1. Nguyên nhân gây táo bón ở người già

Thực tế thì táo bón có thể xảy ra ở bất cứ người nào và ở mọi độ tuổi. Tuy nhiên, người già là đối tượng dễ và thường xuyên bị táo bón do nhiều nguyên nhân. Việc tìm hiểu nguyên nhân sẽ giúp bạn có cách sử dụng thuốc trị táo bón cho người già sao cho đúng.

Hệ tiêu hóa “lão hóa”

Càng lớn tuổi thì quá trình lão hóa diễn ra càng nhanh. Ở người già, các cơ quan, bộ phận trong cơ thể sẽ hoạt động ngày càng yếu kém, và hệ tiêu hóa cũng không ngoại lệ. Lúc này, quá trình tiêu hóa thức ăn diễn ra chậm, việc đào thải thức ăn cũng trở nên khó khăn. Phân bị khô cứng và tích tụ lại trong ruột nên gây ra tình trạng táo bón.

Người già dễ bị táo bón do hệ tiêu hóa hoạt động yếu kém

Dinh dưỡng không hợp lý

Nguyên nhân hàng đầu gây táo bón ở người già nói riêng và tất cả mọi người nói chung chính là chế độ ăn không khoa học. Theo đó, nếu ăn quá ít rau củ, trái cây và uống không đủ nước thì sẽ không cung cấp đủ lượng chất xơ và nước cần thiết cho cơ thể, dẫn đến việc đi ngoài gặp nhiều khó khăn. 

Ít vận động mỗi ngày

Người già thường có xu hướng ít vận động, chỉ thích nằm hoặc ngồi một chỗ thay vì đi bộ, tập luyện nhẹ nhàng. Điều này làm giảm nhu động ruột, dẫn đến các hệ quả như thức ăn chậm tiêu, phân và chất cặn bã bị tắc nghẽn trong ruột, gây ra tình trạng táo bón và đầy bụng, khó tiêu. 

Nhịn đại tiện thường xuyên

Thói quen nhịn đại tiện thường xuyên cũng là nguyên nhân gây táo bón ở người già. Bởi càng nhịn thì phân càng bị khô cứng và “đóng rắn” trong ruột. Ngoài ra, phản xạ co bóp đại tràng cũng dần mất đi, người già sẽ không có cảm giác muốn đi ngoài. Tất cả điều này dẫn đến hệ quả tất yếu là táo bón. 

Tác dụng phụ của thuốc

Người già mắc bệnh lý nền và sử dụng thuốc điều trị trong thời gian dài cũng có nguy cơ bị táo bón. Các loại thuốc có thể gây tác dụng phụ này có thể kể đến như thuốc chống trầm cảm, thuốc bao bọc niêm mạc dạ dày,…

Một số loại thuốc có thể gây táo bón nếu sử dụng trong thời gian dài

2. Các loại thuốc trị táo bón cho người già

Nhìn chung, thuốc trị táo bón cho người già hiện nay thường là thuốc nhuận tràng, được chia thành các nhóm chính sau.

Nhóm thuốc nhuận tràng tạo khối

Nhóm thuốc này có tác dụng cung cấp chất xơ để gia tăng kích thước và “tạo hình” cho phân. Nhờ đó, khắc phục hiện tượng phân bị nhỏ và vón cục, đồng thời, tăng cảm giác muốn đi ngoài. Sau khi uống khoảng 1 - 3 ngày thì thuốc sẽ phát huy tác dụng. Một số loại thuốc thuộc nhóm thuốc nhuận tràng tạo khối có thể kể đến như Citrucel, viên nén Methylcellulose 500mg; Normacol,…

Nhóm thuốc nhuận tràng thẩm thấu

Nhóm thuốc này có tác dụng giữ nước và gia tăng sự thẩm thấu nước trong ruột để phân được làm mềm. Ngoài ra, thuốc còn có khả năng kích thích đại tràng co bóp để tạo cảm giác muốn đi vệ sinh. Một số loại thuốc thuộc nhóm thuốc nhuận tràng thẩm thấu có thể kể đến như Duphalac, Sorbitol Delalande, Forlax,…

