1. Đặc điểm của cây nàng hai 

Cây nàng hai (cây han tía, cây ngứa) là loại thân thảo mềm, màu xanh nhạt, khi còn non có lớp lông tơ mịn bao quanh. Lá cây nhỏ, hình bầu dục hoặc hơi thuôn dài, mặt lá xanh đậm, mép lá răng cưa, thường mọc đối xứng nhau. Hoa của cây nàng hai mọc thành chùm nhỏ, màu trắng hoặc hơi vàng nhạt, nở rộ vào mùa hè. 

Loài cây này thường mọc hoang ở bờ ruộng, ven sông, dọc các triền đồi hoặc vùng đất ẩm ướt. Ở Việt Nam, cây nàng hai có nhiều ở các tỉnh miền Bắc và miền Trung. 

Trong dân gian, cây nàng hai được xem là vị thuốc tự nhiên giúp hỗ trợ một số vấn đề về sức khỏe. Dược liệu có thể khai thác quanh năm, dùng tươi ngay hoặc rửa sạch, thái nhỏ rồi phơi khô để bảo quản sử dụng dần. 

Lá cây nàng hai

2. Cây nàng hai trị bệnh gì?

Nếu bạn đang thắc mắc cây nàng hai trị bệnh gì thì trong dân gian, thảo dược này chủ yếu dùng để:

2.1. Giảm ho, làm dịu đường hô hấp

Người dân thường hái cây nàng hai về nấu nước uống để giảm các triệu chứng như ho khan, ho có đờm hoặc đau rát họng. Họ tin rằng tính mát của loài cây này có thể làm dịu niêm mạc họng, loãng dịch nhầy để dễ khạc đờm ra ngoài hơn. Vì thế, vào mùa lạnh hoặc khi bị cảm cúm, nhiều người chọn sử dụng bài thuốc từ cây nàng hai để giảm ho.

2.2. Lợi tiểu, thanh nhiệt, giải độc

Theo kinh nghiệm dân gian, nước sắc từ cây nàng hai có tính mát, giúp lợi tiểu nhẹ nên hỗ trợ đào thải độc tố qua đường nước tiểu. Người thường xuyên bị nóng trong, tiểu ít hoặc nước tiểu vàng đục có thể uống nước sắc từ cây nàng hai để cải thiện tình trạng này.

2.3. Giảm đau nhức xương khớp

Để giảm đau nhức xương khớp, phong thấp hoặc tê bì chân tay, nhiều người dùng cây nàng hai sắc nước uống hoặc giã nát cây tươi đắp trực tiếp vào vùng bị đau. Dân gian cho rằng thảo dược này có tác dụng thúc đẩy lưu thông máu đến vùng bị đau và kháng viêm, từ đó giúp giảm sưng tấy và giảm cảm giác đau nhức.

Cây nàng hai được dân gian dùng để chữa đau nhức xương khớp

2.4. Cải thiện tiêu hóa

Trong dân gian, cây nàng hai còn được nhiều người dùng để kích thích tiêu hóa, giúp tăng khả năng tiêu hóa sau bữa ăn nhiều dầu mỡ hoặc khi bị đầy hơi. Người dân thường sắc nước uống sau bữa ăn để giúp nhuận tràng và tiêu hóa tốt hơn.

2.5. Cải thiện các vấn đề ngoài da

Trong dân gian, cây nàng hai còn được dùng để nấu nước tắm hoặc ngâm rửa để cải thiện tình trạng ngứa ngáy, rôm sảy, mẩn đỏ hoặc viêm da nhẹ. Ngoài ra, một số người còn dùng lá nàng hai giã nát đắp trực tiếp lên vết sưng tấy, vết côn trùng cắn hoặc bầm tím nhẹ để giảm đau, giảm sưng. 

