1. Tìm hiểu về bệnh viêm ruột ở trẻ nhỏ 

viêm ruột là tình trạng lớp niêm mạc đường ruột bị tổn thương do nhiều nguyên nhân khác nhau. Ở trẻ nhỏ (đặc biệt là trẻ từ 6 tháng - 2 tuổi), bệnh thường khởi phát khi hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện và sức đề kháng còn yếu. Một số nguyên nhân phổ biến gây viêm ruột ở trẻ gồm:

• Nhiễm virus hoặc vi khuẩn: Rotavirus, Adenovirus, E.coli, Salmonella…
• Ký sinh trùng, giun sán: Chủ yếu lây nhiễm qua thức ăn, nước uống không đảm bảo vệ sinh.
• Dị ứng hoặc không dung nạp thực phẩm, chẳng hạn như sữa bò, hải sản…
• Ảnh hưởng từ thuốc, đặc biệt là kháng sinh dùng kéo dài gây mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột.
• Bệnh lý đường ruột như hội chứng ruột kích thích, bệnh Crohn…

Về triệu chứng, trẻ bị viêm ruột thường có các biểu hiện như: 

• Tiêu chảy nhiều lần trong ngày.
• Đau bụng, đầy hơi, chướng bụng.
• Sốt nhẹ hoặc sốt cao.
• Trẻ mệt mỏi, biếng ăn, có thể sụt cân nhanh.
• Buồn nôn hoặc nôn nhiều lần.

Nếu không xử trí kịp thời, trẻ có nguy cơ mất nước, rối loạn điện giải, suy dinh dưỡng hoặc biến chứng nặng hơn. Vì vậy, việc nhận biết sớm và áp dụng chế độ dinh dưỡng phù hợp là rất quan trọng để hỗ trợ phục hồi. 

Viêm ruột là tình trạng lớp niêm mạc đường ruột bị tổn thương

2. Trẻ bị viêm ruột nên ăn gì?

Khi đường ruột bị viêm, trẻ cần một chế độ ăn mềm, lỏng, dễ tiêu hoá và hạn chế kích ứng niêm mạc. Phụ huynh có thể bổ sung các nhóm thực phẩm sau: 

• Món ăn mềm, dễ tiêu như cháo loãng, súp, cơm nát giúp hệ tiêu hóa hoạt động nhẹ nhàng hơn.
• Đạm dễ hấp thu như thịt gà, cá nạc, trứng luộc hoặc hấp chín kỹ cung cấp năng lượng và hỗ trợ phục hồi niêm mạc ruột.
• Rau củ nấu chín mềm như cà rốt, bí đỏ, khoai tây, bí xanh… vừa bổ sung vitamin, vừa chứa chất xơ hòa tan tốt cho đường ruột.
• Trái cây ít axit như chuối chín, táo hấp, lê hấp… cung cấp khoáng chất, dễ tiêu hóa, ít gây kích ứng.
• Sữa chua không đường, men vi sinh, giúp cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột, cải thiện tiêu hóa và giảm tiêu chảy.
• Nước ấm, dung dịch oresol giúp bù nước, điện giải kịp thời để ngăn mất nước do tiêu chảy.

*Lưu ý, ngoài việc lựa chọn thực phẩm phù hợp, khi chế biến, ba mẹ cần đảm bảo món ăn được nấu chín kỹ, xay hoặc nghiền nhuyễn để trẻ dễ tiêu hóa. Đồng thời, hạn chế tối đa việc nêm nếm gia vị đậm hoặc cho bé ăn đồ ăn lại nhiều lần, tránh nguy cơ nhiễm khuẩn khiến tình trạng viêm ruột nặng hơn.

Ba mẹ nên cho trẻ ăn thức ăn mềm, lỏng, dễ tiêu hóa

3. Trẻ bị viêm ruột nên kiêng ăn gì?

Bên cạnh việc quan tâm trẻ bị viêm ruột nên ăn gì, ba mẹ cũng cần chú ý đến những thực phẩm nên tránh để không làm tình trạng của bé trở nên nặng hơn. Một số nhóm thực phẩm cần kiêng gồm:

• Thức ăn nhiều đường và đồ ngọt vì đường hút nước vào lòng ruột, làm tình trạng tiêu chảy nặng hơn và kéo dài. Đồng thời, chúng tạo môi trường cho vi khuẩn có hại phát triển.
• Đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ, vì dễ gây đầy bụng, khó tiêu và khiến hệ tiêu hóa bị quá tải.
• Thức ăn cay nóng, nhiều gia vị, có thể gây kích ứng niêm mạc ruột, làm trẻ đau bụng nhiều hơn.
• Thực phẩm giàu chất xơ thô như rau sống, ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt cứng… có thể làm cọ xát và tổn thương niêm mạc ruột.
• Đồ uống có gas, nước ngọt, nước ép trái cây chua, vì dễ làm tăng tiêu chảy, gây mất nước nhanh.
• Thực phẩm tái, sống hoặc không đảm bảo vệ sinh, tiềm ẩn nguy cơ nhiễm khuẩn, khiến bệnh trầm trọng hơn.

