1. Các mức độ trầm cảm điển hình

Trầm cảm là một rối loạn tâm lý gây ra cảm giác buồn bã, mất hứng thú và mệt mỏi kéo dài. Những người mắc trầm cảm thường cảm thấy mất hy vọng và không thể tìm thấy niềm vui trong cuộc sống. Trầm cảm có thể ảnh hưởng tiêu cực đến công việc, mối quan hệ cá nhân và cả sức khỏe thể chất của người bệnh.

Các mức độ trầm cảm được phân loại dựa trên sự gia tăng triệu chứng như sau:

Sự gia tăng triệu chứng là tiêu chí giúp phân loại mức độ trầm cảm

1.1. Trầm cảm mức độ nhẹ

Người có mức độ trầm cảm nhẹ thường buồn bã tạm thời nhưng kéo dài nhiều ngày nên khó tập trung vào công việc và hoạt động sống khác. Ở mức độ này, người bệnh sẽ có các biểu hiện: 

- Cáu giận, khó chịu.

- Cảm thấy tội lỗi, tự ti, tuyệt vọng.

- Tập trung làm việc kém.

- Thiếu động lực, thiếu hứng thú với các sở thích vốn có.

- Ngại giao tiếp.

- Thường xuyên buồn ngủ ngày, mất ngủ ban đêm.

- Cảm giác thèm ăn thay đổi.

- Có thể tăng cân bất thường.

Khi ở mức độ trầm cảm nhẹ, người bệnh cũng dễ xuất hiện các triệu chứng: hồi hộp, hụt hơi, khó thở, cơ thể đau nhức,... Người bệnh dễ có suy đoán triệu chứng mình mắc phải là do bệnh lý nào đó nhưng khi thăm khám không thể xác định được nguyên nhân. 

Triệu chứng tâm lý ở bệnh nhân trầm cảm nhẹ có thể kiểm soát được qua sự chủ động điều chỉnh cảm xúc, lối sống,... nên dễ bị bỏ qua. 

1.2. Trầm cảm mức độ vừa

Triệu chứng mức độ trầm cảm vừa gần như mức độ nhẹ nhưng khuynh hướng thể hiện triệu chứng sẽ nghiêm trọng hơn. Người bệnh cũng thường bị: lo lắng quá mức, nhạy cảm thái quá, cảm thấy mình không có giá trị, giảm khả năng làm việc, lòng tự trọng dễ bị tổn thương,... 

Sự tiến triển triệu chứng gặp phải vừa khiến cho người bệnh dễ gặp vấn đề khi giao tiếp, làm việc và chăm sóc con cái. Bệnh nhân thường sẽ cần tới trầm cảm hoặc điều trị tâm lý.

1.3. Trầm cảm mức độ nặng không loạn thần

Trầm cảm nặng gây nên triệu chứng nghiêm trọng, rất dễ phát hiện:

- Thường xuyên bị buồn bã trong thời gian dài.

- Chậm chạp, dễ bị kích động.

- Mất tự tin.

- Cảm thấy tội lỗi, vô dụng.

- Khiến người khác bị thương hoặc tự làm đau mình.

- Có thể xuất hiện suy nghĩ tự tử hoặc chủ động thực hiện hành vi tự tử.

Khi bước sang mức độ trầm cảm nặng, người bệnh dễ mất hứng thú hoặc chán nản trong ít nhất 2 tuần. Cũng vì thế mà người bệnh rất khó thực hiện các công việc gia đình, nghề nghiệp và xã hội.

Ở mức độ nặng, bệnh nhân trầm cảm dễ kích động, muốn bỏ mặc tất cả

1.4. Trầm cảm mức độ nặng có loạn thần

Với mức độ trầm cảm nặng kèm loạn thần, người bệnh rất dễ bị ảo giác, hoang tưởng. Người bệnh tự tưởng tượng ra tai họa, âm thanh đáng sợ, nghe thấy tiếng nói không có trong thực tế,...

