1. Tổng quan về u tuyến thượng thận

Tuyến thượng thận là cặp tuyến nội tiết nhỏ nằm ngay phía trên hai quả thận, có nhiệm vụ sản xuất nhiều loại hormone quan trọng, bao gồm cortisol, aldosterone, adrenaline. Những hormone này giữ vai trò then chốt trong việc kiểm soát huyết áp, duy trì cân bằng muối, nước trong cơ thể và điều phối phản ứng khi cơ thể gặp căng thẳng.

u tuyến thượng thận là sự hình thành các khối u bất thường tại tuyến này. Chúng có thể là khối u lành tính hoặc ác tính. Trong đó, phần lớn các trường hợp được chẩn đoán là u lành tính, thường được phát hiện tình cờ trong quá trình khám sức khỏe định kỳ hoặc khi thực hiện các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh vì một bệnh lý khác. Tuy nhiên, một số khối u có khả năng tăng tiết hormone bất thường, gây ra nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe, đòi hỏi phải có phương án điều trị phù hợp kịp thời.

Phần lớn các trường hợp u ở tuyến thượng thận là u lành tính, được phát hiện khi khám sức khỏe

2. Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ hình thành u tuyến thượng thận

Cho đến nay, y học hiện đại vẫn chưa xác định được nguyên nhân chính xác gây ra u tuyến thượng thận. Tuy vậy, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra một số yếu tố nguy cơ có thể liên quan đến sự hình thành bệnh lý này như:

• Yếu tố di truyền: Một số hội chứng di truyền hiếm gặp như hội chứng đa u tuyến nội tiết (MEN), hội chứng Von Hippel-Lindau hay u xơ thần kinh loại 1 được ghi nhận là có khả năng làm gia tăng nguy cơ xuất hiện u tại tuyến thượng thận.
• Môi trường và hóa chất độc hại: Việc tiếp xúc lâu dài với những loại hóa chất độc hại trong quá trình lao động hoặc sinh hoạt có thể khiến sức khỏe tuyến thượng thận bị ảnh hưởng và tăng khả năng hình thành khối u.
• Lối sống và chế độ dinh dưỡng: Mặc dù chưa có bằng chứng khoa học khẳng định, song nhiều chuyên gia cho rằng thói quen ăn uống thiếu cân bằng, ít vận động thể chất, sinh hoạt không điều độ có thể ảnh hưởng đến hoạt động nội tiết, từ đó làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Thói quen ăn uống thiếu cân bằng, ít vận động có thể là nguyên nhân gây u tuyến thượng thận

3. Triệu chứng nhận biết u tuyến thượng thận không được bỏ qua

U tuyến thượng thận có thể biểu hiện bằng nhiều triệu chứng khác nhau, tùy thuộc vào loại khối u cũng như khả năng tiết hormone. Việc nhận biết sớm những dấu hiệu bất thường sẽ giúp người bệnh được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Dưới đây là những triệu chứng bạn có thể gặp phải khi có u tại tuyến thượng thận:

• Tăng huyết áp không rõ nguyên nhân: Đây là triệu chứng thường gặp nhất, đặc biệt khi tình trạng tăng huyết áp không đáp ứng với các loại thuốc thông thường.
• Đánh trống ngực, hồi hộp: Sự gia tăng tiết adrenaline và noradrenaline từ khối u có thể khiến tim đập nhanh, gây cảm giác hồi hộp, bồn chồn.
• Đau đầu dữ dội kèm vã mồ hôi, đỏ bừng mặt: Các cơn đau đầu xuất hiện đột ngột, đi cùng với tình trạng tăng huyết áp, khiến người bệnh khó chịu và mệt mỏi.
• Tăng cân nhanh, khó kiểm soát: Trọng lượng cơ thể, đặc biệt ở vùng bụng và mặt tăng bất thường, có thể gợi ý hội chứng Cushing.
• Yếu cơ, chuột rút: Do rối loạn điện giải, người bệnh dễ gặp tình trạng mỏi cơ, tê bì hoặc co rút cơ.
• Rối loạn đường huyết: Khối u có thể làm tăng đường huyết, lâu dần dẫn đến nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.
• Da thay đổi: Da trở nên mỏng, dễ bầm tím, xuất hiện nhiều vết rạn màu tím, đặc biệt ở vùng da bụng và đùi.
• Triệu chứng tâm lý: Người bệnh thường xuyên lo âu, căng thẳng, dễ cáu gắt và gặp rối loạn giấc ngủ.

Đặc biệt, đối với trường hợp u tuyến thượng thận không chức năng, các triệu chứng thường mờ nhạt hoặc thậm chí không có biểu hiện rõ rệt. Nhiều bệnh nhân chỉ phát hiện khối u tình cờ khi đi khám vì những vấn đề sức khỏe khác. 

4. Phương pháp chẩn đoán và điều trị u tuyến thượng thận

Khi xuất hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường hoặc có nghi ngờ liên quan đến u tuyến thượng thận, người bệnh cần chủ động đến các cơ sở y tế uy tín để được thăm khám, chẩn đoán chính xác và xây dựng phác đồ điều trị phù hợp.

Bạn nên thăm khám sức khỏe định kỳ hoặc đi khám ngay khi xuất hiện dấu hiệu nghi ngờ có u tại tuyến thượng thận

Các phương pháp chẩn đoán thường bao gồm:

• Xét nghiệm máu và nước tiểu: Giúp đánh giá nồng độ hormone, phát hiện tình trạng rối loạn nội tiết do khối u gây ra.
• Chẩn đoán hình ảnh: Các kỹ thuật như siêu âm, CT scan hoặc MRI được sử dụng để xác định vị trí, kích thước và tính chất của khối u.
• Sinh thiết: Trong một số trường hợp đặc biệt, bác sĩ có thể chỉ định lấy mẫu mô để phân tích nhằm xác định bản chất khối u tại tuyến thượng thận.

Phương pháp điều trị u tại tuyến thượng thận phụ thuộc vào loại khối u, kích thước, mức độ tiết hormone cũng như tình trạng sức khỏe chung của người bệnh. Các hướng điều trị chính thường bao gồm:

• Theo dõi định kỳ: Với những khối u nhỏ, không chức năng và chưa gây ảnh hưởng đến sức khỏe, bác sĩ có thể chỉ định theo dõi, tái khám thường xuyên thay vì can thiệp ngay.
• Điều trị nội khoa: Sử dụng thuốc để kiểm soát tình trạng tăng tiết hormone, ổn định huyết áp và giảm triệu chứng.
• Phẫu thuật cắt bỏ khối u: Là phương pháp điều trị triệt để, thường được áp dụng với khối u có kích thước lớn hoặc gây rối loạn hormone nghiêm trọng.

Việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp sẽ do bác sĩ chuyên khoa quyết định dựa trên kết quả thăm khám toàn diện. Chính vì vậy, người bệnh không nên chủ quan hoặc tự ý điều trị mà cần tuân thủ hướng dẫn chuyên môn để đạt hiệu quả cao nhất, hạn chế biến chứng nguy hiểm.

Với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, hệ thống máy móc chẩn đoán hiện đại và dịch vụ y tế chuyên nghiệp, Hệ thống Y tế MEDLATEC là địa chỉ tin cậy để bạn thăm khám, tầm soát và điều trị các bệnh lý u tuyến thượng thận. Để được tư vấn cụ thể và đặt lịch khám nhanh chóng, bạn có thể liên hệ trực tiếp MEDLATEC qua hotline 1900 56 56 56.