1. Dấu hiệu nhận biết đau đầu vú khi cho con bú

Khi bị đau đầu vú, mẹ có thể cảm nhận rõ ràng những thay đổi bất thường ở vùng ngực, đặc biệt là trong lúc bé bú hoặc ngay sau khi bú xong. Một số dấu hiệu thường gặp gồm:

• Cảm giác đau nhói, rát hoặc châm chích ở đầu vú: Cơn đau có thể xuất hiện trong suốt quá trình bú, thậm chí kéo dài sau khi bé đã bú xong.
• Đầu vú đỏ, sưng hoặc nứt nẻ: Đây là tình trạng phổ biến do bé ngậm sai khớp bú hoặc bú quá mạnh.
• Rỉ máu hoặc dịch ở đầu vú: Một số mẹ có thể thấy đầu vú rướm máu, khiến việc cho con bú trở nên đau đớn.
• Cảm giác căng tức bầu ngực: Khi sữa về nhiều nhưng không được hút ra hết, bầu ngực có thể căng cứng, khiến đầu vú nhạy cảm và đau rát hơn.
• Ngứa hoặc nóng rát ở vùng quầng vú: Có thể là dấu hiệu viêm hoặc nhiễm nấm vú, thường kèm cảm giác khó chịu khi cho bé bú.

Nếu tình trạng đau kéo dài, không thuyên giảm dù đã điều chỉnh tư thế bú hoặc chăm sóc đầu vú đúng cách, mẹ nên đến bác sĩ để được kiểm tra và điều trị sớm, tránh biến chứng viêm tuyến vú hoặc tắc tia sữa.

2. Nguyên nhân phổ biến gây đau đầu vú khi cho con bú

Về nguyên nhân, tình trạng đau đầu vú khi cho con bú có thể xuất phát từ nhiều yếu tố khác nhau, liên quan đến cả kỹ thuật cho bú, thói quen chăm sóc ngực và tình trạng sức khỏe của mẹ. Dưới đây là những nguyên nhân thường gặp nhất:

• Bé ngậm bú sai cách: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Khi bé chỉ ngậm phần đầu vú mà không ngậm sâu cả quầng vú, lực mút tập trung ở đầu vú khiến vùng này bị kéo giãn và đau rát.
• Đầu vú bị nứt hoặc khô: Sau sinh, da đầu vú dễ bị khô và nứt nẻ do ma sát, thiếu ẩm hoặc làm sạch bằng xà phòng có chất tẩy mạnh, dẫn đến đau nhức khi bé bú.
• Tắc tia sữa: Khi sữa không được lưu thông tốt, các ống dẫn sữa bị tắc khiến bầu ngực căng tức, đầu vú đau và sưng đỏ.
• Nhiễm trùng hoặc viêm tuyến vú: Vi khuẩn có thể xâm nhập qua các vết nứt ở đầu vú, gây viêm nhiễm và đau dữ dội, đôi khi kèm sốt hoặc sưng nóng vùng ngực.
• Nhiễm nấm Candida: Nấm có thể phát triển ở đầu vú hoặc miệng bé, gây cảm giác đau rát, ngứa, nóng và kéo dài ngay cả khi không cho bú.
• Co thắt mạch máu đầu vú: Một số mẹ bị co mạch do lạnh hoặc do cơ địa, khiến đầu vú chuyển sang màu trắng, đau nhói, rồi tím lại khi mạch máu giãn ra.

