1. Khái quát về viêm mũi dị ứng - bệnh dị ứng đường hô hấp thường gặp hiện nay

1.1. Viêm mũi dị ứng là bệnh như thế nào?

viêm mũi dị ứng là tình trạng viêm niêm mạc mũi do phản ứng quá mẫn của hệ miễn dịch với các dị nguyên như bụi nhà, phấn hoa, lông thú, nấm mốc,... Khi tiếp xúc với các yếu tố này, cơ thể sản sinh ra histamin và các chất trung gian khác gây ra các triệu chứng như hắt hơi, nghẹt mũi, sổ mũi kéo dài,...

Các loại tác nhân gây nên bệnh lý dị u ứng đường hô hấp

1.2. viêm mũi dị ứng và viêm mũi thông thường khác nhau như thế nào?

Viêm mũi dị ứng và viêm mũi thông thường có thể gây nhầm lẫn do triệu chứng giống nhau. Tuy nhiên, giữa hai bệnh lý này vẫn có nhiều điểm khác biệt:

- Nguyên nhân gây nên

+ Viêm mũi dị ứng: Gây ra bởi phản ứng miễn dịch với dị nguyên (bụi, phấn hoa, nấm mốc,...).

+ Viêm mũi thông thường: Do virus hoặc vi khuẩn tấn công, khiến đường hô hấp bị nhiễm trùng.

- Khả năng tái phát

+ Viêm mũi dị ứng: Tái phát theo mùa hoặc quanh năm tùy thuộc vào sự xuất hiện của dị nguyên.

+ Viêm mũi thông thường: Thường chỉ kéo dài vài ngày đến một tuần, ít tái phát khi đã được điều trị hiệu quả.

- Triệu chứng kèm theo

+ viêm mũi dị ứng: Không gây sốt, người bệnh thường bị sổ mũi, hắt hơi, ngứa mắt, chảy nước mắt, viêm kết mạc dị ứng.

+ Viêm mũi thông thường: Có thể sốt nhẹ, mệt mỏi, đau đầu, họng đau do nhiễm trùng.

Dưới đây là bảng phân biệt giữa bệnh viêm mũi dị ứng với viêm mũi thông thường:

1.3. Vì sao viêm mũi dị ứng là bệnh dị ứng đường hô hấp phổ biến?

Viêm mũi dị ứng là một trong những bệnh dị ứng đường hô hấp phổ biến nhất hiện nay và có chiều hướng gia tăng vì:

- Không khí ngày càng bị ô nhiễm bởi khói bụi, hóa chất công nghiệp, khí thải xe cộ,... làm tăng tỷ lệ người mắc bệnh.

- Biến đổi khí hậu

Lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính bao trùm trái đất và sẽ giữ lại nhiệt của mặt trời. Điều này dẫn đến hiện tượng nóng lên toàn cầu và biến đổi khí hậu, độ ẩm cao, thời tiết giao mùa là điều kiện thuận lợi để dị nguyên phát tán, kích hoạt phản ứng dị ứng.

- Dễ tiếp xúc với dị nguyên

Các dị nguyên như bụi bẩn, lông thú cưng, nấm mốc, mạt bụi giường,... trong môi trường sống rất khó kiểm soát và dễ gây viêm mũi dị ứng quanh năm.

Những bệnh nhân có cơ địa dị ứng hoặc trong gia đình có người bị dị ứng có tỷ lệ mắc bệnh viêm mũi dị ứng cao hơn so với người không có nền bệnh này.

2. Triệu chứng và cách thức chẩn đoán bệnh viêm mũi dị ứng

2.1. Triệu chứng gặp phải ở bệnh nhân bị viêm mũi dị ứng

Do thuộc nhóm bệnh dị ứng đường hô hấp nên viêm mũi dị ứng sẽ gây nên những triệu chứng ở đường hô hấp. Các triệu chứng này thường khởi phát đột ngột và kéo dài nếu không loại bỏ được tác nhân dị ứng, điển hình là:

- Người bệnh hắt hơi thành từng tràng liên tục, nhất là vào buổi sáng hoặc ngay sau khi tiếp xúc với dị nguyên.

- Một hoặc hai bên mũi có tình trạng nghẹt mũi và chảy nước mũi trong.

- Ngứa họng, ngứa mũi, ho nhẹ, có thể khàn tiếng.

- Chảy nước mắt, ngứa mắt, đỏ mắt.

