Viêm khớp thái dương hàm (TMD) là tình trạng viêm hoặc rối loạn xảy ra tại khớp nối giữa xương hàm dưới và xương thái dương của hộp sọ, đóng vai trò thiết yếu trong các hoạt động nhai, nói, nuốt và biểu cảm khuôn mặt. Đây là bệnh lý thường gặp ở phụ nữ từ 20-40 tuổi, gây đau nhức, khó chịu và hạn chế vận động hàm. Ở các lứa tuổi và giới khác, tình trạng này đều xảy ra. Các triệu chứng thường gặp bao gồm đau vùng thái dương, hàm, đau lan lên tai hoặc cổ, khó mở miệng, tiếng kêu khi cử động hàm, và đôi khi kèm co cứng cơ vùng hàm mặt.

Nguyên nhân có thể bao gồm chấn thương, căng thẳng kéo dài, thói quen nghiến răng, rối loạn khớp cắn, hoặc viêm nhiễm tại khớp. Tình trạng này không chỉ làm suy giảm chức năng ăn uống, giao tiếp mà còn ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống. Việc chẩn đoán và điều trị sớm rất quan trọng, bao gồm sử dụng thuốc giảm đau, vật lý trị liệu, thay đổi thói quen xấu hoặc trong một số trường hợp cần phẫu thuật.

Viêm khớp thái dương ở cấu trúc hàm mặt

Viêm khớp thái dương hàm có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:

• Chấn thương: Các tác động cơ học trực tiếp như tai nạn giao thông, va đập mạnh vào vùng hàm hoặc đầu có thể gây tổn thương khớp thái dương hàm. Chấn thương này làm ảnh hưởng đến sụn, dây chằng hoặc các cơ xung quanh khớp, dẫn đến viêm và rối loạn chức năng.
• Răng nghiến: Nghiến răng hoặc nhấn chặt hàm, thường xảy ra trong lúc căng thẳng hoặc khi ngủ, gây áp lực kéo dài lên khớp thái dương hàm. Tình trạng này không chỉ làm mòn sụn khớp mà còn có thể dẫn đến tổn thương các cấu trúc liên quan, gây đau và rối loạn vận động.
• Viêm khớp: Các bệnh lý viêm khớp mạn tính như viêm khớp dạng thấp hoặc viêm xương khớp là một trong những nguyên nhân phổ biến gây viêm khớp thái dương hàm. Các bệnh này làm tổn thương sụn khớp, gây viêm, đau và hạn chế vận động hàm.
• Cấu trúc không đối xứng: Bất thường trong cấu trúc hàm hoặc răng, chẳng hạn như hàm lệch, răng không đều hoặc khớp cắn sai lệch, làm tăng nguy cơ rối loạn khớp thái dương hàm. Điều này dẫn đến áp lực không đồng đều lên khớp, gây đau và rối loạn chức năng.
• Thoái hoá khớp: Thoái hóa khớp, đặc biệt là do tuổi tác, là nguyên nhân phổ biến gây tổn thương sụn và làm giảm độ linh hoạt của khớp thái dương hàm. Tình trạng này thường đi kèm với đau nhức, cứng khớp và giảm khả năng vận động hàm.

Việc nhận biết các nguyên nhân này rất quan trọng để chẩn đoán chính xác và áp dụng phương pháp điều trị phù hợp, giúp cải thiện chất lượng cuộc sống. Nếu không kịp thời điều trị đúng sẽ ảnh hưởng đến thái dương - hàm, cản trở khả năng ăn nhai và các chức năng khác liên quan.

Viêm gây sưng đau cho vùng thái dương - hàm

Viêm khớp thái dương hàm (TMD) có thể gây ra nhiều triệu chứng đa dạng, xuất hiện từng đợt hoặc kéo dài, ảnh hưởng đáng kể đến sinh hoạt hằng ngày.

