Tin tức

Thế nào là khẩu phần ăn hợp lý và những nguyên tắc khi xây dựng thực đơn

Ngày 11/04/2023
Tham vấn y khoa: BSCKI. Dương Ngọc Vân
Khẩu phần ăn hợp lý là một phương pháp duy trì một lối sống lành mạnh và giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến dinh dưỡng như béo phì, tiểu đường và bệnh tim mạch. Vậy thế nào là khẩu phần ăn hợp lý, làm sao để xây dựng được một khẩu phần ăn khoa học?

1. Khẩu phần ăn hợp lý là gì?

Khẩu phần ăn hợp lý là một chế độ ăn uống cân đối và bao gồm đủ các nhóm thực phẩm cần thiết để cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Đây là một khẩu phần ăn đủ dinh dưỡng và có lợi cho sức khỏe. Một khẩu phần ăn hợp lý cần đảm bảo cân bằng giữa các nhóm thực phẩm, bao gồm:

Rau củ và trái cây

Đây là những thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất và chất xơ cần thiết cho cơ thể. Nên ăn đủ lượng rau củ và trái cây mỗi ngày.

Các loại thực phẩm giàu protein

Thịt, cá, trứng, đậu và các sản phẩm từ đậu, hạt và các loại sữa chua, sữa đậu nành, sữa động vật,... đều cung cấp protein cần thiết cho cơ thể.

Tinh bột và các sản phẩm từ lúa mì

Tinh bột là nguồn năng lượng chính của cơ thể. Các sản phẩm từ lúa mì như bánh mì, gạo, mì, khoai tây, ngô cũng cung cấp tinh bột cho cơ thể.

Chất béo

Các chất béo không bão hòa, chất béo omega-3 và chất béo omega-6 là các loại chất béo cần thiết cho cơ thể. Tuy nhiên, cần hạn chế chất béo bão hòa để giảm nguy cơ bệnh tim mạch.

Ngoài ra, một khẩu phần ăn hợp lý cần đảm bảo cung cấp đủ lượng calo phù hợp với nhu cầu sức khỏe của từng người, giảm thiểu lượng đường, muối và chất béo bão hòa, hạn chế đồ ăn nhanh, đồ uống có gas, và tăng cường đồ uống có lợi cho sức khỏe như nước uống, trà, nước ép hoa quả tươi.

Tóm lại, khẩu phần ăn hợp lý cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể và giúp duy trì sức khỏe tốt.

Một khẩu phần ăn hợp lý sẽ cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho cơ thể

Một khẩu phần ăn hợp lý sẽ cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho cơ thể

2. Tại sao cần phải có khẩu phần ăn hợp lý?

Việc có một khẩu phần ăn hợp lý là rất quan trọng để duy trì một cơ thể khỏe mạnh và tránh mắc các bệnh liên quan đến dinh dưỡng.

Khi chúng ta ăn đủ các loại thực phẩm có chứa đầy đủ các chất dinh dưỡng, cơ thể sẽ hoạt động tốt hơn và có đủ năng lượng để thực hiện các hoạt động hàng ngày. Việc cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cũng giúp cơ thể phòng chống bệnh tật, bảo vệ hệ miễn dịch và giúp tăng cường sức khỏe tổng thể.

Ngược lại, nếu chúng ta ăn không đủ các chất dinh dưỡng, có thể dẫn đến suy dinh dưỡng và các bệnh liên quan đến dinh dưỡng như béo phì, tiểu đường, bệnh tim mạch, xơ vữa động mạch và ung thư.

Do đó, việc có một khẩu phần ăn hợp lý giúp bảo vệ sức khỏe và tránh các bệnh liên quan đến dinh dưỡng. Nó cũng giúp cải thiện chất lượng cuộc sống và tăng cường khả năng tập trung, tăng cường sức mạnh và sức bền của cơ thể.

Cơ thể cần được nạp đầy đủ dưỡng chất

Cơ thể cần được nạp đầy đủ dưỡng chất

3. Các chất cần thiết khi xây dựng khẩu phần ăn hợp lý

Khi xây dựng khẩu phần ăn hợp lý cần cung cấp đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Các chất cần thiết bao gồm:

Carbohydrates

Carbohydrates là nguồn năng lượng chính của cơ thể. Chúng được tìm thấy trong các sản phẩm từ ngũ cốc như gạo, lúa mì, bánh mì, bánh quy, ngô và khoai tây. Đối với người lớn, nên cung cấp khoảng 45-65% calo từ carbohydrates.

