Các tin tức tại MEDlatec

Sorbitol uống trước hay sau ăn và những lưu ý khi dùng

Ngày 28/07/2025
Tham vấn y khoa: ThS.BS Trần Minh Dũng
Các loại thuốc nhuận tràng có chứa hoạt chất Sorbitol thường được chỉ định cho người bị táo bón. Tuy vậy, không ít người vẫn thắc mắc Sorbitol uống trước hay sau ăn để tối ưu hiệu quả. Thực tế, loại thuốc này có thể uống trước hoặc sau bữa ăn tùy vào nhu cầu điều trị.

1. Sorbitol là thuốc gì và có công dụng như thế nào? 

Trong tự nhiên, Sorbitol là hợp chất chứa trong một số loại trái cây có vị ngọt. Đây thực chất là một dạng carbohydrate được ứng dụng khá rộng rãi trong ngành sản xuất dược phẩm, mỹ phẩm. Trong đó, thuốc nhuận tràng chứa thành phần Sorbitol có thể giúp giảm triệu chứng khó tiêu, táo bón. Dạng bột pha hoặc dung dịch uống và dạng thuốc đặt là hai dạng bào chế chính của Sorbitol. Cụ thể: 

  • Dạng bột pha hoặc dung dịch uống: Sử dụng theo đường uống. 
  • Dạng thuốc đặt: Sử dụng để đặt vào trực tràng. 

Một loại thuốc chứa thành phần Sorbitol đang lưu hành trên thị trường 

Dưới đây là một vài công dụng chính của Sorbitol:

  • Tăng áp suất thẩm thấu trong lòng ruột, giữ nước trong ruột và làm mềm phân, từ đó giúp làm giảm táo bón. 
  • Kích thích nhu động ruột, hỗ trợ quá trình bài xuất phân ra ngoài dễ dàng hơn. 
  • Được sử dụng tạm thời trong các trường hợp táo bón hoặc để hỗ trợ thải độc đường tiêu hóa (khi dùng cùng than hoạt tính trong ngộ độc cấp, theo chỉ định bác sĩ).

2. Giải đáp thắc mắc: Sorbitol uống trước hay sau ăn? 

Thuốc Sorbitol uống trước hay sau ăn tùy thuộc vào nhu cầu điều trị. Trong đó nếu cần điều trị chứng táo bón, bạn nên uống thuốc vào buổi sáng khi chưa ăn gì để tăng hiệu quả nhuận tràng. 

Đối với Sorbitol dạng bột, bạn nên pha mỗi gói thuốc cùng nửa ly nước, uống trước bữa ăn khoảng 10 phút. 

Thuốc Sorbitol uống trước hay sau bữa ăn được quyết định dựa trên nhu cầu điều trị

Lưu ý: Sorbitol không phải là thuốc điều trị chứng khó tiêu. Bạn không nên sử dụng thuốc này nếu không có hướng dẫn cụ thể từ bác sĩ. Bên cạnh đó, bạn cần áp dụng liều lượng theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý phối hợp với bất kỳ loại dược phẩm nào khác. 

3. Trường hợp chỉ định sử dụng Sorbitol

Quá trình sử dụng các loại thuốc nhuận tràng như Sorbitol cần thực hiện chặt chẽ theo chỉ dẫn của bác sĩ. Nếu chưa kiểm tra tình trạng sức khỏe, bạn không nên tự ý dùng bất kỳ loại thuốc nào tại nhà. 

Sorbitol thường được bác sĩ chỉ định cho một số đối tượng như:

  • Người bị táo bón cơ năng: Sorbitol có tác dụng làm mềm phân và kích thích nhu động ruột, giúp cải thiện tình trạng táo bón do chế độ ăn thiếu chất xơ, ít vận động hoặc hậu phẫu. 
  • Bệnh nhân cần làm sạch ruột trước khi thực hiện cận lâm sàng: Trong một số trường hợp chuẩn bị nội soi, siêu âm, X-quang đường tiêu hóa… bệnh nhân có thể được chỉ định dùng Sorbitol để hỗ trợ thải phân ra ngoài dễ dàng hơn. 
  • Một số trường hợp ngộ độc cấp: Khi dùng phối hợp với than hoạt tính, Sorbitol có thể giúp thúc đẩy bài tiết nhanh chất độc qua phân nhưng chỉ dùng khi có chỉ định của bác sĩ. 

Sorbitol giúp cải thiện tình trạng táo bón

4. Đối tượng không nên dùng Sorbitol

Mặc dù có tác dụng nhuận tràng khá tốt nhưng không phải ai cũng có thể sử dụng Sorbitol. Theo đó, loại thuốc này chống chỉ định với những đối tượng sau: 

  • Người bị viêm loét đại trực tràng, viêm loét đại tràng mạn tính thể hoạt động. 
  • Người bị tắc ruột hoặc nghi ngờ tắc ruột. 
  • Người Crohn hoặc các rối loạn viêm ruột mạn tính khác, khi có biểu hiện tiêu chảy. 
  • Người bị đau bụng nhưng chưa xác định được nguyên nhân.
  • Người gặp vấn đề về khả năng dung nạp Fructose. 

