1. Thế nào là xét nghiệm vi sinh?

Nhiễm trùng là bệnh do vi sinh vật xâm nhập và gây hư hại ở các cơ quan, tổ chức trong cơ thể. Số lượng những người mắc bệnh nhiễm trùng ở nước ta ngày càng tăng. Bởi vì nền khí hậu nhiệt đới, nóng ẩm quanh năm là môi trường thuận lợi để vi sinh vật sinh sôi và phát triển.

Khi bị nhiễm trùng, vi sinh vật có xu hướng gây tổn thương tại chỗ hoặc lan rộng đến vị trí khác. Để xác định nguyên nhân và đưa ra biện pháp điều trị bệnh hiệu quả, bác sĩ sẽ tiến hành các xét nghiệm vi sinh - phương pháp phân tích, chẩn đoán thông qua hình ảnh vi sinh vật có trong mẫu bệnh phẩm. 

Thông thường các mẫu thu thập dùng để xét nghiệm bao gồm: máu, phân, nước tiểu giữa dòng, dịch đờm, mủ,… Sau khi chẩn đoán được nguyên nhân, bác sĩ sẽ chỉ định một số thuốc kháng sinh phù hợp để chống lại sự tấn công của vi sinh vật gây bệnh.

Hiện nay ngày càng có nhiều người chủ quan, không thăm khám tự ý mua thuốc về sử dụng. Khiến cho tình trạng nhiễm trùng kéo dài, lâu khỏi, thậm chí dẫn đến kháng thuốc, gây suy giảm miễn dịch. Vì vậy xét nghiệm vi sinh để tìm ra nguyên nhân, từ đó đưa ra loại kháng sinh là việc vô cùng quan trọng.

Xét nghiệm vi sinh giúp chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây ra nhiễm trùng

2. Phân loại và ý nghĩa của các xét nghiệm vi sinh

Tùy thuộc vào tình trạng nhiễm trùng mà bác sĩ sẽ thực hiện các xét nghiệm vi sinh phù hợp, điển hình như:

Xét nghiệm soi trực tiếp:

Kết quả xét nghiệm soi trực tiếp là cơ sở giúp bác sĩ định hướng phương pháp tiếp theo để chẩn đoán nguyên nhân gây bệnh. Xét nghiệm soi trực tiếp bao gồm nhiều lựa chọn khác nhau bạn có thể soi tươi, sử dụng thuốc nhuộm hoặc kính hiển vi điện tử để soi vi sinh vật:

• Soi tươi: Là phương pháp phát hiện các vi sinh vật còn sống, có khả năng di động như: amip, xoắn khuẩn,… thường được ứng dụng trong chẩn đoán tìm trứng, ấu trùng của ký sinh trùng.

• Nhuộm và soi vi sinh vật: Tùy thuộc vào khả năng bắt màu của vi sinh vật mà bác sĩ sẽ tiến hình cố định, sử dụng thuốc nhuộm chuyên dụng. Sau đó tiến hành soi kính hiển vi quang học để nhận diện rõ hình thái, cấu trúc của chúng.

• Sử dụng kính hiển vi điện tử: Phương pháp này chỉ được dùng trong nghiên cứu nhằm phát hiện các vi sinh vật có kích thước siêu nhỏ như virus.

Soi tươi bằng kính hiển vi là phương pháp phát hiện trứng, ấu trùng và những vi sinh vật còn sống có trong mẫu bệnh phẩm (Ảnh: internet)

Xét nghiệm nuôi cấy:

Xét nghiệm nuôi cấy là phương pháp định danh chính xác các vi sinh vật có ở vị trí nhiễm trùng, trên mẫu bệnh phẩm. Thông qua môi trường nuôi cấy nhân tạo, bác sĩ sẽ tìm ra sự có mặt của chúng, từ đó chẩn đoán khả năng gây bệnh. Đồng thời làm kháng sinh đồ, xác định độ nhạy cảm của vi khuẩn để lựa chọn loại kháng sinh mang lại hiệu quả trong điều trị.

Mặc dù có độ đặc hiệu cao trong chẩn đoán nhưng để thực hiện xét nghiệm này cần có trang thiết bị hiện đại và tuân thủ quy trình lấy mẫu, nuôi cấy nghiêm ngặt. Bởi vì kết quả xét nghiệm dễ bị ảnh hưởng từ những tác động môi trường bên ngoài.

Xét nghiệm nuôi cấy giúp bác sĩ định danh được loại vi sinh vật gây hại tại vị trí nhiễm trùng

Xét nghiệm miễn dịch:

Xét nghiệm miễn dịch là phương pháp xác định lượng kháng nguyên, vi sinh vật hoặc kháng thể có trong huyết thanh dựa vào mẫu kháng thể - kháng nguyên đã biết từ trước.

