1. Tìm hiểu chung về thuốc Paracetamol

Paracetamol là thuốc không kê đơn thường được dùng để giảm đau, hạ sốt. Khác với những loại thuốc thuộc nhóm nhóm NSAIDs, Paracetamol không chứa các hoạt chất có tính kháng viêm và không gây ra những tác dụng phụ như ảnh hưởng đến hoạt động của tim và hệ tiêu hóa.

Paracetamol chỉ phù hợp đối với bệnh nhân đang bị đau từ nhẹ đến vừa, có thể dùng được cho hầu hết các đối tượng từ trẻ nhỏ, người trưởng thành, người cao tuổi cho đến phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú. Paracetamol có khả năng giúp giảm bớt các triệu chứng đau do viêm khớp, đau cơ, đau đầu, đau răng, đau lưng, sốt và cảm lạnh. Tuy nhiên đối với những trường hợp bị viêm khớp nặng thì dùng Paracetamol sẽ không đạt được hiệu quả giảm đau.

Mặc dù tác dụng phụ do Paracetamol gây ra trong quá trình sử dụng là rất hiếm nhưng không có nghĩa là sẽ không gặp phải. Do đó MEDLATEC khuyên bạn nên có sự tìm hiểu kỹ càng về loại thuốc mà mình định sử dụng để tránh tình trạng bệnh lý trở nên nghiêm trọng hơn do dùng thuốc sai cách, quá liều.

Paracetamol có tác dụng giảm đau hiệu quả

2. Paracetamol gồm những loại nào?

Hiện nay trên thị trường Paracetamol được lưu hành với những dạng bào chế như sau:

●       Dạng viên nén hoặc viên sủi dùng theo đường uống: đây là loại phổ biến nhất mà nhiều người thường dùng, hàm lượng là 325mg hoặc 500mg tùy từng loại;

●       Gói bột hòa tan, pha dạng uống: thường thì paracetamol dạng này thường có hàm lượng 80mg, 150mg và 250mg;

●       Siro dạng uống: Hàm lượng 160 mg/5 mL (Siro Children's Tylenol), 120 mg/5 mL (Sara siro 120 mg/5mL);

●       Dạng dung dịch để tiêm truyền tĩnh mạch;

●       Dạng viên đạn đặt hậu môn: thường chỉ định dùng cho trẻ nhỏ

●       Viên nén dạng uống: Thuốc được bào chế thành dạng viên, đây là loại phổ biến mà mọi người thường hay dùng. Ở dạng viên nén thuốc có hàm lượng paracetamol.

Thuốc Panadol dạng viên uống có chứa thành phần Paracetamol

3. Hướng dẫn sử dụng thuốc giảm đau paracetamol

Khi người bệnh có triệu chứng sốt (nhiệt độ cơ thể đo được ở miệng là trên 37,5 độ C, đo hậu môn là trên 38 độ C, đo ở tai là trên 38 độ C, ở nách là trên 37,2 độ C) thì có thể dùng thuốc giảm đau hạ sốt paracetamol để kiểm soát tình trạng này. Nếu đối tượng bị sốt là trẻ nhỏ thì cần phải sử dụng loại thuốc dành riêng cho trẻ, hàm lượng thuốc phải tương ứng với độ tuổi và cân nặng của trẻ. Đặc biệt khi cần dùng thuốc cho trẻ nhỏ dưới 2 tuổi thì các bậc phụ huynh nên tham khảo trước ý kiến của bác sĩ chuyên khoa.

Khi sử dụng các thuốc giảm đau Paracetamol ở dạng viên nhai, dạng lỏng, thuốc bột, viên sủi,... thì bạn nên lưu ý rằng:

●       Nếu dạng bào chế là viên nhai thì cần nhai kỹ viên thuốc trước khi nuốt;

●       Nếu dạng bào chế là siro, dung dịch uống thì cần đong đếm liều lượng bằng cốc đo chuyên dụng thay vì muỗng ăn thông thường để tránh trường hợp dùng sai liều thuốc, ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị. Bên cạnh đó trước khi sử dụng bạn nên lắc đều dung dịch;

●       Nếu dạng bào chế là viên sủi thì khi thả vào nước cần đợi cho đến khi viên sủi đã tan hết mới uống. Làm tương tự với dạng thuốc bột;

●       Đối với dạng viên nang đặt hậu môn thì trước và sau khi đặt thuốc bạn cần phải vệ sinh tay sạch sẽ. Thuốc dễ bị tan chảy nên bạn hãy bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh. Ngay sau khi đặt thuốc đạn cần tránh đi đại tiện ngay.

