1. Đặc điểm và thành phần dinh dưỡng của quả mâm xôi

1.1. Đặc điểm quả mâm xôi 

Quả mâm xôi (phúc bồn tử) phổ biến gồm 2 loại màu: đen và đỏ. Quả dạng hình cầu, gồm nhiều hạch nhỏ tụ lại thành chùm, vị chua ngọt dịu. Loại quả này nguồn gốc từ Bắc Á, châu Âu, họ hoa hồng, thích hợp với khí hậu ôn đới. 

Ở nước ta, loại quả này thường mọc ở vùng núi cao. nhiều nhất là vùng núi phía Bắc, Đà Lạt, mùa ra quả vào tháng 7 - 8. Đây là loại quả có giá trị dinh dưỡng cao, vừa là thực phẩm vừa có thể dùng làm thảo dược để chữa bệnh.

Mâm xôi thuộc dòng quả mọng giàu giá trị dinh dưỡng

1.2. Thành phần dinh dưỡng

Quả mâm xôi có hàm lượng calo thấp nhưng nhiều giá trị dinh dưỡng. Trong 123g quả mâm xôi thường chứa: 64 calo, 14.7g carbs, 8g chất xơ, 1.5g protein, 0,8g chất béo,... Ngoài ra, đây còn là trái cây giàu vitamin C, K, E cùng khoáng chất như: sắt, magie, mangan, photpho, kali, đồng,... 

2. Lợi ích sức khỏe từ quả mâm xôi

2.1. Phòng ngừa bệnh lý

Mất cân bằng oxy hóa trong cơ thể tiềm ẩn nguy cơ mắc bệnh lý nguy hiểm như: bệnh tim, tiểu đường, ung thư,... Hàm lượng chất chống oxy hóa trong quả mâm xôi đỏ tương đương với dâu tây, bằng 1/2 mâm xôi đen và 1/4 quả việt quất.

Nghiên cứu được thực hiện trên động vật chỉ ra rằng chiết xuất từ quả mâm xôi có thể chống oxy hóa, kháng viêm, giảm nguy cơ mắc bệnh béo phì, tiểu đường, tim mạch,... Thực hiện nghiên cứu trên chuột bị béo phì và tiểu đường trong 8 tuần, có ăn mâm xôi đỏ khô đông lạnh cho thấy giảm mất cân bằng oxy hóa và ít viêm hơn so với nhóm chuột không ăn thực phẩm này.

Vẫn thực hiện nghiên cứu trên chuột sử dụng chiết xuất từ quả mâm xôi và kết quả thu được là chất chống oxy hóa axit ellagic có thể ngăn ngừa tổn thương do quá trình oxy hóa và tái tạo tổn thương DNA.

2.2. Tăng miễn dịch

Là thức quả giàu vitamin C nên mâm xôi rất tốt cho sự cải thiện khả năng miễn dịch. Vi chất này có thể làm tăng nồng độ chất chống oxy hóa như anthocyanin và phenol, giúp tế bào chống lại sự xâm nhập của các loại vi khuẩn, virus để cải thiện sức khỏe.

Vitamin C và chất chống oxy hóa từ quả mâm xôi giúp cải thiện miễn dịch 

2.3. Kiểm soát đường huyết

Tốc độ tăng đường huyết sau ăn chịu ảnh hưởng nhiều từ chỉ số đường huyết của thực phẩm được dung nạp. Mâm xôi thuộc nhóm quả mọng có chỉ số đường huyết thấp nên khi ăn với lượng vừa đủ sẽ không phải lo lắng đến nguy cơ tiểu đường.

Đã có nghiên cứu cho thấy ăn quả mâm xôi có thể cải thiện kháng insulin và giảm đường huyết. Nghiên cứu này được thực hiện trên chuột được ăn quả mâm xôi đỏ đông lạnh để khô kết hợp với chế độ ăn nhiều chất béo. Kết quả cho thấy nhóm chuột này giảm kháng insulin và chỉ số đường huyết thấp hơn so với nhóm chuột không ăn. 

