1. Ung thư da là gì?

Ung thư da – sự phát triển bất thường của các tế bào da – thường phát triển trên vùng da tiếp xúc với ánh mặt trời. Ngoài ra ung thư còn xảy ra ở trên vùng da không tiếp xúc thường xuyên với mặt trời. Ung thư da bắt đầu từ lớp trên cùng của da – lớp biểu bì (Lớp biểu bì: là một lớp mỏng bảo vệ các tế bào da mà cơ thể liên tục bong ra. Biểu bì chứa 3 loại tế bào chính:

• Tế bào vảy: nằm ngay dưới bề mặt bên ngoài, có chức năng như lớp lót bên trong của da.
• Tế bào đáy: sản sinh ra các tế bào da mới, nằm bên dưới các tế bào vảy.
• Tế bào hắc tố: sản sinh ra hắc tố, sắc tố mang lại màu sắc bình thường cho da – nằm ở phần dưới lớp biểu bì. Tế bào hắc tố tạo ra nhiều hắc tố hơn khi ở dưới mặt trời để giúp bảo vệ các lớp sâu hơn của da.

Ung thư da xảy ra do các đột biến xảy ra trong DNA của tế bào da

2. Các loại ung thư da

Có 4 loại ung thư da chính:

• Ung thư biểu mô tế bào đáy: tế bào đáy là những tế bào tròn ở dưới lớp biểu bì dưới. Khoảng 80% trường hợp ung thư phát triển từ loại tế bào này. Ung thư thường phát triển trên đầu và cổ dù nó có thể được tìm thấy pử bất cứ đâu trên da. Chủ yếu xảy ra do tiếp xúc với ánh sáng mặt trời hoặc những người xạ trị từ khi con nhỏ. Ung thư này phát triển chậm và hiếm khi lây lan sang bộ phận khác trên cơ thể.
• Ung thư biểu mô tế bào vảy: hầu hết lớp biểu bì được tạo thành từ các tế bào phẳng, giống như vảy được gọi là tế bào vảy.  Khoảng 20% ​​trường hợp ung thư da phát triển từ các tế bào vảy được gọi là ung thư biểu mô tế bào vảy. Chủ yếu xảy ra do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
• Ung thư cũng có thể phát triển trên da đã bị bỏng, tổn thương do hóa chất hoặc tiếp xúc với tia X.
• Thường gặp trên môi, tại các vị trí có sẹo lâu năm, trên da bên ngoài miệng, hậu môn và âm đạo phụ nữ.
• Khoảng 2 – 5% ung thư biểu mô tế bào vảy di căn sang các bộ phận khác của cơ thể.
• Merkel ung thư tế bào (còn được gọi là ung thư biểu mô nội tiết thần kinh): là một loại ung thư hiếm gặp, phát triển nhanh và rất mạnh. Khởi phát trong các tế bào sản xuất hormone ngay dưới da và trong các nang lông. Thường tìm thấy ở vùng đầu và cổ.
• U hắc tố: là những tế bào nằm rải rác được gọi là tế bào hắc tố, nơi biểu bì gặp lớp hạ bì. Các tế bào này sản xuất sắc tố melanin, mang lại màu sắc cho da. U hắc tố bắt đầu từ tế bào hắc tố, và nó là loại ung thư da nghiêm trọng nhất. Nó chiếm khoảng 1% các loại ung thư da.