Đau đầu vú do bé ngậm bú sai cách

3. Mẹo giảm đau hiệu quả khi cho con bú

Để giảm bớt cảm giác đau đầu vú khi cho con bú và giúp việc nuôi con bằng sữa mẹ trở nên dễ dàng hơn, mẹ có thể áp dụng một số mẹo đơn giản nhưng rất hiệu quả dưới đây:

• Điều chỉnh tư thế và cách ngậm bú của bé:Hãy đảm bảo bé ngậm sâu cả quầng vú, không chỉ phần đầu vú. Môi bé nên mở rộng, cằm chạm vào bầu ngực, đây là tư thế giúp sữa chảy đều và giảm ma sát gây đau rát.
• Cho bé bú thường xuyên: Việc cho bú đều đặn giúp tránh tình trạng căng tức, tắc tia sữa, nguyên nhân khiến đầu vú đau nhức. Mẹ nên cho bé bú luân phiên hai bên để sữa được lưu thông tốt hơn.
• Chườm ấm trước và chườm lạnh sau khi bú: Chườm ấm trước khi cho bú giúp giãn mạch và thông tia sữa, trong khi chườm lạnh sau bú giúp giảm sưng, giảm đau và làm dịu đầu vú.
• Giữ đầu vú sạch và ẩm: Sau khi cho bú, mẹ có thể vắt vài giọt sữa mẹ thoa nhẹ lên đầu vú, để khô tự nhiên, đây là cách dưỡng ẩm tự nhiên và kháng khuẩn hiệu quả. Tránh dùng xà phòng có chất tẩy rửa mạnh.
• Dùng miếng lót hoặc kem dưỡng dành riêng cho mẹ cho con bú: Các loại kem chứa lanolin tinh khiết giúp làm mềm, phục hồi vùng da bị nứt nẻ mà không gây hại cho bé.
• Nghỉ ngơi và uống đủ nước: Căng thẳng, mất ngủ hay thiếu nước đều có thể làm giảm tiết sữa và khiến đầu vú nhạy cảm hơn. Mẹ nên nghỉ ngơi hợp lý, ăn uống đầy đủ để cơ thể hồi phục.

Mẹ nên điều chỉnh tư thế và cách ngậm bú của bé

4. Khi nào mẹ cần thăm khám bác sĩ? 

Trong nhiều trường hợp, đau đầu vú khi cho con bú chỉ là hiện tượng tạm thời và có thể cải thiện bằng cách điều chỉnh tư thế bú hoặc chăm sóc tại nhà. Tuy nhiên, mẹ nên đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt nếu xuất hiện các dấu hiệu sau:

• Đau dữ dội, kéo dài nhiều ngày dù đã thay đổi tư thế bú hoặc dùng biện pháp giảm đau.
• Đầu vú bị nứt sâu, chảy máu hoặc rỉ dịch mủ, có nguy cơ nhiễm trùng.
• Bầu ngực sưng đỏ, căng cứng, nóng rát, kèm theo sốt hoặc ớn lạnh, có thể là dấu hiệu viêm tuyến vú.
• Đau nhói, rát bỏng kèm cảm giác ngứa hoặc trắng đầu vú sau khi bé bú xong.
• Sữa tiết ra ít, bé bú không đủ no, ảnh hưởng đến quá trình nuôi con bằng sữa mẹ.

Mẹ nên đến thăm khám bác sĩ nếu đau dữ dội, kéo dài nhiều ngày 

Tình trạng đau đầu vú khi cho con bú là vấn đề khá thường gặp ở các mẹ sau sinh, đặc biệt trong những tuần đầu tập cho bé bú. Nguyên nhân chủ yếu đến từ việc bé ngậm sai khớp bú, đầu vú bị tổn thương hoặc tắc tia sữa. Tuy nhiên, nếu được phát hiện sớm và chăm sóc đúng cách, tình trạng này hoàn toàn có thể cải thiện.

Mẹ nên chú ý cho bé bú đúng tư thế, vệ sinh đầu vú nhẹ nhàng và giữ vùng ngực khô thoáng để giảm nguy cơ đau rát. Trường hợp cơn đau kéo dài, kèm theo sưng, đỏ hoặc tiết dịch bất thường, mẹ nên đi khám bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc liên quan, hãy liên hệ Tổng đài MEDLATEC 1900 56 56 56 để được giải đáp nhanh chóng và đặt lịch thăm khám cùng bác sĩ chuyên khoa.