Protein

Protein là chất cần thiết để tạo ra các tế bào mới và duy trì các mô trong cơ thể. Các nguồn protein như thịt, cá, trứng, đậu và các sản phẩm từ đậu, hạt và sữa cũng cung cấp các acid amin cần thiết cho cơ thể. Đối với người lớn, nên cung cấp khoảng 10-35% calo từ protein.

Chất béo

Chất béo cung cấp năng lượng và giúp hấp thu vitamin. Các nguồn chất béo tốt bao gồm dầu oliu, dầu hạt lanh, dầu hạt chia, dầu cải tầm, các loại hạt, dầu đậu nành và cá hồi. Chúng ta cần cung cấp khoảng 20-35% calo từ chất béo, với khoảng 10% đến từ chất béo không bão hòa.

Vitamin và khoáng chất

Vitamin và khoáng chất đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe và chức năng cơ thể. Chúng ta nên ăn đủ các loại rau củ và trái cây để cung cấp đủ vitamin và khoáng chất cho cơ thể.

Chất xơ

Chất xơ giúp giảm cân, giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và tiểu đường và giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn. Chúng ta nên ăn đủ rau củ, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt để cung cấp đủ chất xơ cho cơ thể.

Vitamin và khoáng chất đóng vai trò quan trọng trong khẩu phần ăn

Vitamin và khoáng chất đóng vai trò quan trọng trong khẩu phần ăn

4. Các bước xây dựng khẩu phần ăn hợp lý

Để xây dựng một khẩu phần ăn hợp lý, bạn có thể thực hiện theo các bước sau đây:

Bước 1: Xác định nhu cầu dinh dưỡng của bản thân

Bạn cần tính toán lượng calo cần thiết để duy trì hoặc giảm/giữ cân nặng, cũng như nhu cầu các chất dinh dưỡng khác như protein, chất béo, vitamin và khoáng chất. Bạn có thể tham khảo các bảng dinh dưỡng hoặc tìm kiếm sự giúp đỡ của chuyên gia dinh dưỡng để xác định nhu cầu dinh dưỡng của mình.

Bước 2: Lên kế hoạch bữa ăn

Sau khi đã xác định nhu cầu dinh dưỡng của mình, bạn có thể lên kế hoạch cho các bữa ăn trong ngày. Bạn cần đảm bảo rằng mỗi bữa ăn cung cấp đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Hãy chú ý đến các nguồn thực phẩm khác nhau như rau củ, trái cây, ngũ cốc, thịt, cá, trứng và đậu để đảm bảo mỗi bữa ăn đa dạng.

Bước 4: Cân bằng các nhóm thực phẩm

Bạn cần đảm bảo rằng khẩu phần ăn của mình cân bằng các nhóm thực phẩm khác nhau như carbohydrates, protein, chất béo, vitamin và khoáng chất, và chất xơ. Bạn có thể sử dụng bảng dinh dưỡng hoặc tìm kiếm sự giúp đỡ của chuyên gia dinh dưỡng để đảm bảo cân bằng các nhóm thực phẩm.

Bước 5: Chú ý đến chế độ ăn uống hàng ngày

Bạn cần chú ý đến chế độ ăn uống hàng ngày để đảm bảo cung cấp đủ các chất dinh dưỡng cho cơ thể. Hãy tránh các thực phẩm có nhiều chất béo và đường, và thay vào đó tìm kiếm các nguồn thực phẩm tốt cho sức khỏe như rau củ, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, thịt gà, cá và đậu.

Ngay bây giờ hãy xây dựng khẩu phần ăn hợp lý

Ngay bây giờ hãy xây dựng khẩu phần ăn hợp lý

Hy vọng những thông tin trên đây có thể giúp bạn có được một khẩu phần ăn hợp lý, đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Nếu bạn còn có những câu hỏi liên quan đến vấn đề này hãy liên hệ ngay qua đường dây nóng của MEDLATEC qua số 1900 56 56 56 để được giải đáp.

Bình luận ()

Ý kiến của bạn sẽ được xét duyệt trước khi đăng.

Lựa chọn dịch vụ

Quý khách hàng vui lòng lựa chọn dịch vụ y tế theo nhu cầu!

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà giúp khách hàng chủ động tầm soát bệnh lý. Đồng thời tiết kiệm thời gian đi lại, chờ đợi kết quả với mức chi phí hợp lý.

Đặt lịch thăm khám tại MEDLATEC

Đặt lịch khám tại cơ sở khám chữa bệnh thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC giúp chủ động thời gian, hạn chế tiếp xúc đông người.