1. Mục đích chính xét nghiệm công thức máu

Xét nghiệm công thức máu hay chính xác hơn là xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu, nhằm mục đích phân tích các thành phần chính có trong máu như: các tế bào hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu và các chỉ số liên quan. 

Căn cứ vào kết quả có được, bác sĩ sẽ đưa ra những đánh giá tổng quát về sức khỏe người bệnh. Đồng thời, một số bệnh lý có thể được chẩn đoán qua xét nghiệm này như: thiếu máu, bệnh lý  tủy xương, ung thư máu, vấn đề viêm nhiễm,...

Trong y học xét nghiệm công thức máu đem lại nhiều ý mục đích

2. Công thức máu bình thường của một số chỉ số

Mỗi một chỉ số trong xét nghiệm công thức máu đều có những ý nghĩa riêng thể hiện tình trạng sức khỏe hoặc nguy cơ bệnh lý khác nhau. Sau đây là một số công thức máu bình thường khi tiến hành xét nghiệm để bạn tham khảo:

2.1. Chỉ số WBC (White Blood Cell)

Chỉ số WBC cho biết số lượng bạch cầu có trong máu của người được xét nghiệm. Công thức máu bình thường có giá trị bạch cầu là từ 4300 đến 10800 tế bào máu/ mm3. Chỉ số này tăng khi bạn gặp vấn đề nhiễm khuẩn, nhiễm ký sinh trùng gây bệnh, mắc bệnh bạch cầu tủy cấp, bạch cầu lympho cấp, sử dụng thuốc corticosteroid,... Chỉ số này giảm khi thiếu máu do giảm sản xuất, thiếu hụt vitamin B12 hoặc folate, nhiễm khuẩn,....

Chỉ số máu trong bạch cầu có dấu hiệu giảm khi người bệnh nhiễm siêu vi

2.2. Chỉ số LYM

Chỉ số LYM được viết tắt của từ Lymphocyte - đây là một loại tế bào bạch cầu Lympho có khả năng miễn dịch bao gồm Lympho T và Lympho B. Chỉ số Lympho sẽ tăng trong điều kiện người bệnh mắc bệnh nhiễm khuẩn, bệnh bạch cầu lympho, suy thận,... Còn chỉ số Lympho giảm khi bạn nhiễm bệnh HIV/AIDS, bệnh lao, thương hàn, sốt rét,... Công thức máu bình thường của chỉ số LYM đó là từ 20 đến 25%.

2.3. Chỉ số NEUT (Neutrophil)

NEUT có công thức máu bình thường đạt từ 60 đến 66%. Đây là dạng bạch cầu trung tính có chức năng thực bào. Khi đó, chúng sẽ bắt đầu “tiêu diệt” vi khuẩn ngay khi xâm nhập vào cơ thể bằng cách "ăn" trực tiếp các tác nhân này. Vì thế, NEUT thường tăng trong trường hợp bạn mắc nhiễm trùng cấp, nhồi máu cơ tim. Còn chỉ số NEUT giảm khi bạn bị thiếu máu, sử dụng thuốc gây ức chế hệ miễn dịch, nhiễm độc từ kim loại.

2.4. Chỉ số MONO (Monocyte)

Chỉ số MONO là bạch cầu mono đơn nhân, tách biệt hóa thành đại thực bào. Chúng giúp bảo vệ cơ thể của bạn bằng cách thực bào, chức năng mạnh hơn cả bạch cầu đa nhân. Công thức máu bình thường của chỉ số MONO là từ 4 đến 8%. Chỉ số sẽ tăng nếu bạn gặp vấn đề về nhiễm virus, bệnh ung thư, bệnh lao. 

Chỉ số MONO giảm khi người bệnh thiếu máu bất sản, sử dụng thuốc chứa corticosteroid

2.5. Chỉ số EOS (Eosinophils)

EOS là chỉ số của bạch cầu ái toan có công thức máu bình thường từ 0,1 đến 7%. Nhìn chung, EOS có chức năng thực bào khá yếu. Bạch cầu tăng trong điều kiện nhiễm ký sinh trùng, dị ứng,... còn giảm do sử dụng thuốc có chứa corticosteroid. 

