1. Viêm ruột là gì?

Viêm ruột là tình trạng viêm nhiễm xảy ra tại ống tiêu hoá, chủ yếu ruột non và ruột già. Đây không phải là một bệnh đơn lẻ mà là một thuật ngữ chung mô tả nhiều tình trạng viêm khác nhau trong hệ tiêu hóa. Viêm ruột có thể do nhiễm trùng (vi khuẩn, virus, ký sinh trùng), bệnh tự miễn hoặc phản ứng viêm mạn tính như trong bệnh viêm ruột (IBD) bao gồm bệnh Crohn và viêm loét đại tràng.

Viêm ruột có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó các nhóm nguyên nhân chính bao gồm:

• Nhiễm trùng: Vi khuẩn (Salmonella, Shigella, E. coli, Campylobacter), virus (Norovirus, Rotavirus), ký sinh trùng (Giardia, Entamoeba histolytica).
• Rối loạn miễn dịch: Một số bệnh tự miễn như bệnh Crohn và viêm loét đại tràng là những dạng viêm ruột mạn tính liên quan đến sự tấn công nhầm lẫn của hệ miễn dịch vào niêm mạc ruột.
• Tác nhân vật lý và hóa học: Sử dụng thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs), hóa trị, xạ trị hoặc tiếp xúc với hóa chất độc hại có thể gây viêm đường ruột.
• Chế độ ăn uống và lối sống: Ăn uống kém vệ sinh, sử dụng thực phẩm nhiễm khuẩn, lạm dụng rượu bia và căng thẳng kéo dài cũng có thể làm tăng nguy cơ viêm ruột.

Viêm ruột là tình trạng viêm nhiễm xảy ra tại ống tiêu hoá, chủ yếu ruột non và ruột già

2. Triệu chứng của viêm ruột

Các triệu chứng của viêm ruột có thể khác nhau tùy theo nguyên nhân và vị trí viêm trong đường tiêu hóa, bao gồm:

2.1. Đau bụng

Đau bụng là dấu hiệu phổ biến nhất của viêm ruột. Người bệnh có thể có những cơn đau theo nhiều mức độ khác nhau, từ âm ỉ đến dữ dội. Trong bệnh Crohn, đau bụng thường xảy ra ở vùng bụng dưới bên phải, trong khi viêm loét đại tràng có thể gây đau dọc theo khung đại tràng. Đau bụng có thể trở nên nặng hơn sau khi ăn hoặc khi có nhu động ruột.

Một số trường hợp, bệnh nhân có thể cảm thấy đau quặn thắt từng cơn, tương tự như đau co thắt ruột. Cơn đau kéo dài có thể ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày, giấc ngủ và chất lượng cuộc sống của người bệnh.

2.2. Tiêu chảy

Triệu chứng viêm ruột xảy ra ở hầu hết các trường hợp bệnh là tiêu chảy, đặc biệt trong bệnh viêm ruột mạn tính. Ở bệnh nhân viêm loét đại tràng, phân thường có máu và chất nhầy do viêm niêm mạc đại tràng. Trong bệnh Crohn, tiêu chảy có thể kèm theo mủ do tổn thương niêm mạc ruột non. Tiêu chảy kéo dài có thể gây mất nước và rối loạn điện giải nghiêm trọng.

Triệu chứng viêm ruột xảy ra ở hầu hết các trường hợp bệnh là tiêu chảy, đặc biệt trong bệnh viêm ruột mạn tính

2.3. Sốt

Sốt là phản ứng của cơ thể đối với tình trạng viêm và nhiễm trùng. Bệnh nhân viêm ruột, đặc biệt là bệnh Crohn, có thể bị sốt nhẹ hoặc sốt cao khi bệnh bùng phát. Sốt kéo dài có thể là dấu hiệu của biến chứng nhiễm trùng hoặc viêm lan rộng trong đường ruột.

Trong một số trường hợp, sốt đi kèm với đổ mồ hôi về đêm, ớn lạnh, cảm giác mệt mỏi kéo dài. Nếu sốt cao kèm theo đau bụng dữ dội, đó có thể là dấu hiệu của viêm phúc mạc hoặc thủng ruột,… người bệnh cần được cấp cứu y tế ngay lập tức.

2.4. Đầy hơi, chướng bụng

Tình trạng viêm trong đường ruột có thể làm chậm quá trình tiêu hóa, gây tích tụ khí và dẫn đến đầy hơi, chướng bụng. Đây là triệu chứng viêm ruột thường gặp trong cả viêm ruột cấp tính và mạn tính, gây cảm giác khó chịu, nặng nề cho người bệnh.

Tình trạng viêm trong đường ruột có thể làm chậm quá trình tiêu hóa, gây tích tụ khí và dẫn đến đầy hơi, chướng bụng

2.5. Mệt mỏi

Mệt mỏi là triệu chứng phổ biến của bệnh viêm ruột, đặc biệt là trong giai đoạn bùng phát. Nguyên nhân có thể do mất nước, đau bụng, tiêu chảy về đêm, ăn uống kém và viêm nhiễm kéo dài.

2.6. Xuất huyết tiêu hóa

Viêm loét đại tràng thường gây chảy máu trực tràng, biểu hiện qua tình trạng đi ngoài phân có lẫn máu đỏ tươi hoặc máu sẫm màu. Trong bệnh Crohn, chảy máu có thể ít gặp hơn nhưng vẫn có thể xuất hiện nếu tổn thương loét nghiêm trọng.

Mất máu kéo dài có thể dẫn đến thiếu máu, gây chóng mặt, xanh xao, mệt mỏi và giảm khả năng tập trung. Nếu tình trạng chảy máu tiêu hóa trở nên nghiêm trọng, bệnh nhân có thể cần truyền máu hoặc can thiệp nội soi để cầm máu.

2.7. Sụt cân 

Người bị viêm ruột mạn tính thường có xu hướng giảm cân do giảm hấp thu dưỡng chất, tiêu chảy kéo dài và chán ăn. Việc viêm mạn tính trong đường ruột cũng làm cơ thể tiêu hao năng lượng nhiều hơn, dẫn đến sụt cân dù chế độ ăn không thay đổi.

Viêm ruột kéo dài khiến người bệnh mệt mỏi, ăn kém, sụt cân,...

3.8. Viêm ngoài ruột

Ngoài các triệu chứng tiêu hóa, bệnh viêm ruột mạn tính còn có thể ảnh hưởng đến các cơ quan khác trong cơ thể, như viêm khớp, loét miệng, phát ban da, viêm mắt (viêm màng bồ đào) hoặc bệnh gan mật như viêm đường mật xơ cứng nguyên phát,... Những triệu chứng ngoài ruột này có thể xuất hiện trước hoặc đồng thời với các triệu chứng tiêu hóa, làm phức tạp quá trình chẩn đoán bệnh.

Viêm ruột là một bệnh lý phức tạp với nhiều triệu chứng đa dạng. Việc phát hiện sớm các dấu hiệu như đau bụng, tiêu chảy, sốt, sụt cân và mệt mỏi có thể giúp người bệnh được chẩn đoán và điều trị kịp thời, từ đó cải thiện chất lượng cuộc sống và ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng. Nếu bạn gặp các triệu chứng nghi ngờ viêm ruột, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa tại Hệ thống Y tế MEDLATEC để được thăm khám và tư vấn điều trị kịp thời. Liên hệ tư vấn và đặt lịch khám theo hotline: 1900 56 56 56.