• Đau khớp là triệu chứng phổ biến, với cảm giác đau nhức tại vùng khớp thái dương hàm, có thể lan ra mặt, tai hoặc đầu, đặc biệt khi cử động hàm. Người bệnh thường cảm thấy nhức mỏi âm ỉ, đau tăng lên khi cử động. 
• Hạn chế cử động hàm, gặp khó khăn khi mở miệng, ngậm miệng hoặc nhai thức ăn. Điều này khiến các hoạt động hàng ngày như ăn uống, nói chuyện trở nên bất tiện.
• Một số bệnh nhân còn nghe thấy tiếng lạch cạch hoặc lộp cộp khi di chuyển hàm, đôi khi âm thanh này có thể nghe rõ khi người khác đứng gần. Triệu chứng này thường đi kèm cảm giác bất ổn tại khớp, như trật hoặc kẹt khớp.
• Tình trạng căng cơ cũng là biểu hiện thường gặp, với cảm giác căng cứng ở cơ nhai hoặc cơ vùng mặt, đặc biệt sau khi sử dụng hàm trong thời gian dài hoặc khi nghiến răng. Sự khó chịu này thường khiến bệnh nhân cảm thấy mệt mỏi, nhất là khi nhai thức ăn cứng hoặc nhai lâu.
• Ngoài ra, các triệu chứng toàn thân như đau đầu, đau tai, đau vùng cổ và vai cũng có thể xuất hiện, làm tăng thêm mức độ khó chịu và ảnh hưởng xấu đến chất lượng cuộc sống. Điều trị kịp thời giúp giảm thiểu triệu chứng và phòng ngừa biến chứng nặng nề.

Bệnh nhân viêm khớp thái dương hàm cần lưu ý các điều sau đây để kiểm soát tình trạng bệnh và cải thiện chất lượng cuộc sống:

• Hạn chế nhai thức ăn cứng: Bệnh nhân nên tránh nhai các món cứng, giòn như xương, thịt cứng hoặc các loại hạt, vì điều này sẽ tăng áp lực lên khớp hàm và làm tình trạng đau nhức trầm trọng hơn. Thay vào đó, nên ăn thức ăn mềm, dễ nhai để giảm bớt gánh nặng cho khớp hàm.

• Tránh nghiến răng và nhấn hàm: Nghiến răng hoặc nhấn chặt hàm, đặc biệt khi căng thẳng hoặc trong khi ngủ, có thể gây tổn thương cho khớp thái dương hàm và làm tăng cơn đau. Bệnh nhân nên chú ý để không tạo thói quen này và có thể sử dụng nẹp răng khi ngủ nếu cần thiết để ngăn ngừa tình trạng nghiến răng.

• Thực hiện các bài tập nhẹ nhàng: Các bài tập giúp thư giãn cơ hàm và khớp thái dương hàm rất quan trọng. Những động tác nhẹ nhàng như mở miệng từ từ, xoay hàm theo hướng vòng tròn, hoặc massage nhẹ nhàng vùng mặt và cổ có thể giúp giảm căng thẳng cơ và cải thiện lưu lượng máu, từ đó giảm đau và tăng khả năng vận động của khớp.

• Duy trì tư thế đúng: Khi làm việc, đọc sách, hay sử dụng điện thoại, bệnh nhân cần giữ cổ và đầu ở tư thế tự nhiên, tránh cúi đầu lâu hay ngồi không đúng tư thế, vì điều này có thể làm tăng áp lực lên khớp hàm và gây đau mỏi. Ngồi thẳng lưng, đầu không nghiêng quá lâu sẽ giúp giảm căng thẳng cho các cơ xung quanh khớp thái dương hàm.

• Khám và tư vấn nha khoa thường xuyên: Việc thăm khám nha khoa định kỳ sẽ giúp phát hiện kịp thời các vấn đề liên quan đến khớp cắn, tình trạng chỉnh nha hoặc các vấn đề khác của hàm mặt. Bác sĩ có thể đề xuất các phương pháp điều trị thích hợp, bao gồm việc sử dụng miếng nẹp bảo vệ, chỉnh sửa cắn sai, hoặc liệu pháp vật lý trị liệu để giảm đau và cải thiện chức năng của khớp hàm.