Người bị viêm loét đại tràng không nên sử dụng thuốc nhuận tràng Sorbitol 

5. Tác dụng phụ khi dùng thuốc 

Bên cạnh tác dụng nhuận tràng, cải thiện chứng táo bón, Sorbitol vẫn có thể gây tác dụng phụ không mong muốn như: 

  • Khó chịu tại vùng bụng, đau quặn bụng. 
  • Buồn nôn, đầy hơi. 
  • Cơ thể mất nước. 
  • Tiêu chảy. 
  • Khô miệng. 
  • Rối loạn điện giải. 

Hạ huyết áp là một trong số những tác dụng phụ của thuốc nhuận tràng Sorbitol 

Trong một số trường hợp, người dùng thuốc còn xuất hiện các triệu chứng như phù ngoại biên, nhiễm toan lactic, hạ huyết áp, chóng mặt, phát ban, phản ứng quá mẫn. Một số trường hợp nặng, người bệnh có thể đi ngoài phân đen, chảy máu trực tràng, không đi ngoài được sau dùng thuốc.

Ở từng người dùng, tác dụng phụ có thể thay đổi. Trường hợp nhận thấy cơ thể xuất hiện tác dụng phụ nghiêm trọng như tiêu chảy nhiều, chóng mặt, mệt lả, phát ban, ngứa hoặc sưng mặt, lưỡi, cổ họng,... bạn hãy nhờ người thân đưa đến sở y tế càng sớm càng tốt.

6. Lưu ý khi sử dụng 

Sorbitol chỉ thực sự phát huy hiệu quả khi người dùng sử dụng đúng cách theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên môn. Trước khi dùng thuốc, mọi người hãy lưu ý: 

  • Không tự ý dùng thuốc nếu không có chỉ định cụ thể từ bác sĩ chuyên môn. 
  • Không nên dùng kéo dài quá 1 tuần nếu không có chỉ định y tế, vì có thể gây mất nước, rối loạn điện giải hoặc lệ thuộc thuốc. 
  • Ngoài sử dụng Sorbitol, bạn kết hợp chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh để cải thiện triệu chứng táo bón, khó tiêu. 
  • Khi nhận thấy chứng khó tiêu, táo bón hoặc tác dụng phụ không thuyên giảm sau một thời gian dùng thuốc, bạn nên đi khám hoặc trao đổi với bác sĩ. 
  • Sorbitol có thể tạo phản ứng với các loại thuốc khác như Sodium polystyrene sulfonate (Kayexalate) do nguy cơ gây viêm loét đại tràng hoại tử. Do đó, bạn không tự ý kết hợp với bất kỳ loại dược phẩm nào khi chưa có hướng dẫn cụ thể của bác sĩ. 
  • Khi được kê đơn sử dụng Sorbitol, bạn nên thông báo cho bác sĩ biết về tiền sử bệnh lý, dị ứng thuốc, loại thuốc đang dùng (nếu có). 
  • Bảo quản thuốc tại nơi khô ráo, thoáng mát. 
  • Không dùng thuốc khi đã hết hạn sử dụng. 
  • Phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú cần đặc biệt thận trọng khi dùng các loại thuốc nhuận tràng như Sorbitol. 

Ngoài ra, bạn không nên dùng Sorbitol nếu nằm trong các trường hợp như:

  • Không dung nạp fructose.
  • Đang bị đau bụng không rõ nguyên nhân, buồn nôn hoặc nôn.
  • Có tiền sử suy tim, suy thận, hoặc không chuyển hóa được Sorbitol. 

Như vậy, Sorbitol uống trước hay sau ăn sẽ phụ thuộc vào mục tiêu điều trị. Với mục tiêu điều trị táo bón, bạn cần uống thuốc trước bữa sáng. 

Mặc dù có tác dụng nhuận tràng, kích thích nhu động ruột nhưng Sorbitol vẫn tiềm ẩn rủi ro nếu người dùng quá lạm dụng. Trường hợp nhận thấy cơ thể đang gặp vấn đề về đường tiêu hóa, bạn có thể tìm đến chuyên khoa Tiêu hóa của MEDLATEC để thăm khám, tham khảo tư vấn điều trị. Nếu cần đặt lịch khám cụ thể, Quý khách vui lòng liên hệ số tổng đài 1900 56 56 56 của MEDLATEC để được hỗ trợ. 

Lựa chọn dịch vụ

Quý khách hàng vui lòng lựa chọn dịch vụ y tế theo nhu cầu!

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà giúp khách hàng chủ động tầm soát bệnh lý. Đồng thời tiết kiệm thời gian đi lại, chờ đợi kết quả với mức chi phí hợp lý.

Đặt lịch thăm khám tại MEDLATEC

Đặt lịch khám tại cơ sở khám chữa bệnh thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC giúp chủ động thời gian, hạn chế tiếp xúc đông người.