1. Nguyên nhân khiến lao phổi gây ho ra máu

Ho ra máu ở bệnh nhân lao phổi thường xảy ra do những tổn thương nghiêm trọng trong nhu mô phổi khi vi khuẩn lao phá hủy các mô và mạch máu. Dưới đây là những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này:

• Tổn thương mạch máu trong phổi: Vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis gây viêm, làm vỡ hoặc xói mòn thành mạch máu nhỏ, dẫn đến chảy máu khi ho.
• Hình thành hang lao (caverns): Khi các ổ lao tiến triển, hình thành những khoang rỗng trong phổi. Các hang này có thể làm tổn thương mạch máu và gây ho ra máu.
• Nhiễm trùng thứ phát hoặc bội nhiễm: Phổi bị tổn thương do lao dễ bị vi khuẩn hoặc nấm khác xâm nhập, khiến tình trạng xuất huyết trở nên nghiêm trọng hơn.
• Giãn phế quản và xơ hóa phổi: Sau quá trình viêm nhiễm kéo dài, phổi có thể bị giãn phế quản hoặc xơ cứng, gây chảy máu khi ho mạnh. Các biến chứng mạch máu đặc trưng: Một số trường hợp lao mạn tính có thể gây vỡ phình mạch Rasmussen - biến chứng hiếm nhưng nguy hiểm, dẫn đến ho ra máu lượng lớn.
• Các yếu tố nguy cơ khác: Hút thuốc lá, suy giảm miễn dịch, mắc bệnh phổi mạn tính hoặc lao tái phát cũng khiến người bệnh dễ bị ho ra máu hơn.

Tình trạng ho ra máu có thể nhẹ, chỉ vài vệt nhỏ lẫn trong đờm, nhưng cũng có trường hợp ho ra máu lượng lớn, gây nguy hiểm đến tính mạng nếu không được cấp cứu kịp thời.

2. Triệu chứng đi kèm khi lao phổi ho ra máu

Về triệu chứng, người mắc lao phổi ho ra máu thường không chỉ xuất hiện máu trong đờm mà còn kèm theo nhiều dấu hiệu đặc trưng khác của bệnh lao. Các biểu hiện thường gặp bao gồm:

• Ho kéo dài: Cơn ho có thể kéo dài trên 2 - 3 tuần, lúc đầu ho khan, sau đó ho có đờm lẫn máu hoặc đờm màu nâu đỏ.
• Sốt nhẹ, đặc biệt về chiều hoặc ban đêm: Người bệnh thường cảm thấy mệt mỏi, sốt âm ỉ không rõ nguyên nhân.
• Đổ mồ hôi trộm: Thường xảy ra vào ban đêm, ngay cả khi thời tiết mát mẻ.
• Sụt cân, chán ăn: Vi khuẩn lao khiến cơ thể suy nhược, giảm hấp thu và tiêu hao năng lượng nhanh.
• Khó thở, đau tức ngực: Xuất hiện khi phổi bị tổn thương rộng hoặc có hang lao lớn.
• Mệt mỏi, da xanh xao: Do mất máu kéo dài hoặc suy giảm sức đề kháng.

Các triệu chứng này tiến triển âm thầm, nhưng ngày càng nặng nếu không được điều trị đúng cách. Vì vậy, khi thấy ho ra máu dù chỉ một lượng nhỏ, người bệnh cũng nên đến cơ sở y tế sớm để kiểm tra, tránh để bệnh diễn biến nguy hiểm.

Người bệnh lao phổi thường gặp tình trạng ho kéo dài kèm sốt nhẹ

3. Lao phổi ho ra máu có chữa được không?

Câu trả lời là có thể chữa được, nếu người bệnh được chẩn đoán sớm và tuân thủ điều trị đúng phác đồ. Dù ho ra máu là dấu hiệu cho thấy phổi đã bị tổn thương đáng kể, nhưng y học hiện nay hoàn toàn có khả năng kiểm soát và phục hồi tổn thương này. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa phổi luôn hồi phục hoàn toàn - một số người có thể còn lại di chứng xơ phổi hoặc giãn phế quản hậu lao. Hiệu quả điều trị phụ thuộc vào một số yếu tố sau:

• Mức độ tổn thương phổi: Nếu tổn thương còn nhẹ, chỉ cần điều trị bằng thuốc kháng lao kết hợp chăm sóc đúng cách là có thể hồi phục tốt.
• Thời điểm phát hiện bệnh: Phát hiện càng sớm, hiệu quả điều trị càng cao, giảm nguy cơ ho ra máu nặng hoặc biến chứng.
• Tuân thủ phác đồ điều trị: Người bệnh cần dùng thuốc đủ liều, đủ thời gian theo hướng dẫn của bác sĩ. Việc bỏ dở giữa chừng hoặc tự ý đổi thuốc có thể khiến vi khuẩn lao kháng thuốc, làm bệnh khó chữa hơn.
• Chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng: Ăn uống đầy đủ, nghỉ ngơi hợp lý và tránh xa khói thuốc, rượu bia giúp cơ thể nhanh hồi phục.

