1. Nguyên nhân gây hở van động mạch phổi là gì?

Hở van động mạch phổi là tình trạng van động mạch phổi không đóng kín hoàn toàn nên máu bị rò rỉ ngược từ động mạch phổi trở lại tâm thất phải của tim. Điều này làm giảm hiệu quả bơm máu và tăng áp lực lên các bộ phận khác của hệ thống tim mạch.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến hở van động mạch phổi, điển hình là:

- Bất thường cấu trúc van động mạch phổi bẩm sinh.

- Nhiễm trùng tim làm suy yếu cấu trúc van tim.

- Chấn thương vùng ngực gây tổn thương tim hoặc biến chứng sau phẫu thuật tim.

- Bệnh lý khác ảnh hưởng đến van tim:

+ Bệnh thấp tim.

+ Tăng áp động mạch phổi.

+ Hội chứng Marfan.

+ Viêm nội tâm mạc.

Vị trí của van động mạch phổi trong cấu trúc tim

2. Triệu chứng khi hở van động mạch phổi

Hầu hết bệnh nhân hở van động mạch phổi với lỗ hở nhỏ đều sống và sinh hoạt bình thường mà không có bất kỳ ảnh hưởng nào về mặt sức khỏe. Khi tình trạng hở van mức độ trung bình hoặc nặng có khả năng gây ra các triệu chứng, nhiều trong số đó tương tự như triệu chứng của bệnh nhân suy tim: Khó thở, đôi lúc mệt mỏi, chóng mặt, phù chi dưới, tim đập nhanh, choáng váng thậm chí là ngất xỉu.

3. Tính chất nguy hiểm của hở van động mạch phổi

Hở van động mạch phổi có thể khiến người bệnh gặp các biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và can thiệp kịp thời:

3.1. Viêm nội tâm mạc

Khi máu rò rỉ qua van động mạch phổi, vi khuẩn sẽ dễ dàng bám vào bề mặt van bị tổn thương và gây viêm nội tâm mạc. Bệnh lý này không được điều trị sớm rất dễ gây tổn thương nghiêm trọng chức năng tim và ảnh hưởng đến các cơ quan lân cận.

3.2. Rung nhĩ

Hở van động mạch phổi có thể gây ra rung nhĩ, khiến nhịp tim không đều và giảm hiệu quả bơm máu tới tim. Rung nhĩ kéo dài có thể dẫn đến hình thành cục máu đông gây đột quỵ và nhiều biến chứng nguy hiểm khác.

3.3. Tăng áp động mạch phổi

Máu rò rỉ liên tục qua van động mạch phổi bị hở chính là nguyên nhân làm tăng áp động mạch phổi. Khi áp lực trong động mạch phổi tăng cao, phổi phải chịu tải trọng lớn hơn nhiều lần nên mạch máu phổi bị tổn thương. Tình trạng này khiến khả năng trao đổi khí của phổi ngày càng suy giảm.

3.4. Suy tim

Khi các biến chứng nêu trên phát triển không được kiểm soát, chức năng tim sẽ suy giảm theo thời gian. Lúc này, người bệnh sẽ thường xuyên trong trạng thái mệt mỏi, khó thở ngay cả khi nghỉ ngơi. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe, sự sống mà còn làm giảm đáng kể chất lượng cuộc sống, hạn chế khả năng vận động và tham gia các hoạt động xã hội của người bệnh.

4. Chẩn đoán hở van động mạch phổi bằng cách nào?

Chẩn đoán hở van động mạch phổi đòi hỏi sự kết hợp từ kết quả của nhiều quá trình:

4.1. Khám lâm sàng

Người bệnh sẽ được bác sĩ hỏi thông tin về tiền sử bệnh lý tim mạch, các yếu tố nguy cơ như tiểu đường, huyết áp, hút thuốc,... của bản thân gia đình. Ngoài ra, bác sĩ cũng sẽ hỏi về các triệu chứng hiện tại, kiểm tra tim bằng ống nghe để phát hiện tiếng thổi bất thường, là dấu hiệu của hở van động mạch phổi.

