1. Tuyết yến là gì?

1.1. Nguồn gốc tuyết yến

Tuyết yến còn được dân gian gọi là dạ yến thảo, thuộc chi Sterculia với danh pháp khoa học là Gum Tragacanth. Đây là thành phần nhựa do lõi cây Gum tiết ra. Cây tuyết yến có tuổi đời lâu năm, thuộc loại cây thân gỗ với đường kính thân cây trung bình lớn hơn 20cm, chiều cao có thể đạt tới 10m.

Nơi đầu tiên tuyết yến được tìm thấy là ở khu vực phía đông Địa Trung Hải, vùng sa mạc khô hạn hay cao nguyên đầy nắng và gió ở Tây Nam châu Á. Sau đó, loài thực vật này cũng xuất hiện tại các quốc gia khác như Việt Nam, Ấn Độ, Lào, Malaysia,...

Tuyết yến là nhựa do lõi cây Gum tiết ra

Loài dạ yến thảo này cũng đã được con người khám phá và đưa vào sử dụng trong đời sống từ 1000 năm nay. Vốn được coi là sản vật quý hiếm, con người từ xa xưa đã phải vất vả trèo đèo lội suối, bỏ ra không ít công sức để thu hoạch được tuyết yến. Cũng vì lý do này nên thời xưa tuyết yến chỉ dành cho giới quý tộc sử dụng. Ngày nay tuyết yến đã trở nên phổ biến hơn và việc khai thác cũng dễ dàng hơn rất nhiều.

1.2. Đặc điểm hình thái tuyết yến

Tuyết yến rất dễ bị nhầm lẫn với mủ trôm, do đó khi muốn mua tuyết yến bạn phải tìm hiểu thật kỹ và lựa chọn nhà bán uy tín để không bị mua nhầm. Để phân biệt, cần ghi nhớ đặc điểm hình dạng và màu sắc của từng loại. Tuyết yến có màu trong suốt, ít lẫn tạp chất, trông giống tổ yến và giá thành cao. Trong khi đó mủ trôm có màu sẫm hơn, giá thành rẻ và bị lẫn nhiều tạp chất.

Khi khai thác tuyết yến, người ta sẽ tạo đường rạch sâu trên thân cây, từ trong lõi thân sẽ chảy ra một chất nhựa sánh, nó sẽ mau chóng đông đặc lại. Khi mới lấy tuyết yến thường có màu vàng nhạt hoặc trắng trong suốt, dưới sự tác động của quá trình oxy hóa, màu sắc nhựa cây sẽ ngày càng sẫm lại, từ đó nó có thể mang màu nâu, đỏ hay đen. Nguyên liệu này có thể được sử dụng luôn hoặc dùng sau khi đã được sấy khô và chế biến.

Tuyết yến mang mùi hương thơm nhẹ đặc trưng, sau khi ngâm vào nước nó sẽ mềm ra, đóng thành dạng sợi giống mủ trôm hoặc tổ yến. Nhựa khi tiết ra lúc đầu thường có bị hơi chua, tuy nhiên mùi vị này sẽ nhanh chóng biến mất sau khi được ngâm trong nước.

1.3. Phân loại

Có 2 loại tuyết yến đó là tuyết yến Miến Điện và tuyết yến Ấn Độ. Nguyên nhân của sự phân loại này đó là do:

• Tuyết yến Miến Điện: đây là nhựa tiết ra từ thân cây Pingpo, một số ít mọc ở Việt Nam và xuất hiện chủ yếu ở tỉnh Vân Nam Trung Quốc và Myanmar;

• Tuyết yến Ấn Độ: là tuyết yến xuất xứ từ Ấn Độ, được gọi là Karaya Gum và sản xuất nhiều tại đây.

