Nứt gót chân là tình trạng phổ biến mà nhiều người gặp phải, đặc biệt trong những tháng đông hanh khô. Nứt gót chân là tình trạng da ở gót chân khô ráp, nứt nẻ và bong tróc, khiến người mắc phải cảm thấy khó chịu, thậm chí đau đớn, gây khó khăn trong việc di chuyển. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết về tình trạng nứt gót chân, bao gồm nguyên nhân, triệu chứng, đối tượng nguy cơ, các biện pháp điều trị và phòng ngừa hiệu quả.

1.1. Da khô 

Da ở gót chân thường dày và ít tuyến dầu hơn các vùng da khác, dễ bị khô khi không được dưỡng ẩm đầy đủ. Các yếu tố môi trường như thời tiết hanh khô, gió lạnh, hoặc độ ẩm không khí thấp là nguyên nhân chính gây mất nước cho da. Thói quen ngâm chân trong nước quá lâu hoặc sử dụng nước nóng thường xuyên có thể làm da mất đi lớp dầu tự nhiên bảo vệ, khiến da khô ráp hơn.

1.2. Áp lực lên gót chân

Đứng hoặc đi bộ trong thời gian dài, đặc biệt trên bề mặt cứng, làm tăng áp lực lên gót chân, khiến da bị tổn thương. Ở người thừa cân hoặc béo phì, trọng lượng cơ thể lớn hơn tạo áp lực cao lên vùng da gót chân, khiến da dễ nứt nẻ hơn.

1.3. Chăm sóc da không đúng cách

Không tẩy tế bào chết định kỳ làm lớp da chết tích tụ trên bề mặt, gây dày và khô da. Việc không dưỡng ẩm thường xuyên, đặc biệt sau khi tắm hoặc ngâm chân, làm da không được bổ sung độ ẩm cần thiết. Thói quen đi chân trần trên đất hoặc bề mặt thô ráp khiến gót chân bị chai sần và dễ nứt.

1.4. Sử dụng giày dép không phù hợp

Đi giày dép không vừa kích cỡ, đặc biệt là các loại giày có phần đế cứng hoặc không nâng đỡ gót chân, khiến vùng da này bị cọ xát liên tục. Thường xuyên đi dép hở gót, hoặc đi chân trần, làm gót chân dễ tiếp xúc với môi trường khô, bụi bẩn, làm tăng nguy cơ nứt nẻ.

1.5. Bệnh lý nền

- Đái tháo đường: Làm giảm lưu thông máu đến chân, gây khô da và khó lành vết thương.

- Vảy nến và chàm: Làm da dễ bị bong tróc, nứt nẻ do viêm mãn tính.

- Suy giáp: Làm giảm tiết mồ hôi, khiến da khô hơn bình thường.

- Béo phì: Áp lực từ trọng lượng cơ thể có thể làm gót chân bị căng quá mức và dễ nứt.

1.6. Thiếu hụt dinh dưỡng

- Vitamin E: Giúp duy trì độ đàn hồi và độ ẩm cho da. Thiếu hụt có thể làm da yếu và khô hơn.

- Vitamin C: Hỗ trợ sản xuất collagen, giúp da khỏe mạnh. Khi thiếu, da dễ bị tổn thương và khó phục hồi.

- Kẽm: Cần thiết cho quá trình tái tạo da. Thiếu kẽm làm da dễ bong tróc, nứt nẻ.

- Chế độ ăn ít chất béo lành mạnh (omega-3, omega-6) cũng khiến da mất độ ẩm và dễ khô.

1.7. Tác động từ môi trường và hóa chất

Làm việc trong môi trường khô, tiếp xúc thường xuyên với bụi bẩn hoặc hóa chất mạnh (như xà phòng, chất tẩy rửa) có thể làm tổn thương lớp bảo vệ da. Thói quen đi chân trần cũng góp phần gây khô và nứt gót chân.

NNứt nẻ bề mặt vùng gót chân nếu không được chăm sóc đúng cách

2.1. Da khô và dày hơn bình thường

Da ở vùng gót chân trở nên khô ráp, sần sùi và có cảm giác cứng hơn khi chạm vào. Xuất hiện lớp da dày hoặc chai ở gót chân do tích tụ tế bào chết.

2.2. Nứt nẻ bề mặt da

Các vết nứt xuất hiện trên vùng da khô, thường chạy ngang gót chân. Vết nứt ban đầu nông nhưng có thể sâu hơn nếu không được chăm sóc, gây đau đớn.

2.3. Bong tróc da

Da ở gót chân có thể bong tróc, tạo thành các mảng da nhỏ dễ rơi ra. Bong tróc thường đi kèm cảm giác ngứa hoặc khó chịu.

3. Đối tượng nguy cơ cao

- Người có da khô bẩm sinh.

- Người đứng lâu, đi lại nhiều hoặc thừa cân, béo phì.

