh tim mạch, suy thận,... cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Đảm bảo có được chế độ ăn uống lành mạnh, đủ chất, đặc biệt ưu tiên ăn rau xanh, trái cây ít oxalat, thịt trắng, cá và các món dễ tiêu. Hạn chế đường, muối và chất béo sẽ giúp giảm áp lực cho thận và ngăn ngừa tái phát sỏi.
• Duy trì vận động nhẹ nhàng hằng ngày, ngủ đủ giấc, hạn chế thức khuya, kiểm soát cân nặng và tránh căng thẳng kéo dài để giảm nguy cơ sỏi hình thành trở lại.
• Tái khám sau mổ đúng lịch hẹn của bác sĩ để theo dõi chức năng thận, phát hiện kịp thời sỏi tái phát để điều trị hiệu quả. 

Bệnh nhân tái khám sau điều trị sỏi thận

Hiểu rõ sau khi mổ sỏi thận nên kiêng gì là cách bảo vệ thận và giúp cơ thể hồi phục nhanh hơn. Tránh thực phẩm nhiều muối, oxalat, rượu bia, đồ uống kích thích; hạn chế vận động mạnh; không nhịn nước – nhịn tiểu; và không dùng thuốc tùy tiện sẽ giúp giảm biến chứng và ngăn sỏi tái phát. Đồng thời, duy trì uống đủ nước, ăn uống lành mạnh và tái khám định kỳ sẽ mang lại hiệu quả điều trị lâu dài.

Nếu nghi ngờ dấu hiệu sỏi thận, cần được chẩn đoán để điều trị đúng phương pháp, quý khách hàng có thể đặt lịch khám cùng bác sĩ Chuyên khoa Thận - Tiết niệu - Hệ thống Y tế MEDLATEC qua Hotline 1900 56 56 56.