Tin tức

Vai trò của cộng hưởng từ trong những bệnh lý khớp vai thường gặp

Ngày 24/11/2021
BS Lê Quỳnh Sơn
Khớp vai là một trong những khớp linh hoạt nhất trong cơ thể với biên độ khớp rất rộng. Khớp vai có nhiều động tác, với biên độ vận động rất lớn, khớp cho phép cánh tay xoay theo 3 chiều trong không gian, đó là các động tác đưa ra trước, ra sau, lên trên, dang tay, khép, xoay trong, xoay ngoài. Cũng chính vì những đặc tính đó mà khớp vai dễ bị chấn thương, hoặc có những thương tổn gây ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt và công việc khi mà chúng ta gặp vấn đề ở khớp vai.

1. Cộng hưởng từ là gì? 

Cộng hưởng từ (magnetic resonance imaging - mri) là một kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh được ứng dụng trong y học lâm sàng từ đầu thập kỷ 80 với tên gọi ban đầu là cộng hưởng từ hạt nhân (magnetic resonance nuclear) vì các tín hiệu sinh ảnh bắt nguồn từ các hạt nhân nguyên tử hydrogen trong các mô của cơ thể. 

 Các bước quan trọng nhất của một quá trình tạo ảnh gồm : 

  • Bệnh nhân được đặt vào trong một từ trường. 

  • Phát sóng radio vào người bệnh 

  • Tắt sóng radio 

  • Người bệnh phát ra tín hiệu 

  • Hệ thống ăng ten thu tín hiệu và tạo ảnh 

Những ưu điểm của cộng hưởng từ 

  • Không dùng tia xạ 

  • Ít xâm lấn hoặc không xâm lấn 

  • Tương phản tốt 

  • Chụp nhiều mặt cắt mà không cần di chuyển bệnh nhân 

  • Đánh giá mô mềm chi tiết hơn 

  • Ưu thế trong phát hiện và nhận diện u 

Nhược điểm của cộng hưởng từ:  

  • Đánh giá cấu trúc xương kém hơn CT 

  • Có thể bất tiện trong khi khảo sát  

  • Mất thời gian 

  • Có thể phải dùng an thần, gây mê 

  • Giá thành cao.

Hình ảnh máy MRI 1.5 Tesla của hãng GE tại PKDK Medlatec 99 Trích Sài- Tây Hồ-Hà Nội  

Hình ảnh máy MRI 1.5 Tesla của hãng GE tại PKDK Medlatec 99 Trích Sài- Tây Hồ-Hà Nội 

2. Vai trò của cộng hưởng từ trong bệnh lí khớp vai. 

   Khớp vai hay còn gọi là khớp ổ chảo- cánh tay, là một khớp hoạt dịch có động tác linh hoạt và rộng rãi nhất cơ thể được cấu tạo bởi: 

  • Chỏm xương cánh tay: Tương ứng với khoảng 1/3 lồi cầu, hướng lên trên và vào trong, tiếp khớp với ổ chảo xương vai. 

  • Ổ chảo xương vai: Có hình bầu dục, lõm lòng chảo, cao khoảng 35mm, rộng khoảng 25mm, chỉ bằng 1/4 – 1/3 diện tích của chỏm cầu. 

 

Hình ảnh giải phẫu khớp vai 

Các yếu tố giữ vững khớp vai: về mặt giải phẫu học, các yếu tố giữ vững khớp vai được chia ra hai nhóm: tĩnh (sụn viền, bao khớp, dây chằng) và động (cơ chóp xoay, gân nhị đầu). Các yếu tố này phối hợp khá chặt chẽ trong việc giữvững khớp ổ chảo - cánh tay.Một số bệnh lý khớp vai thường gặp: bệnh lý khớp vai có thể do chấn thương, không do chấn thương. Một số bệnh lý thường gặp là: trật khớp vai, tổn thương gân cơ chóp xoay, hẹp khoang dưới mỏm cùng vai, viêm khớp cùng vai đòn..... 
Chẩn đoán hình ảnh cơ bản như x.quang, siêu âm khớp vai mang lại những thông tin ban đầu cho các bác sĩ lâm sàng, tuy nhiên các phương pháp này có những hạn chế nhất định trong đánh giá những thương tổn của khớp vai, siêu âm khớp vai cũng đánh giá được dây chằng tuy nhiên lại phụ thuộc nhiều vào kinh nghiệm của người làm, máy móc, đôi khi là  cả sự bất tương xứng giữa lâm sàng và siêu âm.
Thì lúc này cộng hưởng từ với những chuỗi xung đặc hiệu cho khớp, đóng một vai trò quan trọng trong đánh giá những tổn thương và mức độ của tổn thương khớp vai. Qua đó các bác sĩ lâm sàng có thêm nhiều thông tin cho chẩn đoán, cũng như định hướng điều trị như là: nội khoa, phục hồi chức năng hay phải can thiệp ngoại khoa. 
Cộng hưởng từ là phương pháp cận lâm sàng không xâm nhập mang lại nhiều thông tin nhất trong việc đánh giá bệnh nhân có thương tổn khớp vai như: chấn thương khớp vai, thoái hóa khớp vai, viêm các tổ chức dây chằng, bao hoạt dịch của khớp vai…. Cộng hưởng từ có sự tương phản mô mềm cao, độ phân giải không gian lớn và có thể đánh giá trên nhiều mặt phẳng, cho phép xác định chính xác vị trí giải phẫu và những bệnh lý trong cũng như ngoài khớp.  
Khi thăm khám khớp vai để thu được hình ảnh có độ phân giải cao cần sử dụng coil chuyên dụng, thăm khám trên 3 mặt phẳng axial, coronal, sagittal sử dụng các chuỗi xung nhạy và đặc hiệu  để đánh giá sụn viền, dây chằng, bao hoạt dịch và dịch khớp. 

