1. Sốt xuất huyết Dengue là gì?

Sốt xuất huyết Dengue do virus Dengue gây ra, muỗi vằn là vật trung gian lây bệnh khiến nhiều người nhầm tưởng bệnh do loài muỗi này gây ra. Điều kiện khí hậu Việt Nam nói riêng và các nước nhiệt đới nói chung thuận lợi cho sự phát triển của muỗi. Kết hợp với yếu tố vệ sinh môi trường ở nhiều khu vực kém, nhiều ao tù nước đọng khiến muỗi sinh sôi phát triển.

Muỗi vằn là vật thể trung gian truyền bệnh sốt xuất huyết

Mùa mưa là lúc muỗi vằn phát triển mạnh nhất, cũng là thời gian thường bùng phát dịch sốt xuất huyết. Không chỉ trẻ em mà cả người lớn cũng có thể mắc bệnh này khi lây virus gây bệnh từ muỗi.

Bệnh được chia làm 3 cấp độ: thể nhẹ, thể cảnh báo và thể nặng. Sốc xuất huyết Dengue là thể bệnh nặng, có thể gây tử vong cho cả trẻ em và người lớn nếu không được xử lý cấp cứu tốt. Với bệnh nhân thể nhẹ, bệnh thường tự khỏi sau khoảng 1 tuần nếu chăm sóc tốt, song vẫn cần có sự theo dõi của bác sĩ phòng ngừa biến chứng.

Sốc sốt xuất huyết là thể bệnh nặng và nguy hiểm

Điều trị bệnh hiện nay chủ yếu vẫn là điều trị triệu chứng và phòng ngừa biến chứng gồm: hạ sốt, bù dịch, tăng cường miễn dịch, chống sốc tích cực bởi chưa có thuốc đặc trị.

2. Bác sĩ chỉ ra sốc sốt xuất huyết Dengue nguy hiểm như thế nào

Thời gian ủ bệnh sau khi nhiễm virus sốt xuất huyết là khoảng 4 - 10 ngày, sau đó bệnh nhân sẽ bắt đầu xuất hiện những triệu chứng bệnh. Triệu chứng này khá giống với cúm thông thường, sẽ kéo dài từ 2 - 7 ngày với mức độ khác nhau tùy từng bệnh nhân.

Biến chứng sốc sốt xuất huyết Dengue nguy hiểm thường xảy ra sau 3 - 7 ngày kể từ khi khởi phát bệnh. Lúc này triệu chứng sốt có thể đã giảm nhẹ khiến người bệnh chủ quan song biến chứng nguy hiểm vẫn có thể xảy ra. Vì thế bệnh nhân cần được theo dõi đặc biệt kể cả khi đã hạ sốt, nhất là khi xác định thể bệnh là sốc sốt xuất huyết.

Dưới đây là những dấu hiệu sốc sốt xuất huyết Dengue nguy hiểm, cảnh báo bệnh nặng và cần chăm sóc y tế đặc biệt:

2.1. Thoát huyết tương

Thoát huyết tương xảy ra khi tăng tính thấm thành mạch, gây ra tình trạng sốc với những biểu hiện như: người vật vã, mệt mỏi, mạch nhanh nhỏ, lạnh chi, da lạnh ẩm, lơ mơ li bì, bệnh nhân có thể bị tụt huyết áp hoặc không đo được huyết áp.

2.2. Xuất huyết

Đây là triệu chứng đặc trưng của bệnh, ở thể sốc sốt xuất huyết Dengue sẽ xảy ra ở mức độ nặng hơn:

Xuất huyết da gây các vết đốm đỏ dưới da

Xuất huyết dưới da

Biểu hiện là các chấm đỏ, có thể nhìn thấy rất rõ bằng mắt thường và các chấm đỏ này bằng phẳng so với mặt da, khi ấn lên thì không thấy bị mất đi. Nhiều người lầm tưởng các nốt xuất huyết này do muỗi đốt hoặc ngứa mẩn nhưng khi sờ sẽ thấy da mịn bình thường do xuất huyết nằm dưới da.

Xuất huyết niêm mạc

Chảy máu mũi, chân răng là một trong những triệu chứng của bệnh sốt xuất huyết.

