Mụn đầu trắng hay còn gọi là mụn nhân đóng (closed comedone) khác với mụn đầu đen hay còn gọi là mụn nhân mở, gồm các nhân có màu trắng hơi nhô cao trên bề mặt da, đôi khi khó phát hiện. Thương tổn có thể biến mất hoặc chuyển sang mụn đầu đen. 

Mụn đầu trắng là tình trạng các nốt mụn nhỏ và trắng hình thành trên bề mặt da

- Tăng sản xuất dầu: Tuyến bã nhờn nằm dưới da sản xuất dầu tự nhiên để giữ cho da mềm mịn và ngậm nước. Tuy nhiên, khi sản xuất dầu quá mức (do yếu tố di truyền, thay đổi hormone hay môi trường), dầu thừa sẽ kết hợp với tế bào chết và gây bít tắc lỗ chân lông, dẫn đến mụn đầu trắng.

- Sự tích tụ tế bào chết: Da luôn có chu kỳ tái tạo, tế bào da chết từ lớp biểu bì sẽ tự bong ra và được thay thế bằng tế bào mới. Tuy nhiên, khi các tế bào này không bong tróc một cách tự nhiên mà tích tụ lại trong lỗ chân lông, cùng với dầu thừa, chúng sẽ gây tắc nghẽn lỗ chân lông, hình thành mụn đầu trắng.

- Mất cân bằng hormone: Các thay đổi hormone ở giai đoạn vị thành niên, hành kinh, mang bầu hoặc sử dụng thuốc tránh thai, làm ảnh hưởng đến tuyến bã nhờn gây nên mụn đầu trắng.

- Dùng sai loại mỹ phẩm: Một vài loại mỹ phẩm dễ làm viêm tắc lỗ chân lông, nhất là các thành phần dễ gây kích ứng với da nhạy cảm. Việc sử dụng các loại mỹ phẩm này, đặc biệt là khi không làm sạch da đúng cách, có thể làm tăng khả năng hình thành mụn đầu trắng.

- Yếu tố môi trường: Không khí bị ô nhiễm, không khí ẩm ướt hoặc tiếp xúc với bụi bẩn làm tăng lượng dầu ở da và gây nên mụn. Các yếu tố khác như căng thẳng, thiếu ngủ cũng làm trầm trọng thêm tình trạng mụn.

- Chăm sóc da không đúng cách: Sử dụng các sản phẩm có chứa cồn hoặc chất tẩy rửa mạnh có thể làm khô da, kích thích tuyến bã nhờn sản xuất dầu nhiều hơn, làm tăng nguy cơ hình thành mụn đầu trắng. Ngoài ra, việc chạm tay lên mặt thường xuyên cũng có thể mang vi khuẩn và bụi bẩn vào da, làm tắc nghẽn lỗ chân lông.

- Di truyền: Bạn dễ bị mụn nếu người thân của bạn cũng mắc các bệnh về mụn.

- Các nốt mụn nhỏ, có màu trắng: Mụn đầu trắng nằm sâu trong lỗ chân lông. Những nốt mụn này không có mủ hoặc dịch lỏng bên trong, mà chủ yếu là sự kết hợp của dầu thừa, tế bào chết và chất bẩn.

- Không viêm đỏ: Một đặc điểm quan trọng của mụn đầu trắng là nó không gây viêm, không sưng đỏ như các dạng mụn viêm (mụn bọc, mụn mủ). 

- Hay gặp ở da dầu: Mụn đầu trắng hay gặp ở vùng trán, mũi, cằm (vùng chữ T) và hai bên má. Ở khu vực này có nhiều dầu dễ làm viêm tắc lỗ chân lông.

- Độ cứng và sự hình thành trên da: Mụn đầu trắng thường có độ cứng và nổi lên trên bề mặt da một chút, nhưng không lớn hoặc phồng rộp như các dạng mụn viêm. Mụn nhỏ, với kích thước khoảng 1-2mm.