Nhóm thuốc làm mềm phân

Nhắc đến các loại thuốc trị táo bón cho người già thì không thể bỏ qua nhóm thuốc này. Khi sử dụng, thuốc sẽ kích thích tăng bài tiết nước và các chất điện giải vào ruột để làm mềm phân, phòng ngừa táo bón. Một số loại thuốc thuộc nhóm thuốc làm mềm phân có thể kể đến như Doxinate, Norgalax, Cholen HMB,… 

Có nhiều nhóm thuốc trị táo bón cho người già khác nhau

Nhóm thuốc dùng để thụt tháo

Nếu như các loại thuốc làm mềm phân thường có tác dụng chậm sau vài ngày thì thuốc dùng để thụt tháo có tác dụng nhanh. Ngay sau khi bơm vào hậu môn thì thành phần dầu khoáng trong thuốc sẽ vừa làm loãng phân, vừa kích thích nhu động ruột nên phân được tống ra ngoài “ngay và luôn”.

3. Lưu ý khi sử dụng thuốc trị táo bón cho người già

Để đảm bảo an toàn và hiệu quả thì khi sử dụng thuốc trị táo bón cho người già, bạn đừng bỏ qua những lưu ý quan trọng sau.

• Đầu tiên, bạn cần sử dụng thuốc nhuận tràng tạo khối và tăng kích thước phân. Nếu vẫn không đi ngoài được thì sử dụng tiếp thuốc nhuận tràng thẩm thấu và thuốc làm mềm phân. Trường hợp táo bón lâu ngày, phân tích tụ trong cơ thể nhiều gây đầy bụng, đau bụng, khó chịu thì dùng thuốc thụt tháo để xử lý nhanh vấn đề.
• Nguyên tắc khi sử dụng thuốc trị táo bón cho người già là không lạm dụng, không sử dụng thường xuyên và lâu dài. Ngay sau khi thói quen đi đại tiện trở về bình thường thì cần ngưng sử dụng thuốc và áp dụng các biện pháp phòng ngừa táo bón.
• Sử dụng thuốc trong thời gian dài sẽ khiến cơ thể bị phụ thuộc vào thuốc, ngoài ra, có thể gặp các tác dụng phụ không mong muốn như tiêu chảy, mất nước, mất cân bằng điện giải,…
• Thuốc trị táo bón cho người già có nhiều loại và được bào chế thành nhiều dạng (viên uống, viên đặt hậu môn, ống tiêm bơm thụt tháo,…) Việc sử dụng loại nào, dạng nào nên cân nhắc đến tình trạng thực tế. Tốt nhất là tham vấn ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.
• Tránh sử dụng thuốc trị táo bón với các loại thuốc điều trị khác vì thuốc trị táo bón kích thích nhu động ruột để tống phân ra ngoài. Điều này có thể làm giảm sự hấp thụ các loại thuốc điều trị khác. 
• Song song với uống thuốc, người già nên thay đổi thói quen sinh hoạt như tập luyện nhẹ nhàng, ăn uống đa dạng, uống thật nhiều nước, đi vệ sinh ngay khi có nhu cầu. 

Cùng với uống thuốc, người già nên luyện tập nhẹ nhàng để tăng nhu động ruột, dễ đi ngoài

Trường hợp bị táo bón nặng và kéo dài, nghi ngờ do bệnh lý (tắc ruột) thì cần nhanh chóng đưa người già đi khám. Bởi tình trạng này có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng cho sức khỏe nếu không được điều trị kịp thời.

Để được tư vấn kỹ hơn hoặc hỗ trợ đặt lịch, bạn có thể gọi đến hotline 1900 56 56 56. Tổng đài viên sẽ giải đáp mọi thắc mắc và giúp bạn chọn được dịch vụ khám chữa bệnh phù hợp nhất tại Hệ thống Y tế MEDLATEC.