1. vô sinh nguyên phát là gì?

Vô sinh nguyên phát là tình trạng một cặp vợ chồng chưa có con, vẫn giao hợp bình thường mà không hề sử dụng các biện pháp tránh thai nhưng sau 1 năm người vợ không đậu thai được. 

Cả nam giới và nữ giới đều có thể mắc phải tình trạng vô sinh nguyên phát. Theo số liệu thống kê, trường hợp vô sinh xuất phát từ phái nữ và phái nam là ngang bằng nhau, mỗi bên chiếm 40%, 10% do cả hai vợ chồng và 10% trường hợp vô sinh còn lại là không rõ nguyên nhân. 

Vô sinh dẫn đến nhiều phiền muộn, lo lắng, bất an cho nhiều cặp vợ chồng

2. Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng vô sinh nguyên phát ở cả nam và nữ

Ở người chồng:

• Gặp phải một số bất thường ở tinh hoàn, chẳng hạn như viêm ống sinh tinh, viêm tinh hoàn, giãn tĩnh mạch thần tinh,… hoặc cũng có thể do những bất thường về hormone sinh dục nam.

• Một số loại thuốc điều trị đau dạ dày, tăng huyết áp,… cũng ảnh hưởng khá nhiều đến chất lượng tinh trùng, khiến tinh trùng di động kém.

• Những bệnh lý như nhiễm trùng đường tiết niệu, viêm mào tinh hoàn (hậu quả của biến chứng quai bị), lao mào tinh hoàn, giãn tĩnh mạch thừng tinh khiến tinh trùng bất thường về cấu trúc ở đầu - thân - đuôi hoặc bị dị dạng, bị bệnh tiểu đường, cao huyết áp, mắc bệnh liệt dương, suy giảm ham muốn tình dục,… đều là những nguyên nhân dẫn đến tình trạng vô sinh ở cánh mày râu.

• Làm việc trong môi trường ô nhiễm, chứa các chất độc hại; lạm dụng nhiều bia, rượu, cà phê, hút thuốc lá,… cũng có thể gây ra một số đột biến tinh trùng.

• Stress, áp lực trong công việc, căng thẳng kéo dài hoặc vợ chồng đang có những mâu thuẫn dồn nén, không thể nói ra,… cũng là yếu tố dẫn đến vô sinh ở nam giới.

• Ngoài ra, nguyên nhân vô sinh thứ phát còn do những bệnh lý như bệnh thận, bệnh gan, thiếu tế bào máu hình liềm, bệnh ở bộ phận sinh dục,… nhưng không được phát hiện và có biện pháp can thiệp kịp thời.

Vô sinh nguyên phát có thể xuất phát từ vợ hoặc chồng, hoặc do cả hai bên

Ở người vợ:

• Vô sinh nguyên phát ở nữ giới chủ yếu là do vấn đề về nội tiết tố. Nồng độ hormone bị mất cân bằng làm cản trở quá trình rụng trứng; từ đó gây nhiều khó khăn cho sự thụ thai.

• Nguyên nhân tiếp theo có thể xuất phát từ các bệnh lý lạc nội mạc tử cung dẫn đến hiện tượng trứng không rụng đều, các vòi trứng không bắt được vào các loa vòi.

• Dịch tiết ở cổ tử cung quá nhiều hay nồng độ axit âm đọa quá cao khiến quá trình di chuyển của tinh trùng bị cản trở hoặc giết chết tinh trùng. 

• U xơ tử cung cũng được xem là nguyên nhân gây vô sinh ở nữ cần phải đề cập đến. Các khối u càng to sẽ ảnh hưởng càng nhiều đến niêm mạc tử cung, làm cản trở quá trình làm tổ của trứng. Ngoài ra, u xơ tử cung còn khiến vòi trứng bị tắc làm cho trứng và tinh trùng không thể thụ tinh.