Ảnh khớp vai phải trên mặt phẳng coronal chuỗi xung PDFS. 

Cộng hưởng từ khớp vai là phương tiện cận lâm sàng duy nhất giúp đánh giá tổn thương và mức độ tổn thương của sụn viền ổ chảo.  

  Hình ảnh sụn viền ổ chảo trên mặt phẳng axial xung PDFS khớp vai phải. 

          Hình ảnh sụn viền ổ chảo trên mặt phẳng axial xung PDFS khớp vai phải. 

Hình ảnh dây chằng trên gai trên xung STIR của khớp vai phải 

Hình ảnh dây chằng trên gai trên xung STIR của khớp vai phải 

   Hình ảnh tổn thương dây chằng quạ cánh tay và tam giác dưới mỏm quạ trên PDFS 

Hình ảnh tổn thương dây chằng quạ cánh tay và tam giác dưới mỏm quạ trên PDFS 

Hình ảnh tụ dịch quanh đầu dài gân cơ nhị đầu trên PDFS 

Hình ảnh tụ dịch quanh đầu dài gân cơ nhị đầu trên PDFS 

3. Chống chỉ định của chụp MRI là gì 

Ngoài những ưu điểm kể trên thì cộng hưởng từ cũng có những chống chỉ định tuyệt đối và chống chỉ định tương đối. 
a. Chống chỉ định tuyệt đối: Bệnh nhân có máy tạo nhịp tim, cấy máy bơm insulin tự động, Bệnh nhân có máy trợ thính, cấy điện cực ốc tai, clips phẫu thuật, coil nút phình mạch não ( trừ trường hợp bằng titan), Bệnh nhân có mảnh đạn, mảnh kim loại vùng nguy hiểm. 
b. Chống chỉ định tương đối: Đối với bệnh nhân có răng giả, mảnh đạn, có hội chứng sợ buồng kín, có thai 3 tháng đầu, không hợp tác, bệnh nhân suy thận nặng,  dị ứng thuốc đối quang từ, bệnh nhân thay khớp nhân tạo (những năm gần đây thì các khớp nhân tạo mới được chế tạo từ các vật liệu chịu từ nên cần hỏi kỹ)

Hình ảnh những chống chỉ định trong chụp cộng hưởng từ

Hình ảnh những chống chỉ định trong chụp cộng hưởng từ 

Trên đây là các thông tin cơ bản về chụp cộng hưởng từ mà bạn cần biết, tuy nhiên giá cả cũng như có được hưởng bảo hiểm y tế hay không thì cũng là điều mà bạn có thể quan tâm. Bệnh viện Medlatec là một trong số ít các cơ sở y tế tư nhân được trang bị máy cộng hưởng từ 1.5Tesla của GE vô cùng hiện đại, cùng đội nghũ bác sĩ giàu chuyên môn do đó là địa chỉ tin cậy khám chữa bệnh.

Để tìm hiểu kĩ hơn bạn có thể gọi đến tổng đài 1900 565656 để được chúng tôi tư vấn tận tình. 

Bình luận ()

Ý kiến của bạn sẽ được xét duyệt trước khi đăng.

Lựa chọn dịch vụ

Quý khách hàng vui lòng lựa chọn dịch vụ y tế theo nhu cầu!

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà giúp khách hàng chủ động tầm soát bệnh lý. Đồng thời tiết kiệm thời gian đi lại, chờ đợi kết quả với mức chi phí hợp lý.

Đặt lịch thăm khám tại MEDLATEC

Đặt lịch khám tại cơ sở khám chữa bệnh thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC giúp chủ động thời gian, hạn chế tiếp xúc đông người.