1. Tìm hiểu chung về dây thần kinh chày

Dây thần kinh chày còn được biết đến với tên gọi là dây thần kinh hông khoeo. Loại dây thần kinh này được xếp vào nhóm dây thần kinh hỗn hợp, chúng đảm bảo chức năng vận động cũng như chức năng cảm giác, một phần không thể thiếu thuộc hệ thần kinh ngoại biên. Thông thường, dây thần kinh này sẽ xuất hiện ở hố khoeo, mặt sau cẳng chân, bàn chân và chia thành nhiều nhánh khác nhau.

Dây thần kinh chày nằm ở phía sau chân

Dây thần kinh này bắt đầu xuất phát ở trên đầu gối (mặt sau của chân) và bắt đầu phân nhánh ở gân khoeo. Theo hướng gót chân, dây thần kinh tiếp tục tách ra trong bắp chân. Cuối cùng, dây thần kinh hông khoeo sẽ đi qua ống cổ chân và kết thúc ở bàn chân. Đặc biệt, ở khu vực gần ống cổ chân, dây thần kinh sẽ phân nhánh và len lỏi tới ngón chân cũng như phần dưới bàn chân.

Vậy dây thần kinh này hoạt động như thế nào? Thông thường, nhóm dây thần kinh hỗn hợp sẽ nhận cung điện di chuyển từ tế bào cơ tới tủy sống. Đối với dây thần kinh chày, xung động được truyền qua tủy sống và tới não, nhờ vậy não bộ nhận được thông tin cảm giác và có thể chỉ đạo hoạt động của chi dưới.

2. Chức năng của dây thần kinh chày

Bên cạnh tìm hiểu về đặc điểm cấu tạo, chắc hẳn các bạn cũng quan tâm tới chức năng của dây thần kinh chày. Về cơ bản, nhóm dây thần kinh này hỗ trợ chúng ta cử động ngón chân, bàn chân và cả chân hiệu quả hơn. Đồng thời, sự có mặt của dây thần kinh hông khoeo còn giúp bạn nhận ra sự thay đổi về nhiệt độ, xác định được vị trí của cơ thể.

Trong sinh hoạt hàng ngày, nhờ có dây thần kinh hông khoeo, vận động chi dưới trở nên dễ dàng hơn, cụ thể như sau:

-         Nhấn bàn chân xuống hoặc đẩy bàn chân ra xa cơ thể.

-         Xoay bàn chân vào phía bên trong.

-         Kiễng gót chân.

-         Lắc lư ngón chân.

-         Uốn cong hoặc duỗi thẳng đầu gối,...

Thần kinh chày giúp vận động chi dưới dễ dàng hơn.

3. Thận trọng với tình trạng rối loạn chức năng thần kinh chày

Dây thần kinh chày phải hoạt động liên tục để duy trình vận động của chi dưới. Chức năng thần kinh chày có bất thường nguyên nhân có thể là do có tổn thương gây chèn ép tại các vị trí dây thần kinh đi qua, hay gặp nhất là các tổn thương vùng gối, xương chày hoặc cổ chân. Một số rối loạn thường gặp là: hội chứng ống cổ chân, tình trạng chèn ép dây thần kinh chày hoặc chèn ép khoang mạn tính,…

-         Hội chứng ống cổ chân là vấn đề nhiều người gặp phải, khi ống cổ chân tổn thương, các dây thần kinh, trong đó có thần kinh chày chịu áp lực rất lớn.

-         Chèn ép dây thần kinh chày xảy ra khi các mô xung quanh bị sưng. Nguyên nhân có thể do bạn gặp chấn thương hoặc dây thần kinh phải hoạt động quá mức.

-         Chèn ép khoang mạn tính xảy ra khi các nhóm cơ tạo ra áp lực lớn, làm giảm lưu lượng máu tới dây thần kinh.

Khi gặp các rối loạn kể trên, bệnh nhân sẽ đối mặt với những cơn đau, khó chịu, vận động của chi dưới trở nên hạn chế.

Hiện tượng đau dây thần kinh chày cũng có thể xảy ra sau các ca phẫu thuật thay thế đầu gối hoặc phẫu thuật cho bệnh nhân đau thần kinh tọa. Hậu phẫu thuật, các bạn nên chú ý theo dõi sức khỏe và đi tái khám nếu phát hiện dấu hiệu đau dây thần kinh chày.

Một số chấn thương có thể ảnh hưởng tới thần kinh chày.

