Tổng quan về bệnh gút   

Mở đầu chương trình, ThS.BSCKII Trịnh Thị Nga - Trưởng Chuyên khoa Cơ xương khớp, Hệ thống Y tế MEDLATEC trình bày những thông tin tổng quan về bệnh gút. 

Gút là bệnh do rối loạn chuyển hóa các nhân purin, có đặc điểm chính là tăng acid uric máu. Khi acid uric bị bão hòa ở dịch ngoại bào sẽ gây lắng đọng các tinh thể monosodium urate (MSU) ở các mô gây viêm khớp, phần mềm cạnh khớp. 

Theo đánh giá, gút là bệnh lý khớp viêm phổ biến nhất ở người trưởng thành. Số liệu thống kê năm 2020, trên toàn cầu có tới 55,8 triệu người mắc bệnh lý này. Đáng lưu ý, tỷ lệ mắc ở cả hai giới đều tăng dần theo độ tuổi.   

Gút là bệnh lý viêm khớp phổ biến với số lượng người mắc ngày càng gia tăng  

ThS.BSNTCKII Trịnh Thị Nga chỉ ra tiêu chuẩn chẩn đoán bệnh gút bao gồm:  

• Tìm thấy tinh thể urat trong dịch khớp hay trong các hạt tô phi; 
• Hoặc có ít nhất hai trong bốn yếu tố sau:  

+ Tiền sử hoặc hiện tại có ít nhất hai đợt sưng đau của một khớp với tính chất khởi phát đột ngột, sưng đau dữ dội và khỏi hoàn toàn trong vòng hai tuần; 

+ Tiền sử, hoặc hiện tại có một đợt sưng đau khớp bàn ngón chân cái với các tính chất như trên; 

+ Có hạt tô phi; 

+ Đáp ứng tốt với colchicin (giảm viêm, giảm đau trong vòng 48h) trong tiền sử hoặc hiện tại.  

Cắt lớp vi tính năng lượng kép - phương pháp chẩn đoán bệnh gút với độ nhạy và độ đặc hiệu cao 

Chụp cắt lớp vi tính năng lượng kép là kỹ thuật sử dụng hệ thống tia X ở hai mức năng lượng 80 kVp và 140 kVp. Mỗi bộ phận trong cơ thể có chỉ số hấp thụ tia X khác nhau do đó với các mức năng lượng tia X khác nhau sẽ đưa ra thông số hấp thụ năng lượng tia X khác nhau.  

Kỹ thuật chụp hai mức năng lượng đang được ứng dụng rộng rãi trong lâm sàng, cụ thể trong công tác chẩn đoán, theo dõi điều trị nhiều bệnh lý, trong đó có bệnh gút.   

Theo đánh giá của bác sĩ Nga, phương pháp này có độ nhạy và độ đặc hiệu cao, cụ thể:  

• Độ nhạy: 78 - 97%;
• Độ đặc hiệu: 84 - 95%.  

Chụp cắt lớp vi tính năng lượng kép là phương pháp được ứng dụng hiệu quả trong chẩn đoán, theo dõi điều trị bệnh gút 

Không những có giá trị chẩn đoán, chụp CT hai mức năng lượng còn cho biết mức lắng đọng tinh thể urat trong khớp, mức độ phá hủy xương, giúp bác sĩ phát hiện sớm nguy cơ bệnh gút và tai biến.  

Có nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, vì bệnh gút không chỉ liên quan đến khớp mà còn liên quan đến phần mềm quanh  khớp và vùng khớp không biểu hiện viêm khớp, nên chụp CT hai mức năng lượng có lợi thế hơn trong chẩn đoán bệnh gút, đặc biệt là những vùng mà siêu âm khó quan sát.   

Làm gì để đối phó với bệnh gout và biến chứng? 

Bệnh gút đã và đang trở thành gánh nặng bệnh tật lớn do đa phần bệnh nhân chưa được điều trị đầy đủ, đúng cách.  

Trước thực tế đó, trong phần tiếp theo của chương trình, ThS.BS Mạc Thùy Chi - Chuyên khoa Cơ xương khớp, Phòng khám Đa khoa MEDLATEC Tây Hồ mang đến nội dung báo cáo về chiến lược quản lý bệnh nhân gút với những thông tin vô cùng giá trị.  

Từ việc trình bày thông tin của các ca bệnh thực tế trong lâm sàng, bác sĩ Chi nhận định: “Điều trị ổn định cơn gút cấp thôi chưa đủ. Cần quản lý, điều trị toàn diện, kiểm soát chặt chẽ, lâu dài, thậm chí suốt đời”.  

Theo đó, mục tiêu điều trị bệnh gút cụ thể như sau:  

• Khống chế viêm khớp cấp/ mạn;
• Dự phòng các đợt bùng phát cấp;
• Kiểm soát acid uric máu (lối sống/ thuốc);
• Kiểm soát biến chứng, bệnh phối hợp. 

Việc quản lý bệnh nhân gút cần có chiến lược cụ thể theo từng trường hợp 

Dự phòng bệnh gout cấp tính được khuyến cáo ở những người bắt đầu điều trị hạ acid uric. Gout cấp bắt đầu điều trị hạ acid urate là rất phổ biến và điều trị dự phòng nhằm mục đích ngăn chặn đợt cấp tái phát.  

Điều trị bệnh nhân gout bằng hạ acid urate huyết thanh mục tiêu là điều cần thiết để giảm cơn gout cấp tái phát và giải quyết các hạt tophi. Đối với những người không có tophi, nên sử dụng mục tiêu acid urate huyết thanh <0,36 mmol/L; đối với những người có tophi, nên xem xét mục tiêu acid urate huyết thanh<0,30 mmol /L (theo EULAR 2016). 

Trên tinh thần làm việc nghiêm túc, khẩn trương, chương trình sinh hoạt chuyên môn tại Hệ thống Y tế MEDLATEC với chủ đề “Quản lý bệnh nhân Gout và ý nghĩa DECT trong lâm sàng" khép lại thành công. Chương trình diễn ra sôi nổi với những trao đổi, thảo luận, từ đó giúp đội ngũ y bác sĩ lĩnh hội được những kiến thức bổ ích, ứng dụng hiệu quả trong quá trình chẩn đoán, điều trị bệnh gút nói riêng và khám chữa bệnh nói chung.