Đại tràng Sigma là một phần của ruột già, nằm ở vị trí rất gần với hậu môn và trực tràng. Bộ phận này rất dễ bị tổn thương do những bệnh lý như polyp, viêm, thậm chí là ung thư.

Ung thư đại tràng Sigma

Ung thư đại tràng Sigma xảy ra khi niêm mạc của Sigma bắt đầu xuất hiện các dấu hiệu tăng sinh của những tế bào đột biến. Rất nhanh chóng các tế bào này sẽ dần hình thành nên khối u ác tính và xâm lấn tới các mô lân cận. Có 4 giai đoạn phát triển ung thư đại tràng Sigma bao gồm:

- Giai đoạn 1: sự hình thành của các khối u với kích thước nhỏ giống polyp. Chúng hội tụ tại Sigma và ăn dần các vùng niêm mạc thuộc đại tràng;

- Giai đoạn 2: các tổn thương bắt đầu lan rộng, gây bệnh ở niêm mạc đại tràng;

- Giai đoạn 3 và Giai đoạn 4: đây là hai giai đoạn muộn, tế bào ung thư bắt đầu không chịu đứng yên mà di căn sang các hạch bạch huyết và những cơ quan khác trong cơ thể.

Ung thư đại tràng Sigma là một bệnh lý ác tính khá phổ biến và chiếm tỷ lệ tử vong hàng đầu trong số các ca ung thư. Tuy nhiên nếu được phát hiện sớm và áp dụng điều trị kịp thời thì bệnh nhân có cơ hội sống khá cao. Vì thế mỗi người nên thường xuyên tiến hành tầm soát ung thư để gia tăng tuổi thọ và chất lượng cuộc sống cho bản thân mình.

Dưới đây là những nguyên nhân dẫn tới ung thư đại tràng Sigma:

- Do polyp đại tràng: Một báo cáo cho thấy có khoảng 50% số trường hợp mắc ung thư đại tràng Sigma là do khối u phát triển trên nền những polyp tồn tại rất lâu trước đó trong đại tràng. Càng có nhiều polyp thì khả năng tiến triển thành ung thư đại tràng Sigma sẽ càng cao;

- Do chế độ ăn uống thiếu lành mạnh: Những người thường xuyên ăn nhiều thức ăn chứa mỡ và đạm động vật, thực đơn hàng ngày nghèo nàn chất xơ sẽ khiến cho vi khuẩn yếm khí ở đại tràng bị thay đổi, đồng thời cholesterol và acid mật dần dần biến đổi thành những chất có khả năng gây ung thư đại tràng.

Ăn huống không lành mạnh có thể dẫn đến ung thư dạ dày

- Do bệnh nhân mắc sẵn các bệnh đại tràng mạn tính: Một số bệnh lý nền liên quan tới đại tràng như viêm loét do amip, viêm loét đại tràng mạn tính,... cũng tạo cơ hội cho các tế bào ung thư hình thành và sinh sôi. Hai vị trí ưa thích của những tổn thương viêm loét đại tràng đó là manh tràng và đại tràng Sigma. Nguyên nhân là do ruột thường gấp khúc ở 2 vị trí này khiến vấn đề về tiêu hoá gặp khó khăn và phân bị tắc nghẽn ở đây lâu ngày gây nên viêm loét niêm mạc đại tràng mạn tính. Các chất ung thư do lâu không được tống khứ ra ngoài sẽ có nhiều thời gian tiếp xúc với niêm mạc đại tràng hơn, dần dần dẫn tới ung thư;

- Do yếu tố di truyền: Theo thống kê thì những đối tượng bị bệnh polyp đại tràng có tính chất gia đình (FAP - Familial Adenomatous Polyposis) có nguy cơ bị ung thư đại tràng Sigma cao hơn so với người bình thường.

Những dấu hiệu sớm cảnh báo sự hiện diện của ung thư đại tràng Sigma thường dễ khiến người bệnh nhầm lẫn với các biểu hiện của rối loạn tiêu hoá thông thường, do đó thường chủ quan mà không đi khám. Cụ thể như sau:

- Rối loạn tiêu hoá lâu ngày:

• Hay bị ợ chua, ợ hơi.
• Hơi thở có mùi.
• Trước hoặc sau khi ăn cảm thấy bị đau tức vùng bụng trước.
• Chán ăn, khó tiêu, ăn không ngon, bụng đầy trướng trên vùng rốn.
• Bụng có thể bị đau quặn thắt hoặc đau râm ran.
• Đi ngoài nhiều lần trong ngày và dấu hiệu này hay bị nhầm sang bệnh lỵ. Tuy nhiên có thể sử dụng kháng sinh để đối phó với bệnh lỵ còn ung thư đại tràng Sigma thì không áp dụng được.

