Tin tức

Xơ khớp: triệu chứng và phương pháp điều trị hiệu quả

Ngày 25/05/2021
Tham vấn y khoa: BS. Đinh Văn Chỉnh
Xơ khớp thực chất là do các mô sẹo hình thành từ cơ chế tự bảo vệ khớp sau chấn thương hoặc phẫu thuật, làm ảnh hưởng đến phạm vi và khả năng vận động của khớp. Khớp đầu gối là khu vực dễ bị xơ khớp nhất do chịu áp lực lớn của cơ thể và vận động. Xơ khớp không thực sự phổ biến như nhiều bệnh lý khớp khác nên không nhiều người biết về căn bệnh này.

1. Tìm hiểu thông tin chung về bệnh xơ khớp

Sau chấn thương nhiều lần gây tổn thương, viêm xương khớp hoặc bao hoạt dịch, cơ thể với cơ chế tự bảo vệ sẽ dần hình thành các mô sẹo. Mô sẹo sẽ ngày càng xuất hiện nhiều xung quanh khớp nhằm bảo vệ xương khớp khỏi chấn thương. Mô sẹo này cũng có thể hình thành sau phẫu thuật, được gọi là bệnh xơ khớp.

Đau cơ xơ hóa hay xơ khớp là một rối loạn đặc trưng bởi cơn đau cơ xương lan rộng kèm theo mệt mỏi, các vấn đề về giấc ngủ, trí nhớ và tâm trạng. Các nhà nghiên cứu tin rằng chứng đau xơ khớp khuếch đại cảm giác đau đớn bằng cách ảnh hưởng đến cách bộ não và tủy sống của bạn xử lý các tín hiệu đau đớn.

Các triệu chứng thường bắt đầu sau một vài can thiệp cụ thể, ví dụ như chấn thương thể chất, phẫu thuật, nhiễm trùng hoặc căng thẳng tâm lý đáng kể. Trong các trường hợp khác, các triệu chứng dần dần tích tụ theo thời gian mà không có sự kiện kích hoạt đơn lẻ nào.

Phụ nữ có nhiều khả năng bị đau cơ xơ hóa hơn nam giới. Nhiều người bị đau cơ xơ hóa cũng bị đau đầu do căng thẳng, rối loạn khớp thái dương hàm (TMJ), hội chứng ruột kích thích, lo lắng và trầm cảm.

Mặc dù không có cách chữa trị chứng đau cơ xơ hóa, nhưng nhiều loại thuốc có thể giúp kiểm soát các triệu chứng. Các biện pháp tập thể dục, thư giãn và giảm căng thẳng cũng có thể hữu ích.

Xơ khớp thường gặp nhất ở khớp đầu gối

Xơ khớp thường gặp nhất ở khớp đầu gối

Khớp gối là khu vực dễ chấn thương nhất nên mô sẹo thường xuất hiện quanh khớp gối. Dù được hình thành để bảo vệ song sự xuất hiện quá mức của các mô sẹo lại ảnh hưởng đến phạm vi chuyển động của khớp. Ban đầu, người bệnh có thể chỉ khó khăn hoặc không thực hiện được các động tác khó cần phạm vi chuyển động lớn như đưa chân lên cao, duỗi hoặc cong khớp,…

Khi bệnh xơ khớp trở nên nghiêm trọng, người bệnh gặp nhiều khó khăn trong hoạt động hàng ngày, kể cả việc duỗi thẳng hoặc cong khớp bình thường cũng gây đau đớn, khó chịu. Căn bệnh này thường xảy ra ở các đối tượng:

  • Từng phẫu thuật lớn liên quan đến khớp như phẫu thuật tái tạo dây chằng chéo trước, phẫu thuật chỉnh sửa toàn bộ khớp gối. Phẫu thuật lớn này gây ra phản ứng viêm quá mức và hình thành mô sẹo gây xơ khớp.

Xơ khớp thường gặp ở những người từng phẫu thuật lớn liên quan

Xơ khớp thường gặp ở những người từng phẫu thuật lớn liên quan

  • Phản ứng miễn dịch quá mức trước chấn thương hoặc phẫu thuật: tình trạng này thường xảy ra ở một số người có cơ địa nhạy cảm hoặc hệ miễn dịch phản ứng quá mức. Bệnh xơ khớp thường hình thành sau một chấn thương hoặc bệnh lý nhiễm trùng ở khớp đó, quá trình chữa lành diễn ra phức tạp hơn, cơ thể không nhận được tín hiệu tổn thương đã được chữa lành mà tiếp tục hình thành mô sẹo bảo vệ.

Đa phần bệnh nhân không biết đến căn bệnh này cho đến khi mô sẹo hình thành quá nhiều và dày đặc, khiến khớp không thể chuyển động với phạm vi bình thường. Lúc này bệnh nhân gặp khó khăn, co cứng khớp và cơ bắp càng gây đau đớn khi cố vận động khớp.

2. Triệu chứng và chẩn đoán bệnh xơ khớp

Bệnh xơ khớp thường hình thành sau một chấn thương hoặc nhiễm trùng, đặc biệt khi tình trạng này kéo dài không được điều trị dứt điểm. Do bệnh không phổ biến và triệu chứng dễ gây nhầm lẫn nên hầu hết người bệnh giai đoạn sớm không biết mình mắc bệnh. 