Các loại ung thư da chính

3. Yếu tố dẫn đến tăng nguy cơ ung thư da

• Da trắng: làn da nào cũng có thể bị ung thư da. Tuy nhiên, làn da trắng có ít sắc tố hơn dẫn đến hàng rào bảo vệ ra khỏi bức xạ UV gây hại hơn.
• Tiền sử bỏng nắng: có một hoặc nhiều vết cháy nắng phồng rộp khi còn nhỏ hoặc thiếu niên sẽ làm tăng nguy cơ mắc ung thư ở tuổi trưởng thành. Cháy nắng ở tuổi trưởng thành cũng là yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư da.
• Phơi nắng quá nhiều: việc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời trong khoảng thời gian dài khi làn da không được bảo vệ bởi kem chống nắng hoặc quần áo cũng làm tăng nguy cơ mắc ung thư da.
• Khí hậu nắng hoặc độ cao: nhiều người sống ở vùng nhiều nắng hay sống ở độ cao, nơi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời mạnh cũng khiến làn da tiếp xúc tiếp xúc với nhiều bức xạ của mặt trời hơn.
• Nốt ruồi: người có nhiều nốt ruồi hoặc nốt ruồi bất thường – gọi là nevi loạn sản có nguy cơ mắc ung thư da. Những nốt ruồi bất thường và những nốt ruồi có kích thước lớn hơn bình thường có nhiều khả năng trở thành ung thư hơn.
• Tổn thương da tiền ung thư: những tổn thương này thường xuất hiện dưới dạng các mảng sần sùi, có vảy màu từ nâu đến hồng đậm. Chúng có phổ biến nhiều trên mặt, đầu, bàn tay của những người có làn da trắng, có tổn thương do ánh nắng mặt trời.
• Tiền sử gia đình bị ung thư da: nếu cha mẹ hoặc anh chị em ruột bị ung thư da, bạn cũng có thể tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư da.
• Tiền sử cá nhân của bệnh ung thư da: nếu bạn đã từng mắc ung thư da, bạn vẫn sẽ có nguy cơ phát triển lại ung thư.
• Hệ thống miễn dịch suy yếu: điều này bao gồm cả những người sống chung với HIV/AIDS và những người dùng thuốc ức chế miễn dịch sau khi cấy ghép tạng.
• Tiếp xúc với bức xạ: những người điều trị bằng bức xạ cho tình trạng: chàm, mụn trứng cá cũng làm tăng nguy cơ mắc ung thư da, đặc biệt là ung thư biểu mô tế bào đáy.
• Tiếp xúc với asen.
• Tuổi cao

Các loại ung thư da

4. Di truyền có vai trò gì trong bệnh ung thư da?

Dù chúng ta biết rằng tiếp xúc với tia cực tím (UV) từ mặt trời và giường tắm nắng làm tăng nguy cơ ung thư da, nhưng di truyền hoặc tiền sử gia đình của bạn cũng có thể là một yếu tố phát triển một số loại ung thư da.

Theo Quỹ Ung thư Da, khoảng 10% những người được chẩn đoán mắc ung thư tế bào hắc tố đều có một thành viên trong gia đình từng bị ung thư tế bào hắc tố vào một thời điểm nào đó trong cuộc đời của họ.

Vì vậy, nếu một trong những người thân ruột thịt của bạn, chẳng hạn như cha mẹ, chị gái hoặc anh trai, bị ung thư tế bào hắc tố, bạn sẽ có nhiều nguy cơ mắc bệnh hơn. Việc này xảy ra do thay đổi DNA trong các gen ức chế khối u, chẳng hạn như CDKN2A và BAP1, có thể làm tăng nguy cơ ung thư tế bào hắc tố.

Hiện nay với sự phát triển không ngừng các xét nghiệm gen để kiểm tra đột biến gen đối với một số loại ung thư. Xét nghiệm gen được thực hiện bằng cách lấy máu hoặc mô có chứa vật liệu di truyền 

Bệnh viện đa khoa MEDLATEC sử dụng công nghệ giải trình tự gen thế hệ mới (NGS) chuyển giao công nghệ độc quyền từ hãng ILLUMINA (Hoa Kỳ) với độ chính xác lên đến 99% cùng với việc tư vấn trực tiếp từ các chuyên gia đầu ngành về ung thư, di truyền giúp khách hàng hiểu hơn về cơ thể, sống an tâm. 

Khách hàng có nhu cầu xét nghiệm, thắc mắc vui lòng liên hệ tổng đài theo số 1900 56 56 56 để được tư vấn giải đáp thắc mắc.