4.2. Kiểm tra cận lâm sàng

Sau khi có được cơ sở từ quá trình thăm khám ban đầu, người bệnh sẽ được bác sĩ chỉ định một số kiểm tra cận lâm sàng như:

- Siêu âm tim: Quan sát, đánh giá mức độ hở van và lượng máu bị rò rỉ.

- Điện tâm đồ ECG: Có thể phát hiện bất thường về nhịp tim và các dấu hiệu rối loạn điện tim liên quan đến hở van.

- Chụp CT-Scanner tim: Cung cấp hình ảnh chi tiết của cấu trúc tim và mạch máu, giúp bác sĩ đánh giá sự thay đổi hình thái của van và các cấu trúc liên quan.

- Chụp MRI tim: Đánh giá mô mềm của tim, giúp bác sĩ phát hiện chính xác bất thường chức năng của cơ tim do hở van.

Chụp MRI giúp bác sĩ có căn cứ chẩn đoán hở van động mạch phổi

5. Phương pháp điều trị đối với bệnh hở van động mạch phổi

5.1. Điều trị nội khoa

Trường hợp hở van động mạch phổi nhẹ thường được bác sĩ hướng dẫn điều trị bảo toàn, giảm gánh nặng lên tim và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân, bằng cách:

- Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục điều độ và duy trì cân nặng hợp lý.

- Khám sức khỏe định kỳ để theo dõi tiến triển của bệnh.

- Dùng thuốc giảm triệu chứng như thuốc hỗ trợ tim, thuốc giãn mạch hoặc thuốc chống tăng áp động mạch phổi.

5.2. Điều trị ngoại khoa

Đối với trường hợp hở van động mạch phổi nặng hoặc tiến triển nhanh, tùy vào từng trường hợp cụ thể, bác sĩ sẽ cân nhắc phương pháp can thiệp ngoại khoa phù hợp:

- Phẫu thuật thay van

Khi bệnh diễn tiến nặng, phẫu thuật thay van động mạch phổi thường là lựa chọn cuối cùng. Người bệnh sẽ được thay thế van bị hư hỏng bằng van sinh học hoặc van cơ học.

- Thay van động mạch phổi qua ống thông 

Với phương pháp này, người bệnh sẽ được đặt ống thông để thay thế van từ bên trong. Theo đó, bác sĩ sẽ rạch một đường nhỏ ở mạch máu lớn tại cổ để đưa ống thông vào. Khi ống thông đến đúng vị trí, bác sĩ sẽ thực hiện động tác mở rộng van mới và thu hẹp van cũ đã bị hư hỏng.

5.3. Chăm sóc phục hồi sau điều trị

Người bệnh sẽ được hẹn lịch khám định kỳ để thực hiện các kiểm tra cần thiết nhằm đánh giá hiệu quả điều trị và dự phòng nguy cơ biến chứng. Ngoài ra, người bệnh cũng được hướng dẫn chế độ dinh dưỡng giúp tăng cường sức khỏe tim mạch và thực hiện các bài tập vừa sức, giúp cải thiện tuần hoàn máu và tăng cường khả năng hoạt động của tim. 

Trong quá trình theo dõi tại nhà sau điều trị hở van động mạch phổi, nếu phát hiện bất thường, người bệnh cần tái khám ngay.

Tái khám sau điều trị giúp phòng ngừa biến chứng hở van động mạch phổi

Hở van động mạch phổi là bệnh lý tim mạch cần được can thiệp sớm để ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm như suy tim, tăng áp động mạch phổi, rung nhĩ,... Duy trì kiểm tra sức khỏe định kỳ và thói quen sống lành mạnh là cách tốt nhất để bảo vệ bạn trước các nguy cơ gây nên bệnh lý này.

Quý khách hàng có nhu cầu khám sức khỏe cùng bác sĩ chuyên khoa của Hệ thống Y tế MEDLATEC, hãy liên hệ Hotline 1900 56 56 56 để được hướng dẫn thao tác, xác nhận lịch khám nhanh chóng.