Người bệnh khi mắc phải mức độ này cần được can thiệp ngay vì người bệnh dễ làm tổn thương mình, dễ có hành vi tự sát. Điều trị trầm cảm nặng có loạn thần thường cần kết hợp giữa việc dùng thuốc với sốc điện, tâm lý trị liệu,... để người bệnh thoát khỏi các nguy cơ gây hại cho sự sống.

2. Phương pháp điều trị bệnh trầm cảm

2.1. Dùng trầm cảm

Bệnh nhân trầm cảm mức độ vừa và nặng thường được kê đơn điều trị bằng các loại thuốc:

- SSRIs: Thuốc điều trị trầm cảm được dùng phổ biến nhất vì ít tác dụng phụ.

- SNRIs: Sử dụng khi người bệnh không đáp ứng với SSRIs.

- trầm cảm ba vòng: Chỉ dùng khi các loại thuốc trên không đem lại hiệu quả.

2.2. Liệu pháp tâm lý

Liệu pháp tâm lý giúp người bệnh hiểu và kiểm soát cảm xúc của mình. Các loại liệu pháp tâm lý chính bao gồm:

- Liệu pháp nhận thức hành vi (CBT): Tập trung vào việc thay đổi cách suy nghĩ tiêu cực và cách nhìn nhận về các sự kiện trong cuộc sống.

- Liệu pháp tâm lý động học: Giúp người bệnh hiểu rõ những mâu thuẫn tiềm ẩn trong quá khứ có thể ảnh hưởng đến trạng thái tâm lý hiện tại.

- Liệu pháp chấp nhận và cam kết (ACT): Khuyến khích người bệnh chấp nhận cảm xúc hiện tại và cam kết thay đổi hành vi.

Bệnh nhân trầm cảm mức độ nặng cần được kết hợp nhiều liệu pháp điều trị

2.3. Hỗ trợ điều trị

Bên cạnh phác đồ điều trị trầm cảm từ bác sĩ, người bị trầm cảm cũng cần tiến hành một số phương pháp hỗ trợ cải thiện triệu chứng như:

- Yoga, thiền: Giảm căng thẳng và cải thiện tâm lý.

- Bổ sung một số thực phẩm chức năng hỗ trợ hệ thần kinh: Thảo dược, Omega-3, vitamin D,...

- Tập thể dục ít nhất 30 phút/ngày để cải thiện tâm trạng và giảm căng thẳng.

- Chế độ ăn uống cân bằng và duy trì giấc ngủ đủ giấc để tăng cường sức khỏe, cải thiện triệu chứng ảnh hưởng đến hệ thần kinh.

Người mắc trầm cảm cần được sự hỗ trợ từ gia đình và bạn bè. Sự thấu hiểu và động viên từ những người xung quanh có thể tạo ra môi trường tích cực giúp người bệnh vượt qua giai đoạn gặp khó khăn về tâm lý. Đặc biệt, người bệnh cũng nên tham gia vào các nhóm hỗ trợ trị liệu tâm lý để dễ dàng chia sẻ về tình trạng của mình và thoát khỏi cảm giác cô đơn khi bị trầm cảm.

Những chia sẻ về mức độ trầm cảm trên đây hy vọng sẽ giúp nhận diện bệnh từ giai đoạn nhẹ và can thiệp kịp thời để người bị trầm cảm dễ phục hồi, trở lại cuộc sống bình thường. Nếu bạn phát hiện ra người thân đang có dấu hiệu của trầm cảm, hãy nhanh chóng giúp họ tìm đến chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ có chuyên môn để nhận hỗ trợ tích cực. 

Quý khách hàng cần đặt lịch khám cùng bác sĩ chuyên khoa của Hệ thống Y tế MEDLATEC, hãy liên hệ tổng đài 1900 56 56 56 để được xác nhận lịch nhanh chóng.