- Người cao tuổi, da mất đàn hồi.

- Người mắc bệnh mãn tính: tiểu đường, suy giáp, vảy nến, chàm.

- Người không dưỡng ẩm, chăm sóc gót chân đúng cách.

- Người làm việc trong môi trường khô hoặc tiếp xúc hóa chất.

- Người thiếu hụt dinh dưỡng: vitamin E, C, kẽm.

- Phụ nữ mang thai do áp lực cơ thể tăng.

- Người sống ở vùng khí hậu khô, nóng hoặc lạnh.

Chảy máu và nhiễm trùng

Vết nứt sâu có thể rỉ máu hoặc chảy dịch, tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm xâm nhập, gây nhiễm trùng. Nhiễm trùng có thể dẫn đến sưng tấy, mủ, hoặc viêm nặng hơn.

 Bệnh da mãn tính

Tình trạng khô và nứt có thể kéo dài và tiến triển thành các bệnh da mãn tính như chàm, vảy nến.

 Biến chứng ở người mắc bệnh mãn tính

Ở người đái tháo đường, các vết nứt dễ bị nhiễm trùng và khó lành hơn.

Biến chứng chảy máu từ vết nứt

Dưỡng ẩm thường xuyên

- Thoa kem dưỡng ẩm: Chọn các sản phẩm dưỡng ẩm chứa ure, glycerin hoặc lanolin để giữ ẩm cho da gót chân. Thoa kem đều đặn mỗi ngày, đặc biệt là sau khi tắm hoặc ngâm chân.

- Dưỡng ẩm qua đêm: Thoa kem dưỡng ẩm vào buổi tối và dùng vớ dưỡng ẩm hoặc bọc gót chân bằng màng bọc thực phẩm để giữ ẩm suốt đêm.

 Ngâm và tẩy tế bào chết nhẹ nhàng

- Ngâm chân trong nước ấm: Ngâm chân trong nước ấm khoảng 10-15 phút để làm mềm da, sau đó dùng đá bọt hoặc bàn chải mềm tẩy tế bào chết.

- Tẩy tế bào chết nhẹ nhàng: Dùng các sản phẩm tẩy tế bào chết có axit lactic hoặc axit salicylic để loại bỏ da chết mà không gây tổn thương.

Sử dụng giày dép phù hợp

- Giày dép thoải mái: Mang giày vừa vặn, không quá chật hoặc quá rộng, có đế mềm và hỗ trợ gót chân.

- Tránh đi giày hở gót hoặc dép không có đệm: Giày hở gót hoặc dép quá cứng có thể gây ma sát và tổn thương da gót chân.

- Dép có đệm hoặc thảm lót: Sử dụng dép có đệm êm ái hoặc thảm lót mềm để giảm áp lực lên gót chân khi đi lại.

 Chăm sóc da chân đúng cách

- Rửa chân thường xuyên: Rửa chân sạch sẽ bằng nước ấm và xà phòng nhẹ, tránh xà phòng khô hoặc hóa chất mạnh.

- Lau khô chân sau khi tắm: Đảm bảo chân luôn khô ráo, đặc biệt là gót chân, để tránh tình trạng ẩm ướt tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.

- Bảo vệ chân khỏi tổn thương: Tránh đi chân trần ở những nơi có nền gồ ghề hoặc dễ bị trầy xước.

 Điều chỉnh chế độ dinh dưỡng

- Bổ sung vitamin và khoáng chất: Ăn thực phẩm giàu vitamin E, vitamin C, kẽm và omega-3 để hỗ trợ sức khỏe da.

- Uống đủ nước: Duy trì lượng nước cần thiết cho cơ thể để da luôn đủ ẩm.

Kiểm soát cân nặng

- Tránh thừa cân: Trọng lượng cơ thể quá nặng có thể tạo áp lực lớn lên gót chân, dễ gây nứt nẻ. Duy trì cân nặng hợp lý bằng chế độ ăn uống cân bằng và tập thể dục.

Tránh tiếp xúc lâu với hóa chất hoặc nước nóng

- Hạn chế tiếp xúc với hóa chất: Các hóa chất mạnh, xà phòng khô hoặc chất tẩy rửa có thể làm da khô và dễ nứt.

- Tránh ngâm chân quá lâu trong nước nóng: Nước nóng có thể làm da mất độ ẩm tự nhiên, gây khô da.

Kiểm tra sức khỏe định kỳ

- Khám sức khỏe định kỳ: Đối với những người mắc bệnh lý nền như tiểu đường, suy giáp, cần kiểm tra sức khỏe định kỳ để ngăn ngừa các biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe làn da.

- Chăm sóc da nếu có bệnh lý nền: Nếu bạn có các bệnh lý như vảy nến, chàm, hoặc bệnh tiểu đường, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để điều trị kịp thời.