- Niêm mạc mũi bị phù nề khiến cho khả năng ngửi mùi bị giảm sút.

Hình ảnh khái quát về bệnh viêm mũi dị ứng

2.2. Chẩn đoán viêm mũi dị ứng bằng cách nào?

Quá trình chẩn đoán viêm mũi dị ứng sẽ được bác sĩ tiến hành qua các bước thăm khám lâm sàng và thực hiện kiểm tra cận lâm sàng. Bệnh nhân bị viêm mũi dị ứng khi thăm khám mũi bác sĩ sẽ phát hiện xung huyết tháp mũi, dịch nhầy trong bám nhiều ở sàn mũi, phù nề và có ánh tím nơi cuốn mũi.

Để tìm ra tác nhân gây bệnh, chẩn đoán chính xác viêm mũi dị ứng, bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh thực hiện những kiểm tra sau:

- Test da: Đánh giá tình trạng mẫn cảm của cơ thể trước các dị nguyên. Kết quả dương tính nếu dị nguyên tìm được phù hợp với tiền sử dị ứng của người bệnh. Nếu không phù hợp, bác sĩ sẽ yên cầu thực hiện test kích thích để chẩn đoán xác định.

- Test kích thích: Đưa dị nguyên được nghi ngờ vào cơ thể để quan sát phản ứng dị ứng. Các loại test kích thích thường được áp dụng là test nhỏ mũi, test nóng, test lạnh. Bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp test kích thích phù hợp tùy vào mục đích của chẩn đoán.

- Phết tế bào mũi: Sử dụng dịch tiết niêm mạc mũi của bệnh nhân để tìm kiếm sự hiện diện của Eosinophil.

3. Biện pháp phòng ngừa tái diễn viêm mũi dị ứng

Viêm mũi dị ứng là bệnh dị ứng đường hô hấp phổ biến và dễ tái diễn, không thể điều trị triệt để. Một số biện pháp sau đây nếu được thực hiện tốt có thể giảm nguy cơ tái phát bệnh:

- Hạn chế tiếp xúc với dị nguyên

Môi trường sống là nơi thường xuyên xuất hiện tác nhân gây viêm mũi dị ứng. Vì thế, người bệnh cần giữ nhà cửa luôn sạch sẽ, không có lông thú nuôi và không mở cửa sổ vào mùa phấn hoa,không hút thuốc lá, không tiếp xúc với khói thuốc. Phòng ngủ của người bệnh nên có máy lọc không khí để hạn chế sự xuất hiện của tác nhân gây bệnh.

- Duy trì thói quen vệ sinh mũi họng đúng cách

Hằng ngày, người bệnh cần rửa mũi và súc họng bằng nước muối sinh lý 0.09%. Người bệnh cũng không nên có thói quen ngoáy mũi hay đưa tay bẩn lên tiếp xúc với vùng mũi. 

- Bảo vệ cơ thể khi ra ngoài

Khi đi ra ngoài, đặc biệt là những ngày không khí ô nhiễm nghiêm trọng, người bệnh cần đeo khẩu trang. Vào thời điểm giao mùa, người bệnh cần mặc ấm để tránh nhiễm lạnh đột ngột do thay đổi thời tiết.

- Tăng cường sức đề kháng

Bằng cách duy trì tập luyện thể dục hàng ngày, bổ sung thực phẩm giàu vitamin C vào chế độ ăn, tránh căng thẳng, ngủ đủ giấc,... người bệnh sẽ giúp sức đề kháng được cải thiện để chống lại sự tấn công của tác nhân gây viêm mũi dị ứng.

Đeo khẩu trang khi ra ngoài giúp hạn chế tối đa nguy cơ tiếp xúc với tác nhân gây viêm mũi dị ứng

Viêm mũi dị ứng là bệnh lý điển hình của nhóm bệnh dị ứng đường hô hấp. Khi có sự tấn công của tác nhân gây dị ứng đến hệ hô hấp, cơ thể sẽ phản ứng lại. Vì thế, thăm khám bác sĩ chuyên khoa để tìm ra tác nhân gây bệnh là cách tốt nhất giúp người bệnh tránh tái phát bệnh lý này. 

Quý khách hàng có nhu cầu thăm khám, chẩn đoán đúng viêm mũi dị ứng có thể liên hệ đặt lịch khám cùng bác sĩ chuyên khoa của Hệ thống Y tế MEDLATEC qua Hotline 1900 56 56 56.