Rong kinh (Menorrhagia) là một hiện tượng ra máu bất thường xuất phát từ tử cung. Thuật ngữ này dùng để mô tả tình trạng hành kinh kéo dài hoặc lượng máu kinh nhiều hơn bình thường. Chu kỳ kinh nguyệt sinh lý có thể từ 23-39 ngày, trung bình 29 ngày với các đợt ra máu kinh từ 2-7 ngày, với lượng máu mất trong khoảng 50-80ml. Rong kinh được đặt ra là khi số ngày ra máu đỏ kéo dài trên 7 ngày và/ hoặc số lượng máu kinh mất trên 80ml.

Rong kinh là vấn đề khá phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, đặc biệt là lứa tuổi dậy thì, tiền mãn kinh. Hiện tượng này có thể thấy trong nhiều bệnh lý nguy hiểm của sản phụ khoa và toàn thân, cần được sự thăm khám kỹ càng của bác sĩ chuyên khoa.

Rong kinh là hiện tượng ra máu kinh kéo dài trên 7 ngày và/ hoặc trên 80ml máu

Có rất nhiều nguyên nhân gây rong kinh, được phân thành nhóm chính sau:

- Do khối u thực thể tại tử cung: Những khối u hay gặp có thể kể đến như polyp buồng tử cung, u xơ cơ tử cung dưới niêm mạc tử cung, u lạc nội mạc tử cung,.. Những khối u này làm biến đổi lớp niêm mạc của tử cung, thay đổi nội tiết buồng trứng dẫn đến việc ra máu kéo dài, lượng nhiều.

- Do rối loạn phóng noãn: Bất thường phóng noãn khiến người phụ nữ có những chu kỳ kinh nguyệt không rụng trứng, đặc biệt ở bé gái bước vào tuổi dậy thì, phụ nữ tiền mãn kinh. Nồng độ progesterone thấp, mất cân bằng với nội tiết estrogen dẫn đến việc ra kinh bất thường. Rối loạn phóng noãn có thể gặp trong hội chứng buồng trứng đa nang, bệnh lý tuyến giáp, tăng prolactin máu,...Việc tăng, giảm cân bất thường, hoạt động thể thao quá mức, stress, béo phì,...cũng có thể dẫn đến rối loạn phóng noãn.

- Do rối loạn đông máu: Hệ thống đông máu bị rối loạn xảy ra ở khoảng 13% phụ nữ rong kinh được kiểm tra qua xét nghiệm sinh hóa, hay gặp là bệnh von Willebrand. Rối loạn đông máu làm phá vỡ quy luật đông, cầm máu thông thường trong chu kỳ kinh nguyệt dẫn đến rong kinh.

- Do đặt dụng cụ tránh thai: Dụng cụ tránh thai được đặt trong buồng tử cung, tiếp xúc với niêm mạc tử cung có thể gây việc bong niêm mạc tử cung bất thường gây chảy máu. Một số dụng cụ tránh thai có chứa nội tiết cũng làm ảnh hưởng đến chu kỳ

 kinh nguyệt bình thường.

- Do thuốc: Các thuốc nội tiết ngoại sinh như thuốc tránh thai khẩn cấp, que cấy tránh thai (thường ra máu bất thường trong 6 tháng đầu), thuốc kháng đông hay một số thuốc tác động lên chuyển hóa dopamin như phenothiazines và thuốc chống trầm cảm 3 vòng có thể là nguyên nhân gây rong kinh.

- Do ung thư niêm mạc tử cung: Niêm mạc tử cung khiến niêm mạc tử cung dày bất thường theo hướng ác tính là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến ra máu bất thường trong kì kinh.

- Các yếu tố khác: Viêm niêm mạc tử cung, bất thường mạch máu, rối loạn điều hòa nội tại của niêm mạc tử cung, thiếu các chất co mạch, thai nghén bất thường, sang chấn đường sinh dục,....

Tăng, giảm cân bất thường, stress kéo dài cũng có thể dẫn đến rong kinh 

Biến chứng của rong kinh phụ thuộc nhiều vào nguyên nhân gây ra rong kinh. Rong kinh kéo dài sẽ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như:

- Thiếu máu: Đa phần rong kinh không được điều trị gây mất máu kéo dài, dai dẳng sẽ khiến cơ thể bị thiếu máu. Hậu quả của thiếu máu khiến cơ thể mệt mỏi, suy nhược, từ đó ảnh hưởng đến hoạt động của đa cơ quan. Một số trường hợp rong kinh, cường kinh mất máu số lượng lớn có thể nguy hiểm đến tính mạng.

