1. Thuốc Olanzapine: Dạng bào chế và công dụng

1.1. Dạng bào chế

Olanzapine nằm trong nhóm thuốc chống loạn thần. Cơ chế hoạt động của thuốc là cân bằng chất hóa học trong não để giảm các triệu chứng loạn thần và ổn định tâm lý cho bệnh nhân. Vì thế, thuốc thường dùng để điều trị rối loạn lưỡng cực, tâm thần phân liệt. 

Thuốc có các dạng bào chế chính: viên nén phân tán, viên nén bao phim, bột thuốc pha tiêm và viên nang phối hợp.

Các dạng bào chế thường thấy của Olanzapine trên thị trường

1.2. Công dụng

- Điều trị bệnh tâm thần phân liệt

Bệnh điều trị tâm thần phân liệt khiến người bệnh bị rối loạn hành vi, cảm xúc, suy nghĩ,... nên được xếp vào nhóm rối loạn tâm thần nghiêm trọng. Việc dùng thuốc Olanzapine giúp cải thiện các triệu chứng nguy hiểm như: hoang tưởng, ảo giác, rối loạn hành vi, rối loạn suy nghĩ,...

- Điều trị bệnh rối loạn lưỡng cực

Trong rối loạn lưỡng cực, Olanzapine thường được sử dụng để kiểm soát các giai đoạn hưng cảm hoặc trầm cảm. Thuốc giúp ổn định tâm trạng, giảm tình trạng kích động và ngăn ngừa tái phát.

- Công dụng khác

Ngoài ra, Olanzapine còn dùng đồng thời với một số loại thuốc với mục tiêu điều trị: 

+ Rối loạn lo âu.

+ Chứng mất ngủ nghiêm trọng.

+ Rối loạn ăn uống gây cảm giác chán ăn.

1.3. Chống chỉ định

- Người dị ứng với mọi thành phần trong thuốc Olanzapine.

- Phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú (trừ khi có chỉ định đặc biệt từ bác sĩ).

Các trường hợp sau cần lưu ý:

- Người cao tuổi mắc chứng sa sút trí tuệ nên thận trọng khi dùng, vì có nguy cơ tăng tỷ lệ tử vong.

- Bệnh nhân có tiền sử bệnh tim, tiểu đường hoặc động kinh cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.

2. Cách dùng và liều lượng sử dụng của thuốc Olanzapine

2.1. Cách dùng

- Với viên nén: Thuốc cần được nốt nguyên viên với nước, không nhai hoặc nghiền.

- Với dạng tiêm bắp: Thuốc Olanzapine 10mg được hòa tan với nước cất pha tiêm, tiêm bắp sâu ở vùng cơ lớn trong vòng 1 giờ sau khi thuốc đã được hòa tan. 

Thuốc Olanzapine nên được uống nguyên viên cùng nước

2.2. Liều dùng

2.2.1. Độ tuổi từ 18 trở lên

- Bệnh nhân tâm thần phân liệt

+ Khởi đầu với liều 5 - 10mg/lần/ngày, những ngày tiếp theo tăng 5mg/ngày trong 1 tuần sau đó tăng đến liều đích 10mg/ngày, sau 1 tuần lại điều chỉnh cho đến khi đạt được liều 20mg/ngày. 

+ Liều duy trì: 10 - 20 mg/lần/ngày.

- Bệnh nhân bị rối loạn lưỡng cực

+ Khởi đầu với liều 10 - 15mg/lần/ngày sau đó nếu có thể, cách 24 giờ tăng 5mg/ngày đến khi đạt được liều tối đa 20mg/ngày sau đó liều duy trì 5 - 20mg/ngày. 

+ Điều trị phối hợp cùng thuốc khác: Khởi đầu với liều 10mg/lần/ngày, liều duy trì 5 - 20mg/ngày.

+ Điều trị hưng cảm cấp: Kết hợp với với Fluoxetin, khởi đầu liều Olanzapine 6mg, Fluoxetin liều 25mg.

