1. Nước muối sinh lý là gì?

Trong tủ thuốc gia đình, nước muối sinh lý luôn là một sản phẩm quen thuộc, đặc biệt là những gia đình có trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Dung dịch này được tạo nên từ nước và muối Natri Clorua (NaCl) với nồng độ muối là 0,9%. Nước muối sinh lý còn có được gọi là dung dịch đẳng trương.

Nhiều bậc cha mẹ thường dùng nước muối sinh lý cho trẻ

Quy trình sản xuất loại dung dịch này cần phải tuân thủ theo những quy định rất nghiêm ngặt, chẳng hạn như muối đầu vào cần đảm bảo là muối sạch, khi pha chế cần thực hiện cân đong đúng liều lượng, nơi pha chế cần đảm bảo vô trùng,...

Trên thị trường hiện có nước muối sinh lý dùng để nhỏ mắt, nước muối sinh lý dùng để súc miệng, nhỏ mũi hay rửa vết thương và một loại nước muối sinh lý khác là dịch truyền.

- Dùng làm thuốc nhỏ/rửa mắt: Nước muối sinh lý 0,9% dạng nhỏ mắt có tác dụng rửa mắt, đẩy gỉ mắt ra ngoài, loại bỏ mầm bệnh, giúp cho bề mặt nhãn cầu ẩm hơn, giúp người dùng có cảm giác dễ chịu hơn. Loại nước muối sinh lý này được đóng theo từng chai nhỏ. Bạn có thể dùng nước muối sinh lý nhỏ mắt để nhỏ mũi nhưng không thể dùng loại nước muối sinh lý nhỏ mũi để nhỏ mắt. 

- Dùng làm thuốc nhỏ mũi: Loại nước muối sinh lý này được dùng để nhỏ trực tiếp vào mũi để làm sạch mũi họng. Bên cạnh đó, có thể dùng chai nước muối sinh lý được đóng theo chai từ 0,5 lít – 1 lít để súc miệng, rửa vết thương. Lưu ý không dùng loại này để nhỏ mắt.

- Nước muối sinh lý tiêm truyền: Sản phẩm này phải đạt tất cả các tiêu chuẩn, được đảm bảo vô trùng để hạn chế nguy cơ lây nhiễm bệnh.

2. Có nên dùng nước muối sinh lý cho trẻ không?

Nước muối sinh lý được dùng để nhỏ mắt, nhỏ mũi và súc miệng, được sử dụng nhiều trong việc điều trị bệnh, chăm sóc người bệnh. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều bà mẹ có thói quen thường xuyên dùng nước muối sinh lý cho trẻ với mong muốn giúp con phòng tránh nguy cơ mắc các bệnh về đường hô hấp. Đây là quan điểm không đúng, nếu sử dụng quá nhiều nước muối có thể gây hại cho sức khỏe của trẻ. 

Tác dụng của nước muối sinh lý là làm loãng dịch mũi đặc để hạn chế tình trạng ngạt mũi cho bé. Khi niêm mạc mũi của trẻ khỏe mạnh, trẻ không có biểu hiện đau mắt, sổ mũi hay ngạt mũi,... việc thường xuyên dùng nước muối sinh lý cho trẻ sẽ không có tác dụng. 

Chỉ nên dùng thuốc nhỏ mũi khi trẻ bị ngạt mũi

Trong mũi, họng của trẻ có lượng dịch tự nhiên với công dụng bôi trơn niêm mạc và hạn chế sự xâm nhập của bụi bẩn hay các loại vi khuẩn gây bệnh. Khi còn hoàn toàn khỏe mạnh, không bị bệnh, các bậc cha mẹ dùng nước muối sinh lý để rửa mũi, rửa mắt cho trẻ thường xuyên có thể khiến cho lớp dịch tự nhiên này bị mất đi. Từ đó, lớp bảo vệ niêm mạc mũi bị mất đi. Do đó, trẻ dễ bị kích ứng mũi, khô mũi, chảy nước mũi, dễ gây viêm nhiễm mạn tính. 