- Viêm nhiễm phụ khoa: Ra máu kinh kéo dài khiến chị em phải mặc băng vệ sinh liên tục, máu kinh ứ đọng kích thích các yếu tố gây viêm, lâu dài có thể dẫn đến viêm nhiễm phần phụ, viêm âm đạo,..

- Vô sinh, hiếm muộn: Việc ra máu kéo dài khiến hoạt động tình dục bị hạn chế, ứ đọng máu kinh cản trở sự bơi lên của tinh trùng cũng như sự làm tổ của phôi. Rong kinh cũng có thể gây viêm nhiễm làm tắc vòi tử cung từ đó dẫn đến vô sinh, hiếm muộn.

- Lạc nội mạc tử cung tại buồng trứng: Có giả thuyết đặt ra về việc trào ngược máu kinh kéo dài gây xuất hiện các khối nang lạc nội mạc tử cung tại buồng trứng.

Rong kinh có thể là triệu chứng của bệnh lý ác tính tại tử cung, gây nhiều biến chứng nguy hiểm

- Thực hiện lối sống khoa học: Giữ chỉ số khối cơ thể trong giới hạn bình thường là một trong những biện pháp dự phòng việc rong kinh. Thực hiện lối sống lành mạnh, tránh stress, không thức khuya, ngủ đủ giấc, luyện tập thể thao phù hợp hằng ngày cải thiện sức khỏe toàn trạng, giúp phòng ngừa việc rối loạn nội tiết.

- Ăn uống, dinh dưỡng hợp lý: Bổ sung thêm trái cây và rau, củ quả xanh vào thực đơn hàng ngày để ổn định đường huyết trong máu, cân bằng nội tiết tố, nâng cao sức đề kháng,.. Không sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, cà phê; Không ăn những món cay, nóng; sử dụng ngũ cốc chứa ít glycemic sẽ giúp cân bằng nội tiết tố;...

- Giữ vệ sinh cá nhân: Vệ sinh cá nhân hằng ngày, tránh dùng băng vệ sinh kéo dài nếu không cần thiết, giữ gìn vệ sinh vùng kín đúng cách (vệ sinh phụ khoa ngày 1-2 lần, không thụt rửa sâu, rửa theo 1 chiều từ trước ra sau hậu môn, dùng dung dịch vệ sinh phụ nữ theo khuyến cáo của bác sĩ sản phụ khoa, giữ khô thoáng vùng kín...) giúp phòng ngừa viêm nhiễm cũng như các vấn đề phụ khoa khác.

- Khám sức khỏe định kỳ và khi có bất thường: Thăm khám sức khỏe định kỳ hết sức quan trọng, giúp phát hiện sớm các nguyên nhân gây rong kinh. Điều trị tốt các bệnh toàn thân để phòng ngừa biến chứng lên các cơ quan khác. Thăm khám ngay khi có bất thường để điều trị nguyên nhân, dự phòng biến chứng của bệnh.

Chẩn đoán rong kinh cần dựa vào các triệu chứng lâm sàng và một số cận lâm sàng, cụ thể:

- Ra máu kinh kéo dài trên 7 ngày.

- Lượng máu kinh lớn hơn 80ml/ chu kỳ: lượng máu thấm hết 1 băng vệ sinh hoặc nhiều hơn trong vòng 1 giờ trong vài giờ liên tiếp; Phải thức dậy thay băng vệ sinh trong đêm vì số lượng máu kinh ra quá nhiều; Ra máu có cục máu đông lớn hơn ¼ kích thước băng vệ sinh,..

- Tiền sử sử dụng thuốc thuộc nguyên nhân gây rong kinh: các hormon tránh thai, thuốc nội tiết, thuốc kháng đông hay một số thuốc tác động lên chuyển hóa dopamin như phenothiazines và thuốc chống trầm cảm 3 vòng,..

- Tiền sử áp dụng các biện pháp kế hoạch hóa gia đình: Dụng cụ tránh thai chứa đồng, dụng cụ tránh thai nội tiết, cấy que tránh thai,..

- Các dấu hiệu bệnh lý toàn thân: dấu hiệu nhược năng tuyến giáp (mệt mỏi, ngủ nhiều, thiếu linh hoạt,..), tăng prolactin máu (ra dịch núm vú bất thường,..), các rối loạn ăn uống và rối loạn đông máu (các mảng xuất huyết trên da, chảy máu chân răng,..).