Lao phổi ho ra máu có thể chữa được, nếu người bệnh tuân thủ điều trị đúng phác đồ

4. Phương pháp điều trị hiệu quả

Ngoài việc nắm rõ lao phổi ho ra máu có chữa được không, người bệnh cũng cần hiểu rõ các phương pháp điều trị để phối hợp với bác sĩ một cách hiệu quả, giúp bệnh nhanh hồi phục và hạn chế tái phát. Bao gồm: 

Điều trị bằng thuốc kháng lao

Đây là phương pháp điều trị chủ yếu và bắt buộc đối với người mắc lao phổi ho ra máu. Thuốc kháng lao giúp tiêu diệt vi khuẩn, giảm viêm và phục hồi tổn thương phổi. Phác đồ chuẩn cho lao phổi nhạy cảm thuốc gồm 6 tháng điều trị: 2 tháng tấn công (Isoniazid, Rifampicin, Pyrazinamide, Ethambutol), tiếp theo 4 tháng duy trì (Isoniazid và Rifampicin).

Người bệnh cần tuân thủ đúng liều lượng, đúng thời gian, không tự ý ngưng hoặc đổi thuốc để tránh kháng thuốc. Trong quá trình điều trị, nên tái khám định kỳ để bác sĩ theo dõi đáp ứng và điều chỉnh thuốc khi cần. Việc kiên trì dùng thuốc đúng hướng dẫn là yếu tố then chốt giúp bệnh thuyên giảm và ngăn ngừa ho ra máu tái phát. 

Điều trị hỗ trợ khi ho ra máu nặng 

Với những trường hợp ho ra máu nhiều, bác sĩ có thể chỉ định thêm:

• Thuốc cầm máu: Giúp giảm lượng máu thoát ra khi ho.
• Thuốc an thần, giảm ho: Hạn chế kích thích gây ho mạnh, tránh làm vỡ mạch máu phổi.
• Nút mạch phế quản hoặc phẫu thuật: Áp dụng khi ho ra máu ồ ạt, không kiểm soát được bằng thuốc. Đây là biện pháp can thiệp giúp cầm máu nhanh chóng và cứu sống người bệnh trong tình huống khẩn cấp. Lưu ý: Ho ra máu lượng lớn (thường >200 - 600 ml/24 giờ) là cấp cứu y khoa, cần xử trí tại cơ sở có khả năng can thiệp mạch hoặc phẫu thuật cầm máu.

Chăm sóc và phục hồi tại nhà 

Song song với điều trị bằng thuốc, người bệnh cần chú ý đến việc chăm sóc sức khỏe để tăng hiệu quả điều trị. Cụ thể: 

• Nghỉ ngơi hợp lý, tránh lao động nặng hoặc thức khuya.
• Ăn uống đầy đủ dưỡng chất, bổ sung thực phẩm giàu đạm, vitamin và khoáng chất.
• Uống đủ nước, giữ môi trường sống thông thoáng, tránh khói thuốc, bụi bẩn.
• Đeo khẩu trang khi ra ngoài và che miệng khi ho để tránh lây nhiễm cho người khác. Đặc biệt là khi chưa âm hóa vi khuẩn lao (AFB còn dương tính). Thông thường sau khoảng 2 - 3 tuần điều trị đúng phác đồ, nguy cơ lây nhiễm sẽ giảm rõ rệt.

Người bệnh cần nghỉ ngơi hợp lý

5. Khi nào cần đi khám bác sĩ ngay?

Người mắc lao phổi ho ra máu cần được thăm khám sớm để xác định nguyên nhân và mức độ tổn thương phổi. Đặc biệt, nên đến bệnh viện hoặc cơ sở y tế ngay nếu xuất hiện các dấu hiệu sau:

• Ho ra máu nhiều hoặc liên tục, máu tươi đỏ, không kèm đờm.
• Khó thở, tức ngực, cảm giác nghẹt thở hoặc đau ngực dữ dội khi ho.
• Sốt cao kéo dài, mệt mỏi, sụt cân nhanh dù đã nghỉ ngơi đầy đủ.
• Chóng mặt, da xanh xao, có dấu hiệu thiếu máu do mất máu khi ho.
• Đang điều trị nhưng triệu chứng không cải thiện hoặc ho ra máu tái phát nhiều lần.

Như vậy, bài viết trên đây đã giúp giải đáp chi tiết băn khoăn “lao phổi ho ra máu có chữa được không”. Thực tế, người bệnh hoàn toàn có thể điều trị khỏi nếu được phát hiện sớm, tuân thủ đúng phác đồ và chăm sóc sức khỏe hợp lý. Lao phổi ho ra máu là dấu hiệu nghiêm trọng, nhưng không phải không thể kiểm soát. Việc giữ tinh thần lạc quan, điều trị kiên trì và tái khám định kỳ sẽ giúp người bệnh phục hồi tốt, sớm trở lại cuộc sống bình thường.

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc liên quan, hoặc nhu cầu thăm khám sức khỏe, có thể liên hệ Tổng đài MEDLATEC 1900 56 56 56 để được tư vấn chi tiết và đặt lịch thăm khám cùng bác sĩ chuyên khoa.