1. Ghép phổi là gì và được thực hiện khi nào?

Ghép phổi là một dạng phẫu thuật phức tạp, trong đó bác sĩ sẽ thay thế một hoặc cả hai lá phổi bị tổn thương nghiêm trọng bằng phổi khỏe mạnh từ người hiến tặng. Nguồn hiến có thể đến từ người đã qua đời hoặc một phần phổi từ người hiến tặng còn sống. Ghép phổi thường là lựa chọn cuối cùng khi các phương pháp điều trị khác không còn hiệu quả, và lá phổi không còn đủ sức để hoạt động.

Ghép phổi thường là lựa chọn cuối cùng khi các phương pháp điều trị khác không còn hiệu quả

Phẫu thuật ghép phổi thường được chỉ định cho những người mắc các bệnh lý phổi mạn tính nặng như: xơ phổi vô căn, COPD (bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính) giai đoạn cuối, xơ nang, tăng áp phổi nguyên phát hay những bệnh phổi hiếm gặp khác khiến người bệnh khó thở, đe dọa sự sống nghiêm trọng.

Trước khi đi đến quyết định ghép, các bác sĩ sẽ tiến hành đánh giá toàn diện về tình trạng sức khỏe chung, mức độ nặng của bệnh phổi, khả năng thích nghi với cuộc phẫu thuật cũng như cam kết tuân thủ điều trị hậu phẫu từ người bệnh.

Mục tiêu của ca ghép phổi là giúp kéo dài sự sống cho người bệnh và cải thiện chất lượng cuộc sống.

2. Giải đáp người ghép phổi sống được bao lâu?

Đây là câu hỏi được rất nhiều người quan tâm, nhất là những ai đang cân nhắc hoặc chuẩn bị bước vào hành trình ghép phổi. 

“Ghép phổi sống được bao lâu?” là câu hỏi được rất nhiều người quan tâm

Thực tế, không có một con số cố định nào có thể áp dụng cho tất cả bệnh nhân về việc "ghép phổi sống được bao lâu". Mỗi người là một trường hợp riêng biệt, và tuổi thọ sau ghép phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm:

2.1. Tình trạng bệnh lý trước khi ghép phổi

Loại bệnh phổi mà người bệnh mắc trước đó sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến kết quả sau ghép. Ví dụ, người bị xơ nang, xơ phổi vô căn hay COPD đều có tiên lượng khác nhau. Ngoài ra, mức độ nghiêm trọng của bệnh và các biến chứng đi kèm cũng sẽ tác động đến khả năng hồi phục và thời gian sống sau ghép.

2.2. Sức khỏe tổng thể của người được ghép

Nếu người nhận có sức khỏe nền tảng tốt, không mắc thêm các bệnh như tim mạch, suy thận, tiểu đường không kiểm soát,... thì cơ hội phục hồi và kéo dài tuổi thọ sau ghép sẽ cao hơn. Cơ thể càng khỏe mạnh bao nhiêu, càng dễ thích nghi với lá phổi mới bấy nhiêu.

2.3. Tay nghề và kinh nghiệm của đội ngũ y tế

Ghép phổi là một trong những ca phẫu thuật khó bậc nhất trong y học hiện đại. Vì thế, kinh nghiệm của bác sĩ, sự đồng bộ giữa các chuyên khoa và chất lượng trang thiết bị y tế là yếu tố cực kỳ quan trọng. Những trung tâm ghép phổi lớn, có uy tín sẽ giúp tăng tỷ lệ thành công cho ca phẫu thuật.

2.4. Chất lượng của phổi hiến tặng

Phổi được hiến từ người trẻ, không có bệnh lý nền, không có tiền sử sử dụng thuốc lá, được bảo quản tốt sẽ mang lại kết quả khả quan hơn rất nhiều. 

2.5. Chăm sóc sau ghép và tuân thủ điều trị

Giai đoạn hậu phẫu đóng vai trò quyết định sự thành công lâu dài của ca ghép phổi. Người bệnh cần nghiêm túc dùng thuốc chống thải ghép, tái khám đúng lịch, tham gia vật lý trị liệu phục hồi chức năng hô hấp,... Bất kỳ sự chủ quan nào cũng có thể khiến lá phổi bị đào thải hoặc gây ra biến chứng nguy hiểm.

2.6. Phản ứng thải ghép

Đây là một trong những thách thức lớn nhất sau ghép phổi. Cơ thể có thể nhận diện lá phổi mới là “vật lạ” và tấn công nó. Thuốc chống thải ghép sẽ giúp kiểm soát tình trạng này, nhưng mặt khác cũng làm suy yếu hệ miễn dịch và tăng nguy cơ nhiễm trùng. Vì vậy, việc điều chỉnh liều lượng thuốc và theo dõi sát sao bởi bác sĩ là điều rất cần thiết để ca ghép phổi đạt kết quả cuối cùng tốt nhất.

2.7. Các biến chứng có thể gặp

Sau khi ghép, bệnh nhân có thể đối mặt với nhiều biến chứng như nhiễm trùng, suy hô hấp, rối loạn miễn dịch, hoặc tác dụng phụ từ thuốc điều trị. Phát hiện và xử lý sớm sẽ giúp ngăn ngừa hậu quả nghiêm trọng và kéo dài thời gian sống.

2.8. Lối sống và thói quen cá nhân

Việc ăn uống cân bằng, tập luyện phù hợp, tránh xa khói thuốc và các chất kích thích, giữ tinh thần lạc quan,... sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh và thích nghi tốt hơn với lá phổi mới.

Việc ăn uống cân bằng, tập luyện phù hợp sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh và thích nghi tốt hơn với lá phổi mới

2.9. Thống kê tuổi thọ sau ghép phổi

Dù không thể nói chắc chắn “ghép phổi sống được bao nhiêu năm”, nhưng các nghiên cứu và thống kê từ các trung tâm ghép phổi trên thế giới cho thấy những con số đáng khích lệ. Theo ISHLT - International Society for Heart and Lung Transplantation:

• Sau 1 năm: Khoảng 85% bệnh nhân vẫn sống khỏe sau ghép phổi.
• Sau 5 năm: Khoảng 50% vẫn duy trì được cuộc sống ổn định.
• Sau 10 năm trở lên: Khoảng 30 - 40% bệnh nhân vẫn duy trì sự sống. Một số người thậm chí sống hơn 10, 15, 20 năm sau ghép, nếu chăm sóc tốt và không gặp biến chứng nghiêm trọng.

Điều quan trọng cần lưu ý là những con số này là trung bình và có thể khác nhau đáng kể giữa các cá nhân.

Tóm lại, câu hỏi "ghép phổi sống được bao lâu?" không có một câu trả lời duy nhất. Thời gian sống sau ghép phổi phụ thuộc vào sự tương tác phức tạp của nhiều yếu tố, từ tình trạng bệnh lý ban đầu, sức khỏe tổng thể, kỹ thuật phẫu thuật, chất lượng phổi hiến tặng, chăm sóc hậu phẫu, phản ứng thải ghép, các biến chứng tiềm ẩn cho đến lối sống và sự tuân thủ điều trị của người bệnh.

Nếu bạn hoặc người thân đang gặp các bệnh lý liên quan đến phổi, hãy liên hệ với Hệ thống Y tế MEDLATEC qua hotline 1900 56 56 56 để được đội ngũ chuyên gia y tế giàu kinh nghiệm của chúng tôi tư vấn và hỗ trợ tận tình.