- Triệu chứng của thiếu máu: xảy ra khi bệnh nhân mất máu nhiều, kéo dài biểu hiện mệt mỏi, chóng mặt, hoa mắt, mất sức,..

- Các tổn thương thực thể trên đường sinh dục: Tự sờ thấy khối polyp,....

Một số xét nghiệm, hình ảnh có giá trị chẩn đoán:

- Siêu âm phần phụ: Siêu âm là một khảo sát bằng hình ảnh đơn giản, nhanh chóng giúp đánh giá độ dày niêm mạc tử cung, khảo sát các khối u thực thể tại vùng tiểu khung, cho biết mức độ và các nguyên nhân trực tiếp gây rong kinh. Siêu âm qua đầu dò âm đạo được chỉ định nhiều hơn nhằm quan sát rõ hơn niêm mạc tử cung, cơ tử cung cũng như các bất thường khác tại vùng chậu.

- Siêu âm bơm nước buồng tử cung: Cần thiết để đánh giá trong trường hợp chẩn đoán xác định polyp buồng tử cung, chẩn đoán phân biệt khối u xơ cơ tử cung dưới niêm mạc,..

- Sinh thiết nội mạc tử cung: Để đánh giá tính chất niêm mạc tử cung, loại trừ các bệnh lý ác tính liên quan đến rong kinh. Sinh thiết nội mạc tử cung thường được kết hợp trong nong nạo buồng tử cung nhằm mục đích điều trị và tìm nguyên nhân.

- Xét nghiệm máu: Đánh giá mức độ thiếu máu, mức độ nhiễm trùng, xét nghiệm nội tiết, các chỉ số đông máu liên quan, loại trừ tình trạng thai nghén,...

- Xét nghiệm sàng lọc ung thư cổ tử cung: phương pháp lấy mẫu nhỏ bề mặt cổ tử cung để kiểm tra loại trừ nguyên nhân ra máu là do ung thư cổ tử cung.

- Chụp tử cung vòi trứng: Đánh giá hình thái buồng tử cung, vòi trứng giúp chẩn đoán nguyên nhân gây rong kinh.

- MRI tiểu khung: Khảo sát tính chất các khối u vùng chậu liên quan đến sự ra máu bất thường,..

Hình ảnh polyp buồng tử cung - nguyên nhân gây rong kinh được chẩn đoán qua siêu âm đầu dò âm đạo

Rong kinh cần thăm khám để tìm nguyên nhân và điều trị theo từng nguyên nhân cụ thể. Một số trường hợp rong kinh cơ năng có thể tự ổn định, một số trường hợp cần dùng thuốc hoặc can thiệp ngoại khoa.

Điều trị nội khoa: Một số loại thuốc được kê đơn để cải thiện tình trạng rong kinh. Có thể là thuốc nội tiết, thuốc cầm máu, thuốc giảm co bóp tử cung, thuốc chống viêm không steroid (NSAID), thuốc bổ sung hormone Progesterone, hoặc sắt để đề phòng thiếu máu. Dựa vào nguyên nhân gây rong kinh, một số loại thuốc được chỉ định điều trị bệnh lý toàn thân.

Điều trị ngoại khoa: Các thủ thuật điều trị có thể được tiến hành như nong nạo buồng tử cung, cắt đốt nội mạc tử cung hoặc cắt tử cung,.. nếu điều trị nội khoa không cải thiện. Các biện pháp này cần được cá thể hoá trên từng người bệnh.

Thuốc nội tiết thường được dùng trong điều trị rong kinh

.Trên đây là các thông tin cần thiết về bệnh lý rong kinh. Khi gặp tình trạng trên, bệnh nhân gần đến thăm khám tại cơ sở y tế uy tín, có bác sĩ chuyên khoa. Hệ thống phòng khám, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC quy tụ đội ngũ chuyên gia Sản Phụ khoa giỏi, giàu kinh nghiệm; sở hữu hệ thống máy móc hiện đại hỗ trợ chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh lý, là điểm đến tin cậy của mọi bệnh nhân có nhu cầu. Để đặt lịch khám hoặc lịch xét nghiệm, Bệnh nhân vui lòng gọi đến hotline 1900 56 56 56 của MEDLATEC để được hỗ trợ 24/7.