Xuất huyết nội tạng

Đây là tình trạng nguy hiểm nhất, cũng là biến chứng có thể gây tử vong ở bệnh nhân sốt xuất huyết Dengue. Phổi, hệ tiêu hóa và não là ba cơ quan dễ bị xuất huyết nhất, gây ra những biểu hiện như: nôn ói ra máu, đi tiêu phân đen, chu kỳ kinh nguyệt kéo dài, chu kỳ kinh nguyệt sớm,…

2.3. Suy đa tạng

Sốc sốt xuất huyết Dengue mới gây ra các biểu hiện suy đa tạng như: Viêm cơ tim, viêm não, viêm gan nặng,… Đây đều là các dấu hiệu nặng cần nhận biết và can thiệp y tế sớm.

Ngoài ra, bệnh nhân có thể bị buồn nôn, đau bụng, vật vã hốt hoảng do mất máu nhiều gây tụt huyết áp, tay chân lạnh,… Những biến chứng này hoàn toàn có thể khiến bệnh nhân tử vong nếu can thiệp y tế chậm trễ.

Suy đa tạng có thể khiến bệnh nhân tử vong nếu không can thiệp sớm

3. Phương pháp cấp cứu và xử trí sốc sốt xuất huyết Dengue hiệu quả

Đã có phác đồ điều trị và xử lý cấp cứu cho bệnh nhân sốt xuất huyết nói chung và thể nặng sốc sốt xuất huyết nói riêng. Điều đầu tiên là bệnh nhân cần nhận biết bệnh và sớm đi thăm khám y tế để được hướng dẫn, chăm sóc điều trị sớm. Nếu biến chứng nặng đã xảy ra, việc can thiệp y tế gặp nhiều khó khăn.

3.1. Cấp cứu sốc sốt xuất huyết

Để xử trí sốc sốt xuất huyết Dengue, đầu tiên các bác sĩ sẽ thăm khám và đánh giá sơ bộ tình trạng sốc, từ đó đưa ra biện pháp điều trị hiệu quả nhất, thường sẽ cần truyền ngay NaCl 0.9% hoặc Ringer Lactat. Nếu tình trạng của người bệnh được cải thiện thì giảm tốc độ truyền dần dần. Nếu tình trạng bệnh không thuyên giảm, cần thay thế truyền dung dịch cao phân tử với tốc độ truyền cao. Khi tình trạng sốc đáp ứng (mạch rõ, huyết áp không còn kẹt) thì truyền dịch NaCl 0.9% hoặc Ringer Lactat sau 1 giờ.

Các trường hợp sốc sốt xuất huyết nặng gây khó thở phải được xử lý bằng cách đặt đầu bệnh nhân nằm thấp rồi thở oxy.

3.2. Điều trị sốc sốt xuất huyết có xuất huyết

Tình trạng xuất huyết, nhất là xuất huyết nội tạng cần được cấp cứu xử lý sớm như sau:

• Cho bệnh nhân uống dung dịch điện giải để chống sốc và chờ hồng cầu lắng.

• Truyền hồng cầu lắng với hàm lượng 5 - 10ml/kg.

• Xử lý rối loạn đông máu.

• Cầm máu tại chỗ bằng băng ép tại chỗ, nội soi và cầm máu xuất huyết tiêu hóa.

• Dùng thuốc ức chế bơm proton với bệnh nhân có tiền sử viêm loét dạ dày tá tràng.

• Nên hỗ trợ dùng Vitamin K nếu bệnh nhân có biểu hiện suy gan.

Bệnh nhân cần được theo dõi y tế trong suốt thời gian cấp cứu, điều trị sốt xuất huyết Dengue. Sau đó khi triệu chứng giảm vẫn cần theo dõi thêm ít nhất 2 ngày. Bệnh nhân chỉ được xuất viện khi đáp ứng các tiêu chuẩn như: mạch và huyết áp bình thường, không bị khó thở hoặc suy hô hấp, 2 ngày không sốt, tình thần tỉnh táo, tiểu cầu về ngưỡng bình thường,…

Bệnh nhân giảm triệu chứng vẫn cần theo dõi y tế

Vì chưa có thuốc điều trị đặc hiệu và vắc xin phòng bệnh nên phát hiện bệnh sớm, xử trí sốc sốt xuất huyết Dengue đúng cách rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe người bệnh. Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC đã cấp cứu và điều trị thành công nhiều trường hợp sốc xuất huyết nặng, nếu cần hỗ trợ y tế hãy liên hệ qua hotline 1900565656.