Không những vậy, việc thường xuyên dùng nước muối sinh lý cho trẻ còn có thể tạo ra cảm giác rằng trẻ luôn bị bệnh. Thêm vào đó, nhiều bà mẹ nhỏ nước muối sinh lý sai tư thế có thể khiến con bị đau, chảy máu, nguy hiểm hơn là có thể gây ra tình trạng viêm tai giữa. 

Việc dùng nước muối sinh lý cho trẻ mỗi ngày là điều không nên. Cha mẹ chỉ nên dùng nước muối sinh lý khi trẻ bị ngạt mũi, chảy nhiều nước mũi, giúp cho đường thở của trẻ được thông thoáng. Bên cạnh đó, các bậc phụ huynh cũng có thể dùng sản phẩm này khi vừa cho con đi xa về, hoặc trẻ vừa tiếp xúc với môi trường nhiều bụi, khói,... 

3. Hướng dẫn nhỏ nước muối sinh lý cho trẻ đúng cách

Khi dùng nước muối sinh lý cho trẻ, cha mẹ nên lưu ý những điều sau: 

Nếu trẻ khỏe mạnh không nên lạm dụng nước muối sinh lý

- Không tự pha chế nước muối sinh lý tại nhà để tránh gây hại cho mắt do sản phẩm không đạt chất lượng. Việc pha chế nước muối tại nhà rất khó để đảm bảo vô trùng và chính xác về nồng độ. Các bậc phụ huynh nên mua tại quầy thuốc. Sản phẩm phải rõ nguồn gốc, có số đăng ký và nhãn dãn của cục quản lý dược.

- Độ vô trùng của thuốc muối sinh lý dùng để nhỏ mắt là rất cao và chỉ nên dùng sản phẩm dành riêng cho mắt. Không dùng thuốc muối nhỏ mũi, súc miệng để nhỏ mắt. 

- Trước khi nhỏ mắt, nhỏ mũi cần rửa tay bằng xà phòng và nước sạch. 

- Khi nhỏ nước muối sinh lý cho bé, không để đầu chai chạm trực tiếp vào mắt, mũi của bé để tránh gây tổn thương mắt, tổn thương niêm mạc mũi. Để phòng ngừa nhiễm khuẩn, chỉ nên dùng nước muối đã mở từ 2 - 3 tuần.

- Trường hợp mũi trẻ có nhiều chất nhầy ở bên ngoài, cần hút sạch chất nhầy bên ngoài trước khi dùng nước muối sinh lý. 

Mẹ nên đưa trẻ đi khám nếu con có biểu hiện bất thường

- Để hạn chế tình trạng nước muối sinh lý bị trào ngược ra ngoài khi nhỏ mũi, cha mẹ nên để một tấm khăn có độ thấm nước tốt quanh cổ trẻ. Đồng thời, có thể để trẻ nằm nghiêng để có thể dễ dàng thực hiện thao tác nhỏ mũi cho trẻ. Cuối cùng, sau khi thực hiện nhỏ mũi cho trẻ xong, cha mẹ nên dùng một chiếc khăn mềm và sạch để lau mũi cho trẻ. 

Như vậy, việc sử dụng nước muối sinh lý cho trẻ chỉ nên thực hiện khi trẻ gặp những vấn đề về đường hô hấp. Tác dụng của dung dịch này là rửa trôi bụi bẩn và giúp đường thở của trẻ thông thoáng hơn. Tuy nhiên, các bậc phụ huynh cần sử dụng đúng cách để đạt kết quả tốt nhất và phòng tránh hậu quả đáng tiếc xảy ra.

Mọi thắc mắc về nước muối sinh lý hoặc có nhu cầu kiểm tra sức khỏe cho trẻ khi trẻ có những biểu hiện bất thường, các bậc cha mẹ có thể liên hệ đến Chuyên khoa Nhi của Hệ thống Y tế MEDLATEC qua tổng đài chăm sóc khách hàng 1900 56 56 56.