3. Một số bài thuốc dân gian chữa bệnh với dược liệu cây nàng hai

Sau khi biết cây nàng hai trị bệnh gì, bạn có thể tham khảo một số bài thuốc từ diệu này như: 

• Bài thuốc thanh nhiệt, mát gan:

- Nguyên liệu: 30g thân và lá cây nàng hai khô.

- Cách làm: Rửa sạch dược liệu, cho vào nồi cùng 1 lít nước, sắc đến khi còn khoảng 700ml thì chắt nước chia thành 2 - 3 lần uống/ngày.

• Bài thuốc giảm đau nhức xương khớp:

- Nguyên liệu: 20g rễ cây nàng hai khô, 15g lá ngải cứu, 15g rễ cỏ xước, 10g rễ cỏ tranh.

- Cách làm: Tất cả dược liệu rửa sạch, cho vào nồi cùng 1 lít nước, sắc còn khoảng 500ml thì chắt nước chia thành 2 lần uống/ngày.

• Bài thuốc giảm đau bụng kinh, điều hòa kinh nguyệt:

- Nguyên liệu: 15g lá nàng hai, 20g ích mẫu, 10g ngải cứu khô.

- Cách làm: Rửa sạch dược liệu cho vào nồi sắc cùng 800ml nước, đun đến khi còn 400ml thì chắt nước uống 2 lần/ngày, nên uống trước kỳ kinh 5 ngày.

• Bài thuốc trị ngứa ngoài da, rôm sảy 

- Nguyên liệu: Một nắm lá nàng hai tươi.

- Cách làm: Rửa sạch lá nàng hai, nấu với 2 - 3 lít nước, dùng nước này pha thành nước ấm để tắm hoặc ngâm rửa vùng da bị ngứa mỗi ngày 1 lần.

• Bài thuốc bồi bổ gân - xương:

- Nguyên liệu: 1kg thân và rễ cây nàng nàng hai đã phơi khô, 2 lít rượu 40 độ.

- Cách làm: Dược liệu được rửa sạch sau đó sao vàng, hạ thổ, đợi cho bớt nhiệt thì cho vào bình thủy tinh sạch, ngâm với rượu trong 1 tháng sau đó dùng rượu này uống 2 - 3 ly nhỏ/ngày.

Dược liệu cây nàng hai được phơi khô

4. Lưu ý khi sử dụng cây nàng hai

Hiện nay, chưa có nghiên cứu khoa học chính thức nào chứng minh tác dụng chữa bệnh của cây nàng hai. Những thông tin về cây nàng hai trị bệnh gì trên đây chỉ xuất phát từ kinh nghiệm dân gian truyền miệng. Do đó, người bệnh tuyệt đối không nên coi đây là phương pháp điều trị thay thế cho chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.

Nếu muốn dùng cây nàng hai như một phương pháp hỗ trợ cải thiện vấn đề về sức khỏe, người bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ. 

Cây nàng hai tuy là thảo dược nhưng nếu dùng quá nhiều có thể gây ảnh hưởng xấu đến gan, thận hoặc hệ tiêu hóa. Người bệnh chỉ nên dùng ở mức độ vừa phải, không kéo dài nhiều ngày liên tục. Không dùng cây nàng hai trị bệnh với trẻ em, phụ nữ đang cho con bú, phụ nữ mang thai.

Trường hợp đang sử dụng bài thuốc từ cây nàng hai, nếu có dấu hiệu sức khỏe bất thường, người bệnh cần ngưng ngay và đến cơ sở y tế kiểm tra.

Hy vọng những thông tin trên đây đã giúp bạn biết được cây nàng hai trị bệnh gì trong dân gian và không tự ý sử dụng dược liệu này để tránh nguy cơ tác dụng ngược.

Nếu xuất hiện dấu hiệu sức khỏe bất thường, quý khách hàng có thể liên hệ Hotline 1900 56 56 56, đặt lịch khám cùng bác sĩ chuyên khoa của Hệ thống Y tế MEDLATEC để được thăm khám, chẩn đoán nguyên nhân và có hướng điều trị phù hợp.