Tuyết yến sau khi ngâm trong nước

2. Những giá trị dinh dưỡng và dược lý do tuyết yến mang lại 

Từ xưa đến nay, tuyết yến đã là một nguyên liệu quý không những nhờ sự thơm ngon mà là do tính bổ dưỡng mà nó đem lại đối với sức khỏe con người. Nhựa tuyết yến được dùng trong:

• Dưỡng da và làm đẹp: các nhà khoa học chỉ ra rằng hai thành phần gọi là axit hyaluronic và collagen chứa trong tuyết yến có công dụng cấp ẩm và cải thiện đáng kể độ đàn hồi cho làn da khô;

• Tăng cường hệ miễn dịch: tuyết yến còn cung cấp một hoạt chất là L-fucose giúp hỗ trợ đẩy lùi các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp, tăng sức đề kháng, bổ sung một lượng lớn protein có lợi cho cơ thể;

• Tuyết yến rất tốt cho sự phát triển của não bộ nhờ thành phần D-galactose do loại nguyên liệu này tiết ra;

• Cải thiện hoạt động của hệ tiêu hóa: D-xylose chứa trong tuyết yến là hoạt chất thúc đẩy quá trình hấp thu các chất dinh dưỡng và ngăn ngừa chứng táo bón;

• Giảm cân: nếu bạn muốn giảm cân an toàn thì hãy sử dụng tuyết yến vì loại thực phẩm này có chứa L-arabbinose giúp hỗ trợ giảm cân một cách an toàn, hạn chế sự hấp thu đường vào máu, điều chỉnh lượng đường huyết luôn ở mức cân bằng, đồng thời phòng ngừa nguy cơ huyết áp cao, máu nhiễm mỡ, cholesterol tăng cao trong máu, béo phì,...

• Thanh nhiệt, giải độc: trong dân gian người ta thường nấu tuyết yến kết hợp với các nguyên liệu khác để làm món chè với công dụng làm mát gan, thanh nhiệt và giải độc.

3. Hướng dẫn sử dụng tuyết yến đúng cách 

Tuyết yến là một nguyên liệu dễ chế biến. Trước khi dùng bạn chỉ cần bỏ khoảng 5 - 10gr tuyết yến vào nước lọc để ngâm trong vòng 12 tiếng nếu là nước nguội, 6 - 7 tiếng đối với nước ấm. Đây là lượng tuyết yến đủ dùng cho khoảng 7 người. 

Cần lưu ý là nên ngâm tuyết yến bằng nước ấm thay vì nước nóng vì nó sẽ làm mất đi độ dai của tuyết yến cũng như gây thất thoát dưỡng chất có trong nguyên liệu này.

Chè dưỡng nhan làm từ tuyết yến kết hợp với các loại dược liệu khác

Sau khi ngâm xong hãy lọc sạch những tạp chất, đưa tuyết yến vào rổ cho ráo nước và dùng nó để nấu chè, nước giải khát hay chè dưỡng nhan,... tùy theo mục đích sử dụng. Ngoài ra, loại tổ yến thực vật này còn hay được kết hợp cùng đu đủ, hầm sữa, chế biến thành siro và làm thành kẹo rất ngon.

Mặc dù đây là dược liệu quý và không thể phủ nhận lợi ích tuyệt vời của tuyết yến đối với sức khỏe, nhưng chỉ nên sử dụng từ 3 - 5gr/lần, mỗi tuần chỉ nên ăn từ 2 - 3 lần thay vì dùng tuyết yến thường xuyên. Loại thực phẩm này vốn có tính hàn, do đó phụ nữ mang thai dưới 5 tháng cần hết sức thận trọng khi sử dụng. Bên cạnh đó tuyết yến cũng được khuyến cáo là không được dùng cho người bị bệnh về đường hô hấp và người có tiền sử dị ứng với vỏ cây quilaia.

Như vậy có thể thấy tuyết yến mang lại nhiều giá trị dinh dưỡng cho sức khỏe và giúp duy trì vẻ đẹp của làn da. Để sử dụng tuyết yến một cách an toàn và hiệu quả, bạn nên tìm mua ở địa chỉ uy tín, chế biến theo đúng hướng dẫn và tham khảo tư vấn từ các chuyên gia Đông y về tuyết yến.