Xét nghiệm vi sinh này thường hiệu quả đối với những vi sinh vật nội bào, ký sinh trùng gây bệnh trong cơ thể. Phương pháp có độ nhạy cao, nhanh cho kết quả nên bác sĩ có thể dựa vào đây để chẩn đoán được sự tồn tại của vi sinh vật.

Tuy nhiên phương pháp xét nghiệm miễn dịch vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế, điển hình là độ đặc hiệu phụ thuộc vào lớp kháng thể phát hiện, chẩn đoán ít có giá trị đối với vi sinh vật chưa tìm ra kháng nguyên đặc hiệu.

Xét nghiệm sinh học phân tử:

Xét nghiệm sinh học phân tử bao gồm phương pháp: PCR, Real Time PCR, giải trình tự,… giúp phát hiện gen đặc hiệu của vi sinh vật gây bệnh, từ đó chẩn đoán nhanh chóng nguyên nhân gây nhiễm trùng.

Là phương pháp cho kết quả chính xác, được thực hiện bởi kỹ thuật viên chuyên nghiệp, máy móc hiện đại nên chi phí cho một lần xét nghiệm sinh học phân tử thường cao.

Kỹ thuật viên đang tiến hành quy trình xét nghiệm

3. Một số lưu ý trước khi thực hiện xét nghiệm vi sinh

Trước khi thực hiện các xét nghiệm vi sinh bạn nên chú ý đến một số vấn đề dưới đây để tránh làm ảnh hưởng đến mức độ chính xác của kết quả:

• Nhịn ăn trước khi lấy mẫu máu xét nghiệm ít nhất là 12 tiếng. Một số loại xét nghiệm máu không cần nhịn ăn, vì vậy bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ.

• Nên nghỉ ngơi, sinh hoạt hợp lý và giữ tinh thần thoải mái trước khi lấy mẫu.

• Không nên vận động quá mạnh, luyện tập quá sức, đồng thời hạn chế sử dụng chất kích thích trước ngày lấy mẫu.

• Cung cấp đầy đủ thông tin về loại thuốc hoặc thực phẩm chức năng đang dùng cho bác sĩ.

•  Nếu thực hiện lấy mẫu tại nhà thì nên bảo quản mẫu theo hướng dẫn và vận chuyển nhanh chóng đến cơ sở xét nghiệm.

• Trước khi lấy mẫu bệnh phẩm là phân, nước tiểu bạn nên vệ sinh sạch sẽ vùng kín, tránh thụt rửa quá sâu hoặc thô bạo gây tổn thương, đồng thời không nên sử dụng những chất tẩy rửa mạnh.

Trước khi thực hiện xét nghiệm bạn nên đi ngủ sớm và giữ tinh thần thoải mái

Chắc hẳn sau khi đọc xong bài viết bạn đã hiểu được như thế nào là xét nghiệm vi sinh và ý nghĩa của mỗi phương pháp. Khi có dấu hiệu của bệnh nhiễm trùng như: sưng, nóng, đỏ đau ở bất kỳ cơ quan nào thì bạn nên thăm khám bác sĩ để được tư vấn biện pháp điều trị hiệu quả.

Để tiết kiệm thời gian di chuyển và thuận tiện trong quá trình lấy mẫu bệnh phẩm, quý khách hàng có thể lựa chọn dịch vụ xét nghiệm tại nhà của MEDLATEC. 

Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là cơ sở được nhiều khách hàng tin tưởng và lựa chọn trong khám chữa bệnh hiện nay. Bệnh viện quy tụ đội ngũ chuyên gia, y bác sĩ giỏi, giàu kinh nghiệm, cùng hệ thống máy móc hiện đại, tân tiến.

Trong đó, minh chứng cho năng lực xét nghiệm của bệnh viện có thể kể đến các chứng chỉ danh giá được cấp như: chứng chỉ chất lượng phòng xét nghiệm Y tế ISO 15189:2012 và chứng nhận CAP - tiêu chuẩn chất lượng xét nghiệm hàng đầu thế giới được cấp bởi Hiệp hội Bệnh học Hoa Kỳ. Vì vậy, khách hàng hoàn toàn yên tâm về độ chính xác của kết quả xét nghiệm tại đây cũng như sự tin cậy và bảo mật thông tin riêng tư của khách hàng. 

Để chủ động đăng ký lịch xét nghiệm vi sinh, quý khách vui lòng gọi đến đường dây nóng: 1900 56 56 56, tổng đài viên sẽ nhanh chóng hỗ trợ và tư vấn.