- Không gây đau đớn: Mụn đầu trắng thường không đau. Nếu được chăm sóc đúng cách, mụn đầu trắng sẽ không gây cảm giác khó chịu hay đau nhức, tuy nhiên, nếu không điều trị kịp thời, có thể dẫn đến viêm hoặc phát triển thành mụn nặng hơn.

- Có nguy cơ tái phát: Mụn đầu trắng thường tái phát nếu không được chăm sóc và điều trị đúng cách. Việc chăm sóc da không đúng cách hoặc không kiểm soát lượng dầu trên da có thể làm tăng khả năng hình thành mụn đầu trắng mới.

Mụn thường xuất hiện dưới dạng các nốt nhỏ màu trắng, nằm sâu dưới da

- Mụn viêm (mụn đỏ, mụn mủ, mụn bọc): Khi mụn đầu trắng không được điều trị kịp thời hoặc da bị kích thích quá mức, các vi khuẩn có thể xâm nhập vào lỗ chân lông bị tắc, dẫn đến viêm. Điều này có thể khiến mụn đầu trắng phát triển thành mụn viêm như mụn đỏ, mụn mủ hoặc mụn bọc, gây sưng tấy, đau đớn và thậm chí là nguy cơ nhiễm trùng.

- Hình thành mụn nang: Khi mụn đầu trắng không được làm sạch đúng cách hoặc bị vỡ, dầu và vi khuẩn có thể xâm nhập vào các mô sâu bên trong da, gây hình thành mụn nang (một loại mụn sâu dưới da) gây cảm giác đau và cần phải điều trị chuyên sâu.

- Gây sẹo: Nếu mụn bị nặn hoặc vỡ, các vết thương sẽ dễ dàng để lại sẹo thâm hoặc sẹo lõm trên da, đặc biệt là khi viêm nhiễm xảy ra. Các vết sẹo này có thể mất thời gian dài để lành và làm giảm thẩm mỹ làn da.

- Tăng sắc tố da (sẹo thâm): Sau khi mụn đầu trắng biến thành mụn viêm và lành lại, da có thể bị tăng sắc tố, tạo ra các vết thâm. Mặc dù các vết thâm này không phải là sẹo vĩnh viễn, nhưng chúng có thể kéo dài trong vài tuần hoặc thậm chí vài tháng.

- Làn da không đều màu: Khi mụn đầu trắng và các dạng mụn khác không được kiểm soát, việc viêm nhiễm liên tục có thể dẫn đến làn da không đều màu, xuất hiện các vết đỏ hoặc tối màu, làm ảnh hưởng đến kết cấu và độ mịn màng của da.

- Tâm lý tự ti: Nhiều người cảm thấy lo lắng hoặc mất tự tin về làn da của mình, điều này có thể dẫn đến trầm cảm hoặc các vấn đề về sức khỏe tinh thần.

- Mụn đầu trắng lan rộng: Nếu mụn đầu trắng không được xử lý đúng cách, nó có thể lan rộng ra các vùng khác trên khuôn mặt hoặc cơ thể. Việc chăm sóc da không đúng cách (như cạy mụn, không làm sạch da đúng cách) có thể làm tăng sự tích tụ dầu và bụi bẩn, tạo điều kiện cho mụn phát triển nhiều hơn.

Biến chứng mụn mủ trên da

- Độ tuổi dậy thì: Mụn đầu trắng rất hay gặp trong độ tuổi này. Trong giai đoạn này, sự gia tăng của hormone androgen làm kích thích tuyến bã nhờn sản xuất dầu nhiều hơn, dễ gây tắc nghẽn lỗ chân lông và hình thành mụn. Tuy nhiên, mụn đầu trắng cũng có thể gặp phải ở người trưởng thành, đặc biệt là những người trong độ tuổi 20-30.