4. Gợi ý thực đơn cho trẻ bị viêm ruột trong 3 ngày

Để ba mẹ dễ áp dụng, dưới đây là gợi ý thực đơn đơn giản, dễ tiêu hóa và phù hợp cho trẻ bị viêm ruột. Các món ăn đều được chế biến mềm, ít gia vị, ưu tiên hấp hoặc luộc để bé dễ hấp thu.

• Ngày 1:
• Bữa sáng: Cháo gà loãng, xay nhuyễn.
• Bữa trưa: Cá nạc hấp, nghiền nhỏ và bí đỏ hầm nhuyễn.
• Bữa phụ: Táo hấp nghiền hoặc chuối chín.
• Bữa tối: Cháo khoai tây cà rốt.
• Ngày 2:
• Bữa sáng: Cháo bí đỏ loãng, xay nhuyễn. 
• Bữa trưa: Thịt gà hấp xé nhỏ và cháo trắng loãng. 
• Bữa phụ: Lê hấp nghiền nhỏ. 
• Bữa tối: Cháo đậu xanh, nấu nhừ. 
• Ngày 3: 
• Bữa sáng: Cháo thịt băm nấu với bí xanh, xay nhuyễn. 
• Bữa trưa: Trứng hấp chín kỹ và cháo loãng. 
• Bữa phụ: Sữa chua không đường. 
• Bữa tối. Cháo cá nạc khoai tây. 

*Lưu ý, thực đơn trên đây chỉ mang tính chất tham khảo, ba mẹ có thể linh hoạt thay đổi nguyên liệu tùy theo sở thích và khả năng dung nạp của trẻ. Quan trọng là món ăn cần được chế biến chín kỹ, mềm, dễ tiêu hóa và hạn chế gia vị. Trong trường hợp trẻ có biểu hiện tiêu chảy kéo dài, sốt cao hoặc mất nước, phụ huynh nên đưa bé đi khám để được bác sĩ tư vấn chế độ dinh dưỡng và điều trị phù hợp.

5. Lưu ý khi chăm sóc trẻ bị viêm ruột tại nhà

Khi chăm sóc trẻ bị viêm ruột tại nhà, các bậc phụ huynh cần chú ý những điểm sau để giúp bé hồi phục nhanh và tránh biến chứng:

• Chia nhỏ bữa ăn: Cho trẻ ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày thay vì ép ăn nhiều một lúc, giúp hệ tiêu hóa không bị quá tải.
• Ưu tiên thức ăn mềm, dễ tiêu: Nấu chín kỹ, nghiền nhuyễn hoặc xay nhuyễn, hạn chế gia vị và dầu mỡ.
• Bù nước và điện giải kịp thời: Cho trẻ uống đủ nước ấm, oresol hoặc dung dịch bù điện giải nếu có tiêu chảy nhiều.
• Theo dõi tình trạng sức khỏe: Quan sát số lần đi ngoài, nôn ói, sốt, mệt mỏi hay sụt cân để kịp thời can thiệp.
• Giữ vệ sinh an toàn thực phẩm và môi trường: Rửa tay trước khi chế biến thức ăn, đảm bảo dụng cụ ăn uống sạch sẽ, hạn chế nguy cơ nhiễm khuẩn.
• Khi nào cần đưa trẻ đi khám: Nếu trẻ có biểu hiện tiêu chảy kéo dài, nôn liên tục, sốt cao, đi ngoài có máu, mất nước nặng hoặc không chịu ăn uống, mệt mỏi, li bì, cần đến bác sĩ ngay để được tư vấn và điều trị phù hợp.

Ba mẹ nên đưa trẻ đi khám nếu có biểu hiện tiêu chảy kéo dài, sốt cao

Như vậy, bài viết trên đây đã giúp giải đáp chi tiết băn khoăn “trẻ bị viêm ruột nên ăn gì” của các bậc phụ huynh. Việc xây dựng một chế độ dinh dưỡng cân đối, mềm, dễ tiêu hóa và hạn chế thực phẩm gây kích ứng đóng vai trò quan trọng trong quá trình hồi phục của trẻ. Bên cạnh đó, ba mẹ cần lưu ý chia nhỏ bữa ăn, bù đủ nước, theo dõi sức khỏe và duy trì vệ sinh an toàn thực phẩm. Áp dụng những gợi ý này sẽ giúp bé mau khỏe, hạn chế biến chứng và duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh.

Nếu ba mẹ có bất kỳ thắc mắc liên quan hoặc nhu cầu thăm khám sức khoẻ tiêu hoá cho trẻ, có thể liên hệ Tổng đài MEDLATEC 1900 56 56 56 để được giải đáp nhanh chóng và đặt lịch thăm khám cùng bác sĩ chuyên khoa.