Cụ thể, tại khớp bị ảnh hưởng, người bệnh thường bị đau nghiêm trọng và kéo dài, cơn đau xảy ra liên tục ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe. Ngoài ra, khớp bị bệnh bị cứng, khó vận động, tình trạng này có thể thuyên giảm khi xoa bóp và tiếp tục lặp lại nhiều lần. Do xơ khớp cản trở nên phạm vi chuyển động của khớp bị thu hẹp dần.

Xơ khớp khiến khớp dễ bị sưng viêm hơn

Xơ khớp khiến khớp dễ bị sưng viêm hơn

Khi xơ khớp tiến triển hoặc kích hoạt tình trạng viêm, tổn thương khác, triệu chứng và biến chứng sẽ trở nên nghiêm trọng hơn như:

  • Sưng đỏ, cảm thấy ấm nóng ở khớp.

  • Không có khả năng duỗi thẳng khớp gối, khiến người bệnh đi lại khập khiễng, không thể di chuyển dài.

  • Khi di chuyển hoặc vận động khớp bị bệnh, có thể cảm thấy lục khục khi đặt tay lên khớp gối trong lúc vận động.

Triệu chứng bệnh xơ khớp có thể tệ hơn so với các chấn thương hay bệnh lý ở khớp khác, hơn nữa bệnh không có dấu hiệu thuyên giảm mà ngày càng nghiêm trọng hơn. Người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc di chuyển, đi lại hàng ngày hay đơn giản là lên xuống xe.

Dựa trên triệu chứng bệnh cùng tiền sử phẫu thuật hoặc chấn thương, bác sĩ có thể phán đoán và thực hiện kiểm tra chuyên sâu hơn. Kiểm tra khả năng co duỗi của đầu gối hoặc giới hạn chuyển động của khớp bị bệnh sẽ giúp đánh giá mức độ ảnh hưởng của xơ khớp.

Ngoài ra, để xác nhận chẩn đoán bệnh và đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh, các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh sẽ đem lại thông tin hữu ích hơn. Thông thường, bác sĩ sẽ chỉ định chụp X-quang hoặc chụp MRI, hình ảnh mô xơ khớp sẽ quan sát được chi tiết. 

Chụp X-quang cho phép kiểm tra chi tiết hình ảnh khớp tổn thương

Chụp X-quang cho phép kiểm tra chi tiết hình ảnh khớp tổn thương

3. Điều trị xơ khớp như thế nào?

Hầu hết các trường hợp xơ khớp sẽ được ưu tiên điều trị cải thiện trước bằng biện pháp nghỉ ngơi, chườm lạnh, dùng thuốc kháng viêm để giảm sưng đau nếu có. Điều quan trọng là ngăn ngừa hình thành mô sẹo cản trở và tăng cường hoạt động của khớp. Bác sĩ sẽ khuyến khích và hướng dẫn bạn tập những bài giúp khớp chuyển động dễ dàng, nhẹ nhàng hơn.

Thực hiện các bài tập vận động thường xuyên sẽ giúp chuyển động của khớp linh hoạt hơn. Bạn có thể tìm đến chuyên gia vật lý trị liệu để được lựa chọn, hướng dẫn bài tập phù hợp nhất với tình trạng bệnh. 

Chỉ khi các biện pháp chăm sóc không giúp cải thiện triệu chứng sưng viêm, giảm vận động hoặc xơ khớp quá nghiêm trọng, các mô sẹo chắn làm giảm hoạt động của khớp thì bác sĩ có thể yêu cầu phẫu thuật. Kỹ thuật phẫu thuật nội soi khớp thường được sử dụng nhằm loại bỏ mô sẹo quanh khớp cản trở hoạt động.

Sau phẫu thuật, sức khỏe khớp cũng như khả năng vận động của khớp vẫn chưa được phục hồi hoàn toàn. Cần kết hợp với vật lý trị liệu để tăng cường phục hồi tổn thương, tăng khả năng vận động của khớp. Cùng với đó, phải kiểm soát tổn thương hoặc dùng thuốc hỗ trợ để ngăn ngừa cơ thể tiếp tục hình thành mô sẹo mới.

Bác sĩ luôn khuyến cáo nên vận động sớm lại sau khi phẫu thuật, không để khớp ngừng vận động quá lâu

Bác sĩ luôn khuyến cáo nên vận động sớm lại sau khi phẫu thuật, không để khớp ngừng vận động quá lâu

Những người từng thực hiện phẫu thuật dây chằng chéo trước là đối tượng dễ bị xơ hóa khớp nhất. Vì thế, ở những bệnh nhân này, bác sĩ luôn khuyến cáo nên vận động sớm lại sau khi phẫu thuật, không để khớp ngừng vận động quá lâu. 

Một số bài vận động phù hợp dưới sự theo dõi và hỗ trợ của bác sĩ sẽ giúp bệnh nhân di chuyển được khớp ngay sau phẫu thuật vài giờ, từ đó giảm nguy cơ xơ khớp hiệu quả.

Bình luận ()

Ý kiến của bạn sẽ được xét duyệt trước khi đăng.

Lựa chọn dịch vụ

Quý khách hàng vui lòng lựa chọn dịch vụ y tế theo nhu cầu!

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà giúp khách hàng chủ động tầm soát bệnh lý. Đồng thời tiết kiệm thời gian đi lại, chờ đợi kết quả với mức chi phí hợp lý.

Đặt lịch thăm khám tại MEDLATEC

Đặt lịch khám tại cơ sở khám chữa bệnh thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC giúp chủ động thời gian, hạn chế tiếp xúc đông người.