Paracetamol dạng viên sủi cũng được sử dụng khá phổ biến

4. Liều dùng thuốc giảm đau paracetamol

4.1. Đối với người lớn

Khi dùng thuốc giảm đau paracetamol cho người lớn thì liều dùng sẽ là từ 325 – 650mg/lần. Mỗi lần cách nhau tối thiểu từ 4 - 6 tiếng hoặc có thể dùng 1.000mg nhưng khoảng cách thời gian giữa các lần dùng thuốc phải ít nhất là từ 6 - 8 tiếng.

4.2. Đối với trẻ nhỏ

●       Trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi - 12 tuổi: dùng 10 – 15mg/kg cho mỗi liều. Lần dùng sau cách lần dùng trước từ 4 - 6 tiếng;

●       Nếu cần dùng để hạ sốt cho trẻ từ 4 tháng - 9 tuổi: liều dùng ban đầu nên là 30mg/kg;

●       Trẻ từ 12 tuổi trở lên: liều dùng là 325 – 650mg, mỗi liều cách nhau 4 - 6 tiếng hoặc 1.000mg/lần, mỗi liều cách nhau 6 - 8 giờ;

●       Đối với những trẻ béo phì: dùng thuốc theo độ tuổi, không dùng theo cân nặng.

4.3. Liều dùng của phụ nữ có thai và đang cho con bú

Tuy rằng Paracetamol được coi là an toàn đối với mẹ bầu nhưng các mẹ cũng cần thận trọng khi dùng bất kỳ loại thuốc nào trong thai kỳ, bao gồm cả paracetamol. Mẹ chỉ nên dùng thuốc với hàm lượng ít, tần suất sử dụng giữa các liều nên cách xa nhau và phối hợp với những biện pháp hạ sốt khác không cần dùng thuốc. Trong trường hợp tình trạng sốt vẫn không có dấu hiệu thuyên giảm thì có thể đi khám để được bác sĩ tư vấn, tìm phương án điều trị phù hợp. Mẹ bầu không được tự ý tăng liều lượng.

5. Paracetamol có thể gây ra những tác dụng phụ nào?

Paracetamol được đánh giá là loại thuốc an toàn đối với cả trẻ nhỏ lẫn người lớn. Tuy nhiên trong một số trường hợp hiếm gặp, loại thuốc này cũng có thể gây dị ứng ở những người có cơ địa mẫn cảm, ví dụ như khó thở, nổi mề đay, sưng môi, lưỡi, mặt hoặc sưng cổ họng.

Ngoài những tác dụng phụ nêu trên, sử dụng paracetamol còn có thể gặp phải những phản ứng nghiêm trọng hơn như: nước tiểu sẫm màu, tổn thương gan, phân màu đen, đau dạ dày, buồn nôn, chán ăn, vàng lòng trắng mắt, vàng da.

Nếu gặp phải những triệu chứng nêu trên thì người bệnh nên ngừng dùng thuốc ngay và uống nhiều nước để giảm bớt ảnh hưởng của những tác dụng phụ nêu trên. Trong trường hợp các triệu chứng này không thuyên giảm thì người bệnh cần đi khám ngay để được bác sĩ chẩn đoán và đưa ra những phương án điều trị kịp thời.

Khi sử dụng paracetamol mọi người cũng cần lưu ý đến các tác dụng phụ của thuốc

Hy vọng rằng những thông tin nêu trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về thuốc giảm đau paracetamol. Tuy rằng paracetamol là loại thuốc giảm đau không kê đơn, có tính an toàn cao nhưng bạn cũng nên chú ý đến những tác dụng phụ có thể gặp phải trong quá trình dùng thuốc, không nên lạm dụng mà phải tuân thủ theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất để phát huy được hiệu quả của paracetamol.