1. Tăng xông là gì?

Tăng xông là tên gọi khác của bệnh tăng huyết áp. Là một căn bệnh rất thường gặp ở những người trung và cao tuổi. Bệnh khởi phát do áp lực máu lên thành mạch cao hơn mức bình thường, từ đó gây nên những vấn đề nguy hiểm đến sức khỏe. Tăng xông là căn bệnh diễn tiến âm thầm và bào mòn dần các chức năng trong cơ thể: não, tim, mắt, thận. Về lâu dài tình trạng dễ dẫn đến những tai biến bất ngờ gây nguy hại đến sức khỏe.

Tăng xông là căn bệnh rất thường gặp ở người cao tuổi

2. Nguyên nhân và triệu chứng gây tăng huyết áp

Tăng xông hay tăng huyết áp có những triệu chứng biểu hiện và nguyên nhân sau:

Nguyên nhân

Nguyên nhân của căn bệnh này được chia thành 2 loại:

Tăng xông nguyên phát: bệnh diễn tiến không rõ nguyên nhân nhưng được các định là do di truyền hoặc rối loạn chức năng của một số cơ quan nhất là sự suy giảm chức năng của thận. Hoặc cũng do sống ở môi trường không lành mạnh, ăn uống không khoa học, thừa cân, béo phì,…

Tăng xông thứ phát: Do suy thận, hoặc các vấn đề ở tuyến giáp, tuyến thượng thận, dị tật tim, do tác dụng phụ của thuốc hoặc các chất kích thích như ma túy, thuốc lá, bia rượu,...

Nhìn chung, tăng xông chủ yếu là do lối sống kém lành mạnh, không khoa học kéo dài dẫn đến những hệ lụy về sức khỏe. Ngoại trừ các trường hợp có bệnh nền sẵn trong cơ thể dẫn đến tình trạng tăng xông máu.

Triệu chứng khi tăng xông

Bệnh tăng xông có thể diễn tiến âm thầm và ban đầu không gây nên những triệu chứng bất thường về sức khỏe. Đôi khi những dấu hiệu ban đầu bị nhầm lẫn với những căn bệnh khác khiến người bệnh chủ quan và không đi khám sớm. Bệnh tăng xông có thể có những dấu hiệu chính sau:

• Cảm thấy đau đầu, ngực khó chịu.

• Chóng mặt, hoa mắt, mờ mắt, khó thở.

• Mặt đỏ bừng khi bị tăng huyết áp.

• Chảy máu cam, tiểu ra máu.

Khi bị tăng xông, nếu người bệnh không được sơ cấp cứu kịp thời có thể dẫn đến đột quỵ, tai biến và gây hệ lụy lớn về sức khỏe.

Tăng xông gây nên những nguy hiểm bất ngờ đối với sức khỏe

3. Mức độ nguy hiểm của bệnh tăng xông

Tăng xông được coi là căn bệnh nguy hiểm giết người một cách thầm lặng. Bệnh diễn tiến âm thầm và gây nên những tai biến bất ngờ. Trong đó, bệnh có thể gây nên biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe, thậm chí gây tử vong.

Các biến chứng của tăng xông

Biến chứng mắt: tăng xông có thể làm tổn thương mạch máu võng mạc, hẹp lòng mạch, xuất huyết kết mạc, phù gai thị lực, thậm chí có thể gây mù lòa.

Biến chứng nguy hiểm đến tim mạch: làm tổn thương nội mạc, xơ vữa mạch máu, mỡ máu cao, đái tháo đường, tắc mạch vành, phì đại thành tim,… từ đó dẫn đến suy tim.

Nguy hiểm cho thận: tăng xông làm tổn thương màng lọc của các tế bào cầu thận, tăng protein niệu, hẹp động mạch thận,… dẫn đến suy thận.

Biến chứng mạch máu ngoại vi: làm ảnh hưởng lớn đến động mạch, nhất là động mạch, làm hẹp các động mạch ngoại vi,… biến chứng này gây tử vong nhanh.

Ảnh hướng lớn đến não bộ: tăng xông có trường hợp gây thiếu máu não, nặng hơn là xuất huyết não, nhồi máu não,…

Những đối tượng dễ bị tăng xông

Những đối tượng sau dễ có nguy cơ cao bị tăng huyết áp:

• Bệnh nhân tim mạch, nhất là mắc các bệnh lý về động mạch, ngoại vi.