+ Cơn kích động cấp: Liều tiêm bắp khởi đầu 10mg, cách 2 giờ nếu thấy cần thiết tiêm thêm liều 5 - 10mg.

2.2.2. Đối với trẻ em

- Chưa đủ căn cứ xác định an toàn đối với trẻ dưới 13 tuổi.

- Trẻ 13 - 17 tuổi bị lưỡng cực, tâm thần phân liệt: Khởi đầu với liều 2.5 - 5mg/lần/ngày cho đến khi đạt được liều đích là 10mg/ngày và không quá 20mg/ngày.

2.2.3. Đối với người cao tuổi

Dùng đường uống với liều khởi đầu 2.5 - 5mg, nếu cần có thể thêm 2.5 - 5mg sau 2 giờ, liều tối đa 20g/ngày, trong vòng 24 giờ không dùng quá 3 lần.

Dùng tiêm bắp tối đa 3 ngày, tiêm 3 liều 10mg, khoảng cách giữa các liều 2 - 4 giờ. Khi có thể cần chuyển ngay sang đường uống.

3. Tác dụng phụ và tương tác thuốc

- Tác dụng phụ thường gặp: Táo bón, mệt mỏi, buồn ngủ, tăng cân nhanh, khô miệng.

- Tác dụng phụ nghiêm trọng hiếm gặp: rối loạn vận động, hội chứng ác tính do thuốc an thần, rối loạn đường huyết,...

- Tương tác thuốc

Khi dùng Olanzapine cùng thời điểm với một số loại thuốc khác có thể ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị, như: thuốc chống động kinh, thuốc chống trầm cảm, thuốc an thần, thuốc giảm huyết áp,...

- Tương tác với thực phẩm

+ Tránh tiêu thụ quá nhiều cafein vì có thể làm giảm hiệu quả của thuốc.

+ Kiểm soát tăng cân qua chế độ dinh dưỡng lành mạnh.

+ Đảm bảo cung cấp đủ nước cho cơ thể để tránh táo bón và khô miệng.

Không nên dùng cafein trong thời gian uống thuốc Olanzapine

4. Thận trọng khi dùng thuốc Olanzapine

- Trẻ 13 - 18 tuổi: Có thể gây tăng cân và lipid máu nhiều hơn so với sử dụng cho người lớn.

- Người cao tuổi bị sa sút trí tuệ và rối loạn tâm thần: Tăng nguy cơ tử vong do đột tử, suy tim hoặc viêm phổi.

- Người mắc bệnh mạch não và tim mạch: Có thể bị giảm huyết áp.

- Người bị động kinh hoặc chấn thương vùng đầu: Giảm ngưỡng động kinh, giảm đau.

- Không kết hợp tiêm Olanzapine với các dẫn chất benzodiazepin, nếu cần dùng thì phải theo dõi chặt chẽ nguy cơ ức chế hô hấp hoặc an thần quá mức.

- Thuốc có thể gây ra tình trạng buồn ngủ hoặc chóng mặt nên cần thận trọng khi tham gia lái xe hoặc vận hành máy.

- Tuy đây không phải là nhóm thuốc gây nghiện nhưng cũng không nên dừng thuốc đột ngột để tránh bị kích động, mất ngủ, buồn nôn,...

Olanzapine tuy mang lại hiệu quả tốt đối với điều trị các rối loạn tâm thần nhưng việc dùng thuốc cần dưới sự đồng ý và chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa đồng thời cần phải có sự theo dõi sức khỏe sát sao. Nếu trong quá trình dùng thuốc, người bệnh phát hiện ra dấu hiệu bất thường nào thì cần liên hệ với bác sĩ ngay để được đánh giá và có biện pháp xử lý an toàn

Quý khách hàng có nhu cầu thăm khám các vấn đề sức khỏe tâm thần, hãy liên hệ đặt lịch khám cùng bác sĩ chuyên khoa Thần kinh - Hệ thống Y tế MEDLATEC qua Hotline 1900 56 56 56.