- Phụ nữ mang thai và đang có kinh: Phụ nữ có thể dễ dàng gặp phải mụn đầu trắng trong các giai đoạn có sự thay đổi lớn về hormone, như trong thời kỳ mang thai hoặc khi đến chu kỳ kinh nguyệt. Các thay đổi về mức độ hormone, đặc biệt là sự gia tăng của estrogen và progesterone, có thể kích thích tuyến bã nhờn hoạt động mạnh mẽ, dẫn đến sự hình thành mụn.

- Người có làn da dầu: Những người có làn da dầu (do tuyến bã nhờn hoạt động mạnh mẽ) có nguy cơ cao hơn bị tắc nghẽn lỗ chân lông, vì dầu thừa dễ dàng kết hợp với tế bào chết và bụi bẩn tạo thành mụn đầu trắng. Làn da dầu dễ bị viêm tắc lỗ chân lông và dễ bị mụn hơn những làn da khô hoặc da thường.

- Người thân bị mụn: Nếu người thân bị mụn bạn cũng sẽ dễ gặp phải tình trạng mụn.

- Dùng mỹ phẩm sai cách: Các sản phẩm trang điểm, kem dưỡng da không phù hợp với loại da hoặc chứa các thành phần gây bít tắc như paraben, lanolin hoặc dầu khoáng dễ gây mụn.

- Không biết cách chăm da: Không vệ sinh da đúng cách hoặc chà xát da mạnh mẽ có thể làm gia tăng tình trạng mụn đầu trắng. Nếu bạn không làm sạch da mặt hàng ngày để loại bỏ dầu thừa, tế bào chết và bụi bẩn, những tác nhân này có thể kết hợp lại và gây tắc nghẽn lỗ chân lông, dẫn đến mụn. Dùng chế phẩm làm đẹp không hợp với da hoặc không tẩy trang kỹ cũng làm tăng nguy cơ mắc mụn.

- Hay sờ tay lên mặt: Sờ tay lên mặt thường xuyên khiến các chất bẩn và vi sinh vật trên tay dính vào da mặt lâu dần sẽ hình thành mụn. Thói quen này càng làm gia tăng nguy cơ mắc mụn, đặc biệt là mụn đầu trắng.

- Stress thời gian dài: Làm tăng sản xuất dầu, khiến cho mụn đầu trắng dễ hình thành.

- Dùng thuốc gây ảnh hưởng đến da: thuốc chứa steroid, thuốc ngừa thai hay trị mụn (như isotretinoin), dễ gây ra mụn. Những loại thuốc này có thể gây thay đổi nội tiết tố hoặc làm thay đổi đặc tính của da, làm tăng khả năng tắc nghẽn lỗ chân lông.

- Vệ sinh da đúng cách: rửa mặt hai lần mỗi ngày, tránh cọ xát mạnh.

- Tẩy da chết định kỳ: để làm sạch sâu cho da.

- Tránh nặn mụn: vì dễ tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập.

- Kiểm soát dầu và dùng sản phẩm phù hợp: tránh gây bít tắc da.

- Chế độ ăn uống lành mạnh: hạn chế thực phẩm nhiều đường và sữa, uống đủ nước và duy trì lối sống lành mạnh để cải thiện sức khỏe da.

Các biện pháp này giúp duy trì làn da sạch, khỏe và ngăn ngừa mụn đầu trắng hiệu quả.

Thăm khám và khai thác tiền sử

- Thời điểm bắt đầu xuất hiện mụn

- Các vùng da bị mụn (như vùng chữ T)

- Cách chăm da và sử dụng mỹ phẩm

- Do nội tiết (kỳ kinh, thai kỳ, thuốc đang sử dụng)

- Người thân bị mụn hay không

- Khám da trực tiếp: Bác sĩ sẽ tiến hành khám kỹ lưỡng các vùng da có mụn đầu trắng để kiểm tra sự xuất hiện của các nốt mụn nhỏ, trắng, không viêm.

Mụn đầu trắng là một phần của mụn trứng cá nhẹ, nên bác sĩ sẽ xác định mức độ mụn trong hệ thống phân loại mụn trứng cá. Các mức độ của mụn bao gồm:

- Mức độ nhẹ: chủ yếu xuất hiện mụn nhân trắng và đen.