Trong thành phần của quả mâm xôi rất giàu tanin có thể ngăn ngừa sản xuất enzyme alpha-amylase cần thiết cho quá trình thủy phân tinh bột. Nhờ vậy mà khi ăn thức quả này có thể giảm hàm lượng năng lượng nạp vào từ thực phẩm và giảm sự tác động đến đường huyết.

2.4. Ngăn ngừa ung thư

Chất chống oxy hóa trong chiết xuất từ quả mâm xôi có thể giảm tốc độ phát triển của tế bào ung thư, nhất là ung thư vú, ung thư tiền liệt tuyến,... Chất sanguin H-6 trong quả mâm xôi đỏ có thể phá hủy >40% tế bào ung thư buồng trứng .

Nghiên cứu được thực hiện trên chuột bị bệnh viêm đại tràng trong 10 tuần, với chế độ ăn chứa 5% quả mâm xôi đỏ. Kết quả cho thấy giảm viêm, giảm nguy cơ ung thư hơn nhóm chuột không được ăn.

Thực hiện nghiên cứu trên chuột bị ung thư gan sử dụng chiết xuất từ quả mâm xôi đỏ cho kết quả kìm hãm sự phát triển của tế bào ung thư. Khi liều dùng từ chiết xuất mâm xôi được tăng lên thì nguy cơ khối u phát triển được giảm xuống.

2.5. Tốt cho răng miệng

Nghiên cứu năm 2013 được công bố trên National Center for Biotechnology Information chỉ ra rằng quả mâm xôi có khả năng kháng viêm, kháng khuẩn nên có thể chăm sóc tốt cho răng miệng. Vì thế, bổ sung quả mâm xôi vào chế độ ăn có thể giúp phòng ngừa sâu răng và các bệnh lý nha chu.

2.6. Bổ não

Quả mâm xôi với thành phần là chất chống oxy hóa có thể điều khiển giao tiếp giữa các nơron thần kinh, chống lại gốc tự do. Nhờ vậy có thể phòng ngừa viêm não - tác nhân ảnh hưởng đến chức năng vận động và nhận thức của não bộ.

Quả mâm xôi có thể kết hợp với các thực phẩm khác để thành món ăn bổ dưỡng

3. Cách sử dụng quả mâm xôi cho chế độ dinh dưỡng thường ngày

- Thời hạn sử dụng quả mâm xôi tương đối ngắn nên tốt nhất, để đảm bảo hương vị tươi ngon hãy ăn trong vòng 1 - 2 ngày. Nếu dùng không hết hoặc chưa dùng đến thì nên bảo quản đông lạnh trong gói kín để mâm xôi không bị hư hại.

- Nên ăn quả mâm xôi vào mùa hè và thu vì đây là thời điểm thức quả này có độ tươi ngon và hàm lượng dinh dưỡng cao nhất. Khi mua mâm xôi không nên chọn quả bị mốc hay dập nát. 

- Có thể đưa quả mâm xôi vào chế độ dinh dưỡng bằng nhiều cách:

+ Ăn trực tiếp giống như các loại trái cây như một bữa ăn nhẹ trong ngày.

+ Trộn cùng ngũ cốc hoặc sữa chua.

+ Nấu mứt hoặc làm thạch.

+ Thêm vào ly sinh tố.

+ Thêm vào nguyên liệu làm bánh.

+ Salad trái cây hoặc salad phô mai với thịt gà.

Những chia sẻ này hy vọng sẽ giúp bạn thấy rằng quả mâm xôi nên có trong chế độ ăn của mình. Hãy tìm mua mâm xôi từ nguồn cung cấp uy tín và tìm hiểu để biết cách chế biến thức quả này, tin rằng bạn sẽ có thêm một loại trái cây yêu thích và biết thêm về một thảo dược thân thiện với sức khỏe.