2.6. Chỉ số BASO (Basophils)

BASO là chỉ số bạch cầu ái kiềm có vai trò đặc biệt quan trọng đối với bệnh dị ứng. Công thức máu bình thường nằm trong khoảng từ 0,1 đến 2,5%. Chỉ số tăng khi xuất hiện bệnh đa hồng cầu, sau phẫu thuật cắt lá lách,... Chỉ số giảm do bệnh mẫn cảm, stress, tủy xương bị tổn thương.

2.7. Chỉ số RBC (Red Blood Cell)

RBC để chỉ số lượng hồng cầu có trong thể tích máu. Công thức máu bình thường thuộc khoảng 4,2 đến 5,9 triệu tế bào/cm3. Chỉ số RBC tăng khi bạn mắc bệnh về tim mạch, đa hồng cầu, mất nước. Còn hồng cầu giảm nếu bạn bị thiếu máu, mắc bệnh sốt rét, lupus ban đỏ.

2.8. Chỉ số HCT (Hematocrit)

HCT là chỉ số theo tỷ lệ về thể tích hồng cầu trên thể tích máu toàn phần. Công thức máu bình thường đối với nam đạt từ 45 đến 52%, còn với nữ là từ 37 đến 48%. Chỉ số tăng nếu bạn gặp vấn đề về phổi, tim mạch, mất nước. Còn chỉ số giảm khi xuất hiện tình trạng thiếu máu, xuất huyết.

2.9. Chỉ số HBG (Hemoglobin)

HBG là chỉ số của huyết sắc tố trong một phân tử protein có chức năng vận chuyển oxy, tạo màu đỏ cho hồng cầu. Công thức máu bình thường của HBG ở nam giới đạt từ 13 - 18 g/dl, còn với nữ là từ 12 - 16 g/dl. Chỉ số tăng nếu bạn mất nước, bị bỏng, tim mạch. 

Chỉ số HGB giảm khi bạn bị xuất huyết, thiếu máu

2.10. Chỉ số PLT (Platelet Count)

Đây là chỉ số về số lượng tiểu cầu có trong một thể tích máu. Nếu tiểu cầu quá thấp dẫn đến tình trạng mất máu. Còn tiểu cầu quá cao sẽ hình thành nên máu đông, tắc mạch nguy cơ cao của bệnh nhồi máu cơ tim. Chỉ số thông thường của PLT nằm trong giới hạn từ 150.000 đến 400.000/cm3;

2.11. Một số chỉ số khác

Một số chỉ số máu khác có tác động đến bệnh lý của bạn có thể kể tới như:

• MCV: Đây là thể tích trung bình của một hồng cầu có giá trị thông thường đạt từ 80 đến 100 femtoliter (fl);

• MCH: Chỉ số về lượng huyết sắc tố trung bình có trong một hồng cầu. Xét nghiệm máu bình thường đạt giới hạn từ 27 - 32 picogram (pg);

• MCHC: Chỉ nồng độ trung bình của huyết sắc tố hemoglobin có trong một thể tích máu. Công thức máu bình thường thuộc khoảng từ 32 - 36%;

• RDW: Chỉ độ phân bố về kích thước trong hồng cầu với giá trị bình thường nằm trong giới hạn từ 11 - 15%;

• PDW: Chỉ số này cho biết về sự phân bố kích thước của tiểu cầu. Công thức máu bình thường thuộc khoảng từ 6 đến 8%;

• MPV: Thuộc chỉ số về thể tích trung bình lượng tiểu cầu có trong một thể tích máu. Giá trị thường đạt từ 6.5 đến 11fL;

Trên đây MEDLATEC đã hướng dẫn bạn cách đọc các chỉ số khi làm xét nghiệm và đưa ra công thức máu bình thường của các chỉ số cơ bản. Nếu bạn đang cần thăm khám hoặc làm xét nghiệm chẩn đoán sức khỏe, bạn có thể liên hệ đến Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC để được hỗ trợ đặt lịch. MEDLATEC hiện cung cấp dịch vụ khám chữa bệnh, xét nghiệm trực tiếp tại Bệnh viện hoặc dịch vụ xét nghiệm tận nơi tiện ích cho những khách hàng có nhu cầu. Tổng đài đặt lịch khám và xét nghiệm nhanh nhất tại MEDLATEC: 1900 56 56 56.