• Nguyên nhân vô sinh nguyên phát ở phái nữ tiếp theo là do bệnh lý viêm nhiễm vùng chậu. Đây là tình trạng vi khuẩn từ âm đạo và cổ tử cung di chuyển dần vào tử cung, buồng trứng, ống dẫn trứng và đồng thời còn để lại sẹo trên ống dẫn trứng khiến ống dẫn trứng bị tắc làm ảnh hưởng đến sự thụ thai.

• Nữ giới mắc phải các bệnh như polyp nội mạc tử cung, đái tháo đường, bệnh gan, suy thận, gout, béo phì,… có nguy cơ bị vô sinh cao hơn những chị em phụ nữ bình thường khác.

Chị em phụ nữ mắc các bệnh lý tuyến giáp có tỷ lệ vô sinh cao hơn những người khỏe mạnh 

3. Một số dấu hiệu nhận biết vô sinh nguyên phát ở cả nam giới và nữ giới

- Đối với nam giới:

• Đau khi xuất tinh, phát hiện tinh dịch có lẫn máu.

• Vùng bìu sưng to, có cảm giác căng tròn như quả bóng, sờ vào thấy mềm ở một hay cả hai bên.

• Tinh hoàn bị xoắn, có hiện tượng sưng đau, tấy đỏ hoặc không nằm đúng vị trí trong bìu.

• Gặp những vấn đề về rối loạn cương dương và xuất tinh sớm.

• Cảm giác đau ở đầu dương vật kèm theo hiện tượng chảy mủ có màu xanh hoặc vàng.

• Bên cạnh đó, cánh mày râu còn có thể nhận biết các dấu hiệu vô sinh thông qua các triệu chứng, dấu hiệu như bị béo bụng, tóc rụng nhiều, ra nhiều mồ hôi, da khô và nhăn nheo hơn, stress, căng thẳng kéo dài.

- Đối với nữ giới:

• Chu kỳ kinh nguyệt bị rối loạn: mất kinh, rong kinh kéo dài hơn 10 ngày, thống kinh, lượng máu kinh lúc không đều (lúc quá nhiều lúc quá ít), kinh nguyệt có màu đen và bị vón cục,…

• Cơ thể mệt mỏi: nữ giới thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, chán ăn, trong tình trạng béo phì hoặc quá gầy ốm, da xanh xao, đau đầu, chóng mặt,… Tuy đây không được xem là dấu hiệu dẫn đến vô sinh ở chị em nhưng là dấu hiệu cảnh báo của những bệnh khác ảnh hưởng đến khả năng sinh sản như các bệnh lý về gan, nội tiết, tim mạch,…

• Quan hệ tình dục đều đặn (2 - 3 lần/tuần), không sử dụng biện pháp tránh thai nhưng vẫn không đậu thai là một trong những dấu hiệu rõ nhất cho thấy bệnh vô sinh.

Đến ngay các cơ sở y tế thăm khám để có hướng điều trị kịp thời nếu nghi ngờ bị vô sinh hiếm muộn

Trên đây là những nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết tình trạng vô sinh nguyên phát ở các cặp vợ chồng mà các chuyên gia khoa hiếm muộn của MEDLATEC muốn chia sẻ đến bạn đọc trong bài viết hôm nay. Do đó, nếu thấy bất kì triệu chứng, dấu hiệu bất thường nào nghi ngờ bệnh vô sinh thì cần đến ngay trung tâm y tế, bệnh viện để thăm khám, chẩn đoán nhằm tìm ra nguyên nhân gây bệnh, từ đó các bác sĩ sẽ có phác đồ riêng cho từng cặp vợ chồng. 

Vô sinh không phải là không có cách điều trị, hãy giữ vững niềm tin bởi nếu kiên trì điều trị, làm theo hướng dẫn của các chuyên gia đồng thời kết hợp chế độ ăn uống đầy đủ; nghỉ ngơi, sinh hoạt, làm việc hợp lý, điều độ, chúng tôi tin rằng tin vui sẽ sớm đến với vợ chồng bạn.