1. Bệnh trào ngược dạ dày - thực quản: Những thông tin khái quát

trào ngược dạ dày - thực quản là tình trạng dịch vị dạ dày gồm: axit, thức ăn từ dạ dày trào ngược lên thực quản. Khi dịch vị tiếp xúc với niêm mạc thực quản, người bệnh dễ có cảm giác nóng rát, ợ chua, nghẹn hoặc đau tức phía sau xương ức. 

Triệu chứng thường xuất hiện ở người bị trào ngược dạ dày bao gồm: ợ nóng, ợ chua, đắng miệng vào buổi sáng, đau thượng vị, đầy bụng, buồn nôn, ho khan kéo dài, cảm giác nghẹn ở cổ, khàn tiếng, khó thở (không phổ biến, thường gặp ở người có trào ngược lên đường thở hoặc kèm hen),...

Trào ngược dạ dày thực quản xảy ra chủ yếu do cơ thắt thực quản dưới không đóng kín nên khi dạ dày co bóp, dịch vị sẽ bị trào ngược lên thực quản. Các yếu tố thúc đẩy gây nên tình trạng này gồm:

• Ăn quá no, ăn sát giờ ngủ.
• Thừa cân, béo bụng.
• Stress kéo dài.
• Dùng nhiều cà phê, nước ngọt có gas, ăn đồ cay nóng.
• Hút thuốc lá.
• Mang thai.
• Tác dụng phụ của một số thuốc như: thuốc chống viêm giảm đau NSAID, thuốc giãn cơ, thuốc an thần, thuốc giãn phế quản,...

Ăn gần giờ đi ngủ là yếu tố thúc đẩy trào ngược dạ dày

2. Vì sao trào ngược dạ dày lại gây nên khó thở?

Trào ngược dạ dày có thể ảnh hưởng đến đường thở vì những lý do sau:

Thông thường, khi nói đến triệu chứng khó thở, nhiều người liên tưởng đến bệnh lý đường hô hấp hoặc tim mạch. Tuy nhiên, ở bệnh trào ngược dạ dày thực quản, người bệnh cũng có thể bị khó thở do: 

2.1. Axit trào lên kích ứng thanh quản và khí quản

Khi axit dạ dày trào lên thực quản sẽ tiếp xúc với thanh quản và khí quản. Điều này dẫn đến:

• Phù nề niêm mạc đường thở.
• Cảm giác nghẹn cổ.
• Co thắt thanh quản gây khó thở từng cơn.

Vì vậy, nhiều người bị trào ngược dạ dày bị khó thở vào ban đêm hoặc sau khi ăn no.

2.2. Trào ngược khiến phế quản co thắt

Axit từ dạ dày trào ngược lên thực quản, kích thích niêm mạc thực quản, dẫn đến tăng phản xạ qua dây thần kinh phế vị, gây kích thích niêm mạc thực quản, dẫn đến tăng phản xạ qua dây thần kinh phế vị từ đó gây co thắt phế quản. Vì thế, người bệnh sẽ cảm thấy khó thở, thở rít, nặng ngực, ho kéo dài,... Triệu chứng này có xu hướng nghiêm trọng hơn ở bệnh nhân hen suyễn.

2.3. Dịch axit tràn vào đường thở

Trào ngược mức độ nghiêm trọng có thể khiến một lượng nhỏ axit dạ dày đi vào khí quản và phổi khi người bệnh nằm. Điều này là nguyên nhân khiến người bệnh bị ho dữ dội, khó thở đột ngột, cảm thấy bỏng rát bên trong ngực,... 

3. Mẹo chữa trào ngược dạ dày khó thở tại nhà

Một số mẹo sau đây có thể giúp cải thiện phần nào cảm giác khó chịu cho người bệnh:

3.1. Uống nước ấm

Uống một cốc nước ấm khi cảm thấy khó thở do trào ngược sẽ giúp:

• Giúp làm loãng dịch trào ngược và giảm kích thích niêm mạc.
• Giúp làm loãng dịch trào ngược và giảm kích thích niêm mạc.
• Mang lại sự thư thái về tinh thần, giảm cảm giác khó chịu do co thắt đường thở.