• Giảm stress và thư giãn: Căng thẳng và lo âu là một trong những nguyên nhân gây ra viêm khớp thái dương hàm hoặc làm tình trạng bệnh trở nên nặng hơn. Bệnh nhân nên tìm các phương pháp giảm stress như yoga, thiền, hoặc các kỹ thuật thư giãn để duy trì sức khỏe tinh thần và thể chất, giúp giảm bớt các triệu chứng đau khớp.

Viêm thái dương hàm gây ảnh hưởng đến cuộc sống người bệnh

Điều trị viêm khớp thái dương hàm (TMD) thường kết hợp nhiều phương pháp khác nhau nhằm giảm triệu chứng, cải thiện chức năng khớp và ngăn ngừa biến chứng.

• Điều chỉnh thói quen sinh hoạt: Điều chỉnh thói quen sinh hoạt là yếu tố quan trọng trong việc kiểm soát viêm khớp thái dương hàm. Ngoài việc hạn chế nhai thức ăn cứng và kẹo cao su, bệnh nhân cần tránh mở miệng quá rộng, chẳng hạn như khi ngáp hay cười quá lớn, để giảm căng thẳng cho khớp hàm. Bên cạnh đó, việc duy trì tư thế hàm thư giãn và tránh các thói quen như nghiến răng hay nhấn chặt hàm sẽ giúp giảm thiểu tình trạng đau. Các bài tập thư giãn cơ, như massage nhẹ nhàng hoặc vận động hàm đều đặn, giúp giảm áp lực và cải thiện lưu thông máu, từ đó làm dịu cơn đau khớp.

  Điều trị nội khoa

• Thuốc giảm đau và chống viêm: Paracetamol, NSAID (như Ibuprofen) giúp giảm đau và sưng viêm.
• Thuốc giãn cơ: Giảm co cứng cơ nhai, hỗ trợ cải thiện vận động hàm.
• Thuốc an thần hoặc chống lo âu: Dùng trong trường hợp căng thẳng là yếu tố góp phần gây bệnh.

• Vật lý trị liệu: Các bài tập phục hồi chức năng khớp kết hợp với chườm nóng hoặc lạnh. Một số kỹ thuật như siêu âm trị liệu, kích thích điện hoặc massage giúp giảm đau và tăng cường lưu thông máu.

  Điều trị nha khoa:

• Sử dụng máng nhai để điều chỉnh khớp cắn, ngăn ngừa nghiến răng. Một số trường hợp cần chỉnh nha hoặc làm lại răng để cải thiện cấu trúc khớp cắn.

• Can thiệp phẫu thuật: Áp dụng khi điều trị bảo tồn không hiệu quả hoặc khớp tổn thương nghiêm trọng, bao gồm nội soi khớp, thay khớp hoặc chỉnh sửa cấu trúc. Phối hợp các phương pháp này giúp kiểm soát tốt bệnh, cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.

  Nếu bạn đang gặp phải các triệu chứng viêm khớp thái dương hàm, như đau hàm, khó khăn khi nhai, hoặc cảm giác khớp cứng, đừng ngần ngại liên hệ với Hệ thống y tế Medlatec. Đây là địa chỉ uy tín với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa khớp và nha khoa hàng đầu, sẵn sàng hỗ trợ bạn chẩn đoán chính xác và đưa ra phương án điều trị hiệu quả.

  Viêm khớp thái dương hàm là bệnh lý ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng nhai, nói và sinh hoạt hàng ngày của bạn. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng, gây đau đớn kéo dài và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.

  Tại Hệ thống Y tế MEDLATEC, chúng tôi sử dụng các phương pháp điều trị hiện đại, kết hợp với thiết bị chẩn đoán tiên tiến, để giúp bạn xác định rõ nguyên nhân và tìm ra phương pháp điều trị tối ưu. Các chuyên gia của chúng tôi sẽ đồng hành cùng bạn trong suốt quá trình điều trị, giúp bạn giảm đau, phục hồi chức năng và lấy lại sự thoải mái trong cuộc sống.

  Hãy liên hệ với với Hệ thống Y tế MEDLATEC qua tổng đài 1900 56 56 56 ngay hôm nay để nhận sự tư vấn và hỗ trợ tốt nhất!