- Mức độ trung bình đến nặng: mụn viêm như mụn mủ, mụn bọc, hoặc nang xuất hiện.

Chẩn đoán phân biệt

- Bít tắc lỗ chân lông không phải do mụn: các tình trạng như viêm da tiếp xúc hoặc viêm da dầu có thể gây ra sự xuất hiện của các nốt không phải mụn.

- Bệnh viêm nang lông: tình trạng viêm nhiễm trong nang lông cũng có thể tạo ra các nốt nhỏ giống như mụn.

- Lupus ban đỏ: Một bệnh tự miễn có thể gây ra các vết mẩn đỏ và có dạng mụn, cần phải phân biệt với mụn trứng cá.

- Thử nghiệm tương tác da: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân thử nghiệm phản ứng của da với một số sản phẩm điều trị hoặc mỹ phẩm để xác định xem chúng có gây kích ứng hoặc làm tắc nghẽn lỗ chân lông không. Đây là một phương pháp giúp xác định nguyên nhân từ thói quen chăm sóc da hoặc mỹ phẩm.

- Dưỡng da: chọn sản phẩm sữa rửa mặt không chứa dầu, phù hợp với da dầu hoặc da nhạy cảm để làm sạch bã nhờn và chất bẩn tích tụ.

- Tẩy tế bào chết định kỳ: bằng sản phẩm chuyên dụng giúp thông thoáng lỗ chân lông.

- Cấp ẩm cho da: Chọn loại kem phù hợp cho da.

Dùng thuốc điều trị mụn: Có tác dụng làm giảm bít tắc lỗ chân lông và giảm lượng dầu thừa trên da:

- Retinoids (Retinol, Tretinoin): đây là một trong những phương pháp hiệu quả nhất trong việc điều trị mụn đầu trắng. Retinoids giúp giảm sản xuất dầu thừa và giảm tái phát mụn.

- Thuốc kháng sinh bôi (clindamycin, erythromycin): trong trường hợp mụn có dấu hiệu viêm nhẹ hoặc có nguy cơ phát triển thành mụn viêm, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh bôi để ngăn ngừa vi khuẩn và làm giảm tình trạng viêm.

- Điều trị bằng laser: Ánh sáng đỏ giúp cải thiện quá trình tái tạo tế bào và làm dịu da, đồng thời giúp giảm viêm và kích thích sự lành của da.

- Loại bỏ mụn thủ công: Mặc dù nặn mụn không phải là phương pháp được khuyến khích, nhưng trong một số trường hợp đặc biệt, bác sĩ có thể sử dụng các công cụ y tế chuyên dụng để loại bỏ mụn đầu trắng, giúp lỗ chân lông thông thoáng hơn. Tuy nhiên, việc tự nặn mụn tại nhà là không an toàn và có thể dẫn đến viêm nhiễm hoặc sẹo.

Một số biện pháp hỗ trợ điều trị mụn đầu trắng bao gồm:

- Hạn chế thực phẩm gây viêm: ít dùng thực phẩm glycemic cao (thực phẩm chiên rán, đồ ngọt) và sữa, vì những thực phẩm này khiến da tiết dầu nhiều và kích thích mụn.

- Uống đủ nước và ngủ đủ giấc: duy trì thói quen uống đủ nước và có chế độ nghỉ ngơi hợp lý giúp cải thiện sức khỏe làn da, giúp da tái tạo và phục hồi nhanh chóng.

- Căng thẳng: làm rối loạn hormone, khiến da tiết dầu nhiều. Do đó, việc quản lý căng thẳng thông qua các phương pháp thư giãn như yoga, thiền hoặc thể dục có thể hỗ trợ trong việc kiểm soát mụn.

Nếu muốn đặt lịch khám tại Khoa Da liễu của MEDLATEC vui lòng gọi đến hotline 1900 56 56 56.