3.2. Nằm kê cao đầu khi ngủ

Kê cao đầu 10 - 15 cm giúp giảm nguy cơ axit trào lên thực quản. Tư thế này đặc biệt dễ chịu đối với người thường xuyên khó thở về đêm do trào ngược. Tuy nhiên, người bệnh cần lưu ý, không nằm ngay sau ăn mà cần cách bữa ăn tối thiểu 2 - 3 giờ.

Kê cao đầu khi ngủ là mẹo chữa trào ngược dạ dày khó thở dễ và hiệu quả

3.3. Uống trà gừng ấm

Tính nóng của gừng có thể giúp giảm đầy hơi, buồn nôn, tăng nhu động ruột, giảm viêm,... Vì thế, bạn có thể thái vài lát gừng tươi, cho vào nước ấm, thêm chút mật ong rồi uống 1 - 2 lần/ngày.

3.4. Tập hít thở sâu theo nhịp 4 - 2 - 6

Khi khó thở do trào ngược, bạn hãy thực hiện bài tập thở sau: 

• Hít vào 4 giây.
• Giữ hơi trong vòng 2 giây.
• Thở ra từ từ trong 6 giây.

Bài tập này giúp mở rộng phổi, giảm co thắt và làm dịu cảm giác nghẹn tức ở ngực do trào ngược.

3.5. Massage vùng thượng vị

Massage xoay tròn nhẹ quanh rốn theo chiều kim đồng hồ giảm căng tức vùng thượng vị và giúp giảm căng tức vùng thượng vị và giúp thư giãn cơ quanh dạ dày. Đây cũng là mẹo chữa trào ngược ai cũng có thể chủ động thực hiện tại nhà.

4. Kiểm soát triệu chứng trào ngược dạ dày lâu dài bằng cách nào?

Những mẹo chữa trào ngược dạ dày gây khó thở trên đây chỉ có tác dụng cải thiện tạm thời, không phải là giải pháp đem lại hiệu quả lâu dài. Bệnh nhân trào ngược muốn cải thiện triệu chứng bệnh lâu dài, tốt nhất cần thực hiện đồng thời nhiều biện pháp: 

4.1. Điều chỉnh chế độ ăn và lối sống

Một số thói quen sau cần được duy trì để giảm tần suất xuất hiện triệu chứng trào ngược:

• Ăn chậm, nhai kỹ trong mỗi bữa ăn.
• Chia nhỏ thành nhiều bữa ăn trong ngày.
• Hạn chế ăn quá no trong một bữa.
• Giữ cân nặng trong ngưỡng ổn định.

4.2. Dùng thuốc điều trị đúng chỉ định 

Bệnh nhân trào ngược dạ dày thực quản thường được bác sĩ kê một số loại thuốc như: 

• Thuốc ức chế bơm proton (PPI): Omeprazol, Esomeprazol,...
• Thuốc kháng H2: Famotidin,...
• Thuốc trung hòa axit: Antacid,...
• Thuốc tăng vận động ruột: Domperidon, Metoclopramid,...

Những loại thuốc này cần được sử dụng đúng chỉ định, không dùng vượt quá thời gian cho phép để tránh gây ra tác dụng phụ. 

Trường hợp bệnh nhân có bệnh lý là nguyên nhân gây trào ngược như: viêm loét dạ dày tá tràng, viêm dạ dày HP,... cần điều trị bệnh tích cực thì mới cải thiện được triệu chứng trào ngược.

Bệnh nhân trào ngược dạ dày được bác sĩ hướng dẫn điều trị bằng thuốc

Các mẹo chữa trào ngược dạ dày khó thở trên đây không phải là chỉ định điều trị từ bác sĩ chuyên khoa. Vì thế, người bệnh cần chủ động thăm khám để được đánh giá tình trạng mắc phải và tuân thủ phác đồ điều trị do bác sĩ đưa ra.

Nếu triệu chứng khó thở do trào ngược dạ dày thực quản thường xuyên xuất hiện, quý khách hàng có thể đặt lịch khám cùng bác sĩ của Hệ thống Y tế MEDLATEC qua Hotline 1900 56 56 56 để được chẩn đoán và hướng dẫn điều trị đúng hướng.