Ung thư đại trang có thể dẫn đến chán ăn, khó tiêu

- Phân có dấu hiệu bất thường:

• Hình thái của phân dẹt và mỏng hơn: vì khối u choán hết lối đi nên khi di chuyển qua đó, phân thường bị nát và thu hẹp kích thước để có thể lách qua và đi ra ngoài cơ thể;
• Phân lẫn máu: biểu hiện đặc trưng của bệnh nhân bị ung thư đại tràng Sigma là khi đại tiện sẽ thấy trong phân bị lẫn máu đỏ tươi, nhỏ giọt;
• Vào giai đoạn cuối của bệnh, số lần đại tiện sẽ tăng lên, quan sát được trực tràng sa xuống, rối loạn tiêu hoá nghiêm trọng khi lúc thì tiêu chảy khi thì táo bón, cơ thể gầy gò.

- Rối loạn bài tiết:

• Do đại tràng đóng vai trò là cơ quan bài tiết phân - khâu cuối trong quá trình tiêu hoá nên nếu cơ quan này gặp trục trặc, đặc biệt là bị ung thư thì người bệnh sẽ gặp các chứng rối loạn bài tiết như tình trạng tiêu chảy, táo bón kéo dài;
• Đau quặn bụng, khó chịu, mót rặn khi đi ngoài.

- Cơ thể mệt mỏi, suy nhược: vì những triệu chứng trên nên sẽ dẫn tới hiện tượng suy nhược và mệt mỏi nghiêm trọng, bất kể khi người bệnh đang hoạt động hay khi nghỉ ngơi.

- Người cao tuổi: phần lớn những trường hợp được chẩn đoán mắc ung thư đại tràng Sigma là người trên 50 tuổi. Mặc dù vẫn có những người trẻ tuổi bị ung thư đại tràng Sigma nhưng tỷ lệ không cao bằng đối tượng trên;

- Người ít vận động: không có thói quen tập luyện thể dục sẽ khiến cơ thể tích tụ chất béo và những chất độc hại không được thải ra ngoài cơ thể dễ dẫn tới nhiều bệnh lý ảnh hưởng tới sức khoẻ, trong đó bao gồm cả ung thư;

- Tiêu thụ ít chất xơ, nhiều chất béo: nghiên cứu cho thấy chế độ ăn uống thiếu lành mạnh có liên hệ trực tiếp đến sức khoẻ của hệ tiêu hoá;

- Người nghiện hút thuốc lá: khói thuốc không chỉ có tác động tiêu cực tới đại tràng mà còn gây tổn thương tới các cơ quan khác như phổi, tim, gan,...;

- Người thừa cân, béo phì: có khoảng 235 số ca mắc ung thư đại tràng xảy ra ở bệnh nhân béo phì và biến chứng tử vong cũng cao hơn so với người bình thường mắc ung thư;

- Bệnh nhân bị đái tháo đường: người bệnh tiểu đường hoặc có cơ địa kháng insulin cũng có rủi ro cao mắc bệnh ung thư đại tràng Sigma;

- Những người từng xạ trị: mặc dù xạ trị là phương pháp có tác dụng hỗ trợ tiêu diệt các tế bào ung thư nhưng cũng có nhược điểm là làm tăng nguy cơ ung thư trực tràng, đại tràng Sigma trong một số trường hợp;

- Tiền sử mắc các bệnh về đại tràng: ung thư đại tràng Sigma cũng có khả năng cao xuất hiện ở những người trước đây đã từng bị ung thư đường tiêu hoá hoặc polyp tuyến thượng thận;

Để tránh xa căn bệnh ác tính này, mỗi chúng ta cần có ý thức giữ gìn và bảo vệ sức khoẻ trước các tác nhân gây bệnh. Những cách sau có thể giúp bạn hạn chế rủi ro mắc ung thư đại tràng Sigma:

- Có một thực đơn ăn uống khoa học: mỗi bữa ăn không nên tiêu thụ quá nhiều đồ dầu mỡ, thức ăn chứa nhiều chất béo ở các loại thực phẩm như đồ chiên rán, đồ ăn nhanh, chế biến sẵn,... Nên tăng cường ăn nhiều rau xanh chứa chất xơ tốt cho hệ tiêu hoá, hoa quả, ngũ cốc và các món ăn dễ tiêu hoá để giảm tải gánh nặng cho hệ tiêu hoá lẫn hệ bài tiết;

- Sinh hoạt lành mạnh: ngủ đủ giấc và ăn uống đúng giờ. Sau khi ăn no xong không nên vận động mạnh cũng như đi ngủ ngay. Ngoài ra nên tích cực tập luyện thể thao, rèn luyện sức khỏe hàng ngày để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể;

- Luôn có tinh thần vui vẻ, lạc quan, không nên căng thẳng quá nhiều;

- Kiểm tra sức khỏe định kỳ theo khuyến cáo của bác sĩ chuyên khoa. Nếu thấy cơ thể có những triệu chứng bất thường cần đi khám ngay để phát hiện và sớm tiêu diệt mầm mống các căn bệnh có nguy cơ mắc phải.

Bác sĩ sẽ chẩn đoán bằng cách dựa trên những biểu hiện lâm sàng ở người bệnh kết hợp với chẩn đoán cận lâm sàng qua những phương pháp xét nghiệm cần thiết bao gồm:

- Nội soi đại tràng: giúp kiểm tra và đánh giá toàn bộ kết cấu trực tràng và đại tràng. Biện pháp này hỗ trợ tìm ra những khối u ác tính kích thước tầm vài milimet, hoặc những dấu hiệu bất thường khác ở đại tràng như các tổn thương do viêm loét, túi thừa, polyp đại tràng, viêm do bị nhiễm khuẩn,...;

- Xét nghiệm máu lẫn trong phân (FOBT): hiện tượng đại tiện ra phân có lẫn máu có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau như do trĩ, ung thư, polyp, viêm loét đại trực tràng,... Do đó nếu xét nghiệm này có kết quả dương tính cần tiến hành thêm nội soi đại trực tràng để khẳng định bệnh lý mà bệnh nhân mắc phải.

Xét nghiệm máu lẫn trong phân (FOBT) để chuẩn đoán bệnh

- Xét nghiệm tìm dấu hiệu ung thư: bao gồm các dấu ấn như CA 19-9, CEA thường được sử dụng trong các trường hợp chẩn đoán ung thư đại tràng.

Phác đồ điều trị ung thư đại tràng Sigma phụ thuộc vào giai đoạn của bệnh nhưng nhìn chung, quá trình điều trị sẽ bao gồm các phương pháp chính như sau:

- Phẫu thuật: mục đích là phẫu thuật dự phòng bệnh và phẫu thuật trong điều trị bệnh:

Phẫu thuật là một trong những phương pháp điều trị chính của bệnh ung thư đại tràng sigma

• Phẫu thuật dự phòng: được áp dụng khi bệnh được phát hiện sớm và thực hiện bằng cách cắt bỏ các tổn thương tiền ung thư, nhằm ngăn ngừa sự tiến triển và ung thư hoá của các tổn thương này trong tương lai;
• Phẫu thuật điều trị bệnh: bao gồm phẫu thuật triệt căn và phẫu thuật tạm thời. Dựa trên tiên lượng bệnh, diễn tiến của ung thư mà bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp phẫu thuật phù hợp.

- Hoá trị: là biện pháp loại bỏ các tế bào ung thư bằng hóa chất, thường được áp dụng trước phẫu thuật để thu nhỏ kích cỡ khối u hoặc điều trị bổ trợ dọn dẹp những tàn dư ung thư sau phẫu thuật. Khi ung thư ở giai đoạn cuối, hoá trị liệu cũng được sử dụng để điều trị giảm triệu chứng ở người bệnh.

- Xạ trị: năng lượng tia X giúp tiêu giảm số lượng ung thư và đây là phương pháp khác phổ biến hiện nay trong công tác điều trị hầu hết các bệnh ung thư;

- Miễn dịch tự thân: liệu pháp này có tác dụng làm gia tăng sức mạnh của hệ miễn dịch chống lại sự càn quét của tế bào ung thư.