 Bảo vệ chân khỏi yếu tố môi trường

- Tránh tác động của thời tiết khắc nghiệt: Trong thời tiết lạnh hoặc hanh khô, cần bảo vệ chân bằng vớ hoặc giày kín để giữ ấm và bảo vệ da khỏi mất nước.

Để phòng ngừa và điều trị nứt gót chân hiệu quả, việc duy trì thói quen chăm sóc da chân hợp lý như dưỡng ẩm, tẩy tế bào chết nhẹ nhàng, sử dụng giày dép phù hợp và kiểm soát cân nặng rất quan trọng. Đồng thời, nếu tình trạng trở nên nghiêm trọng, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ để nhận được phương pháp điều trị phù hợp.

 Khám lâm sàng

Bác sĩ quan sát trực tiếp vùng gót chân để đánh giá tình trạng da: mức độ khô, dày, nứt nẻ, hoặc dấu hiệu nhiễm trùng (đỏ, sưng,

Khai thác bệnh sử

- Hỏi về các yếu tố liên quan như: Tình trạng da khô mãn tính. Bệnh lý nền như tiểu đường, suy giáp, vảy nến, chàm. Thói quen chăm sóc da, đi giày dép hoặc nghề nghiệp liên quan.

- Xét nghiệm tuyến giáp: Nếu có dấu hiệu suy giáp.

- Sinh thiết da: Nếu nghi ngờ các bệnh da liễu như chàm hoặc vảy nến.

Dưỡng ẩm và phục hồi da (Cơ bản và chuyên sâu)

- Kem dưỡng đặc trị: Sử dụng các loại kem chứa ure, glycerin, lanolin, hoặc dầu khoáng (petrolatum). Những thành phần này giúp duy trì độ ẩm lâu dài và làm mềm da.

- Khuyến nghị: Chọn sản phẩm chuyên dụng cho da chân, ví dụ như Eucerin Advanced Repair Cream hoặc Aquaphor Healing Ointment.

- Sản phẩm dưỡng ẩm dạng gel: Các sản phẩm như Aloe vera gel (nha đam) hoặc gel vitamin E có tác dụng làm dịu, giảm viêm và hỗ trợ tái tạo da.

- Dưỡng ẩm qua đêm: Thoa kem dưỡng vào buổi tối và dùng vớ dưỡng ẩm hoặc bọc gót chân bằng màng bọc thực phẩm để tạo lớp bảo vệ và dưỡng ẩm suốt đêm.

Tẩy tế bào chết hiệu quả 

- Đá bọt hoặc bàn chải mềm: Sau khi ngâm chân trong nước ấm (10-15 phút), dùng đá bọt hoặc bàn chải mềm để loại bỏ lớp da chết, làm mềm vùng gót chân.

- Tẩy tế bào chết hóa học: Sử dụng các sản phẩm chứa axit lactic (chẳng hạn như kem dưỡng ẩm có axit lactic), hoặc axit salicylic giúp làm sạch lớp tế bào chết trên bề mặt, khuyến khích tái tạo da mới.

- Khuyến nghị: Sử dụng CeraVe Renewing SA Foot Cream hoặc AmLactin Foot Repair để làm mềm da và cải thiện kết cấu da.

 Điều trị vết nứt sâu và bảo vệ da

- Băng dính y tế: Dùng băng dính chứa gel giúp bảo vệ vùng da nứt, giữ ẩm và giảm nguy cơ nhiễm trùng. Băng này cũng có tác dụng làm dịu vết thương và hỗ trợ lành nhanh hơn.

- Kem kháng sinh: Nếu vết nứt đã chảy máu hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng nhẹ, sử dụng kem kháng sinh như Neosporin hoặc các thuốc bôi có bacitracin để ngăn ngừa nhiễm khuẩn.

Điều trị bệnh lý nền (nếu có)

- Đái tháo đường: Đối với người mắc đái tháo đường, việc kiểm soát đường huyết rất quan trọng, vì mức đường huyết cao có thể làm giảm lưu thông máu và ảnh hưởng đến khả năng lành vết thương. Điều trị đái tháo đường bằng thuốc theo chỉ định của bác sĩ và kiểm soát chế độ ăn uống là rất cần thiết.

- Vảy nến/Chàm: Nếu có dấu hiệu vảy nến hoặc chàm, cần tham khảo bác sĩ da liễu để điều trị các bệnh này bằng thuốc bôi hoặc thuốc uống như corticosteroids hoặc immunosuppressants.

Tẩy tế bào chết vùng gót giúp làm mềm gót chân

Nếu bạn cần tư vấn thêm về tình trạng nứt gót chân hoặc các vấn đề sức khỏe khác, hãy gọi ngay đến hotline 1900 56 56 56. Các bác sĩ của MEDLATEC sẽ cung cấp thông tin và hỗ trợ bạn tận tình.