• Người bệnh đái tháo thường.

• Bệnh nhân suy thận

• Người tuổi trung niên trở lên

Bất cứ những ai bước sang tuổi trung niên đều có nguy cơ bị cao huyết áp. Đặc biệt là những người có lối sống không lành mạnh, ít vận động, ít thể dục thể thao, người thừa cân, béo phì,…

Bất cứ ai ở tuổi trung niên đều có nguy cơ bị cao huyết áp

4. Các phương pháp nhận biết bệnh cao huyết áp

Để biết được một người có mắc bệnh về cao huyết áp hay không phải tiến hành đo huyết áp bằng thiết bị chuyên dụng. Đo huyết áp có thể thực hiện tại phòng khám hay tại nhà. Chỉ số huyết áp (HA) phải được đo nhiều lần ở nhiều thời điểm. Chỉ số HATT/HATTr (mmHg) được tính như sau:

• HA ≥140 và/hoặc ≥90 đo tại phòng khám;

• HA ≥135 và/hoặc ≥85 đo tại nhà;

• HA trung bình 24 giờ≥130 và/hoặc ≥80;

• HA trung bình ban ngày ≥135 và/hoặc ≥85;

• HA trung bình ban đêm ≥120 và/hoặc ≥70.

Dựa trên các chỉ số này mà người ta chia các mức độ cao huyết áp ở mức bình thường cao, cao độ 1, độ 2 và độ 3. Tùy thuộc mức độ của chỉ số huyết áp mà người bệnh sẽ được chỉ được áp dụng những phương pháp điều trị hợp lý.

Tùy thuộc mức độ cao huyết áp mà người bệnh được chỉ định áp dụng các phương pháp điều trị thích hợp

5. Phòng ngừa và điều trị tăng huyết áp như thế nào?

Dựa trên việc phân tầng chỉ số huyết áp khi đo thường xuyên mà bệnh nhân có thể được điều trị bằng những phương pháp khác nhau:

Với bệnh nhân huyết áp bình thường cao

Bác sĩ thường tư vấn về thay đổi lối sống lành lạnh, nhất là điều chỉnh chế độ ăn uống, luyện tập. Có thể dùng thuốc với những bệnh nhân có bệnh lý về tim mạch.

Cao huyết áp độ 1

Với bệnh nhân không có bệnh lý về tim mạch nên áp dụng phương pháp thay đổi lối sống, chế độ ăn uống, luyện tập cải thiện huyết áp. Áp dụng trong vòng 3 tháng. Sau đó đánh giá kết quả và dùng thuốc nếu cần thiết.

Với bệnh nhân tim mạch, bệnh thận, có tổn thương trong cơ thể cần phải điều trị bằng thuốc. Cùng với đó là thay đổi lối sống, điều trị tích cực liên tục trong 3 tháng để đánh giá kết quả.

Với bệnh nhân cao huyết áp độ 2, độ 3

Áp dụng điều trị bằng thuốc ngay và thay đổi chế độ ăn uống nhằm ổn định chỉ số huyết áp sau 3 tháng. Mục tiêu điều trị đạt về chỉ số cần thiết áp dụng cho từng bệnh nhân, lứa tuổi khác nhau.

Thuốc sử dụng chủ yếu là: Thuốc chẹn Beta giao cảm, lợi tiểu, ức chế men chuyển (ACEI), ức chế thụ thể Angiotensin II (ARB) và chẹn kênh Canxi.

Người bệnh bị tăng xông cần thiết nhất là phải thay đổi chế độ ăn uống, tăng cường lối sống lành mạnh, tích cực. Ăn uống đủ chất, giảm độ muối trong thức ăn. Thực hiện những bài tập lưu thông máu thường xuyên. Đặc biệt là phải đi khám, theo dõi huyết áp thường xuyên. Bất cứ dấu hiệu nào bất thường của người bệnh đều phải được đưa đến cơ sở y tế uy tín để xử lý kịp thời.

Nếu bản thân, người thân trong nhà bị cao huyết áp, hãy giữ liên hệ với bác sĩ hoặc gọi tới tổng đài 1900 56 56 56 của MEDLATEC để được hướng dẫn và tư vấn kịp thời.