Một số chấn thương có thể ảnh hưởng tới dây thần kinh chày, có thể kể đến như gãy xương, chấn thương do có vết thương sâu,… Tốt nhất, khi gặp các chấn thương kể trên, bệnh nhân nên đi kiểm tra kỹ và điều trị dứt điểm, tránh ảnh hưởng tới dây thần kinh chày.

Một số bệnh lý có thể ảnh hưởng tới dây thần kinh chày chúng ta không nên chủ quan là: bệnh tiểu đường, tình trạng giãn tĩnh mạch, gai xương hoặc ung thư xương,…

4. Cảnh giác với hội chứng ống cổ chân

Có thể nói hội chứng ống cổ chân là vấn đề đáng lo ngại nhất, nếu không phát hiện và điều trị đúng cách, bệnh nhân sẽ phải đối mặt với nguy cơ tổn thương thần kinh chày hoàn toàn, không có khả năng phục hồi. Lúc này, bệnh nhân trải qua cơn đau dai dẳng trong một thời gian dài, sinh hoạt hàng ngày bị ảnh hưởng. Về lâu về dài, các nhóm cơ ở khu vực này trở nên yếu và teo đi, chức năng bàn chân suy giảm nghiêm trọng.

Hội chứng ống cổ chân thường xảy ra đối với những người gặp chấn thương khi chơi thể thao nhưng không điều trị dứt điểm. Những bạn phải đi lại, đứng hoặc leo trèo nhiều, hay đi giày cao gót cũng có nguy cơ mắc bệnh tương đối cao. Đặc biệt, bệnh nhân có tiền sử viêm đa khớp, thoái hóa khớp cũng cần cẩn trọng, họ có thể mắc hội chứng ống cổ chân.

Hội chứng ống cổ chân xảy ra do nhiều yếu tố

5. Bí quyết bảo vệ dây thần kinh chày

Để bảo vệ chức năng của dây thần kinh chày, ngăn ngừa nguy cơ mắc hội chứng ống cổ chân, chúng ta nên chú ý sinh hoạt, vận động phù hợp. Đối với những người phải đi lại, đứng trong thời gian dài, các bạn hãy cố gắng dành thời gian nghỉ ngơi một vài phút, đồng thời thay đổi tư thế để giảm áp lực lên cổ chân, bàn chân.

Chế độ dinh dưỡng khoa học, bổ sung đủ khoáng chất, vitamin D, vitamin B12 cũng giúp cải thiện sức khỏe thần kinh, hạn chế tổn thương đối với dây thần kinh chày.

Để ngăn ngừa chấn thương ngoài ý muốn khi chơi thể thao, tốt nhất chúng ta nên khởi động kỹ trước khi nhập cuộc. Đây là điều rất quan trọng tuy nhiên nhiều người thường chủ quan và bỏ qua. Nếu vô tình gặp chấn thương ở chân, các bạn nên chủ động tới cơ sở y tế thăm khám và điều trị kịp thời.

Một cơ sở y tế uy tín, có kinh nghiệm chăm sóc, điều trị tổn thương dây thần kinh chày là chuyên khoa Thần kinh thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC. Đây là đơn vị có gần 30 năm kinh nghiệm hoạt động và cũng là nơi quy tụ của nhiều bác sĩ đầu ngành, có chuyên môn và năng lực tốt.

Dịch vụ y tế của MEDLATEC nhận được phản hồi tích cực từ khách hàng

Đặc biệt, MEDLATEC cũng liên tục đầu tư về cơ sở vật chất để nâng cao chất lượng khám chữa bệnh. Các máy móc như: máy chụp X - quang, nội soi, siêu âm, MRI, CT Scan,... được nhập khẩu từ các nước phát triển như Mỹ, Đức và Thụy Sỹ. Ngoài ra, MEDLATEC còn sở hữu Trung tâm Xét nghiệm đạt tiêu chuẩn ISO 15189:2012 và CAP (Hoa Kỳ).

Hy vọng rằng bài viết này đã giúp bạn hiểu về đặc điểm cấu tạo và vai trò của dây thần kinh chày. Đồng thời, chúng ta cũng hiểu được tầm quan trọng của việc chăm sóc, bảo vệ dây thần kinh này khỏi những chấn thương nghiêm trọng. Nếu có nhu cầu thăm khám tại MEDLATEC, Quý khách có thể gọi đến tổng đài 1900 56 56 56 để đặt lịch và được tư vấn.