1. Mức độ nguy hiểm của cúm A ở trẻ

Không ít người vẫn băn khoăn rằng trẻ bị cúm A có nguy hiểm không? Để lý giải cho điều này, hãy cùng tìm hiểu đôi nét cơ bản về bệnh.

Đây là bệnh gây ra bởi virus cúm A Influenza A virus có hình cầu hoặc dạng sợi với đặc điểm rất dễ thích nghi và phát triển trong những môi trường khác nhau.

Cúm A có thể chia thành nhiều phân nhóm, trên cơ sở của sự kết hợp kháng nguyên Hemagglutinin (H) và Neuraminidase (N) tại vỏ của virus, thường gặp là H1N1, H5N1, H3N2 hoặc H7N9.

 Virus cúm A có nhiều chủng rất nguy hiểm

Theo những nghiên cứu do Cục Y tế dự phòng - Bộ Y tế công bố thì thời gian tồn tại của virus cúm A ở trên bàn tay là khoảng 5 phút và lâu hơn trên các bề mặt khác như: 8 tới 12 giờ trên quần áo, 48 giờ trên mặt bàn ghế hay tay nắm cửa. Đặc biệt, ở môi trường nước, thời gian tồn tại của chúng từ vài ngày đến vài chục ngày với điều kiện lý tưởng là nhiệt độ thấp hoặc mưa dầm.

Con đường lây lan của virus bao gồm: theo giọt bắn trong cơ thể người bệnh văng ra khi nói chuyện, ho hoặc hắt hơi hay bám vào đồ vật, rồi tấn công vào cơ thể người lành gián tiếp qua tay, cũng có thể lây từ động vật sang cho người.

Cùng với diễn biến nhanh và biến đổi không ngừng, chúng rất dễ dàng lây lan khiến bùng phát thành đại dịch.

Khác với các loại cúm thông thường, cúm A có thể gây ra rất nhiều biến chứng đe dọa tính mạng con người. Trẻ em với sức đề kháng, miễn dịch vốn còn rất non yếu là một trong những đối tượng có tỷ lệ mắc, nguy cơ bệnh chuyển biến xấu cũng như tử vong cao.

Trong khi đó, một số biểu hiện của bệnh, nhất là giai đoạn đầu lại mang đặc trưng của cúm thông thường dẫn đến việc không ít cha mẹ bị nhầm lẫn và chủ quan.

2. Triệu chứng cúm A ở trẻ

Cúm A ở trẻ là một trong những bệnh thuộc về đường hô hấp song cũng như đặc tính chung của cúm, triệu chứng có thể xảy ra trên toàn bộ cơ thể:

• Đối với đường hô hấp: điển hình là nghẹt mũi, chảy nước mũi, hắt hơi, họng sưng, đau họng, ho.
• Trên cơ thể: đau đầu, đau tai, đau mỏi người, chán ăn, có thể cả buồn nôn và đau bụng.

Đối với những trường hợp nhẹ, bệnh có thể kéo dài khoảng 7 đến 10 ngày và được khắc phục dần qua điều trị theo triệu chứng. Tuy nhiên, không ít trường hợp bệnh trở nên nghiêm trọng hơn, cụ thể:

• Ho kéo dài, thành từng đợt, đờm ra có lẫn máu.
• Sốt cao li bì có thể dẫn tới mất nước, co giật.
• Trẻ mệt mỏi, ngại ăn, ngại bú, tay chân lạnh.

Không ít trẻ phải cấp cứu vì sốt li bì hoặc co giật do cúm A

Do sức đề kháng kém, trẻ còn có thể gặp nhiều biến chứng nguy hiểm hơn mà nếu không được điều trị đúng, kịp thời có nguy cơ tử vong:

• Viêm phổi, viêm phế quản dẫn tới khó thở rồi suy hô hấp hoặc hen suyễn.
• Tức ngực và một số vấn đề tim mạch, chẳng hạn viêm cơ tim…
• Đau bụng, tiêu chảy.
• Choáng váng, chóng mặt.
• Viêm tai, nhiễm trùng tai.
• Nhiễm khuẩn.

Ở một số đối tượng trẻ, tỷ lệ bệnh diễn tiến phức tạp và gây biến chứng cao hơn, bao gồm:

• Các bé dưới 5 tuổi mà nguy cơ cao nhất là đối tượng dưới 2 tuổi.
• Những trẻ chưa được thực hiện việc tiêm vắc xin phòng bệnh cúm.
• Trẻ sống trong môi trường thường xuyên tập trung đông người, người đang mang bệnh hoặc vùng có dịch.
• Trẻ không được chú trọng việc đảm bảo vệ sinh cá nhân.

3. Cúm A ở trẻ nhỏ bao lâu thì khỏi?

Cúm A rất phổ biến và dễ dàng gây biến chứng ở trẻ nhỏ, tuy nhiên, các bậc phụ huynh cũng không nên quá lo lắng vì cúm A ở trẻ nhỏ có thể khỏi nếu trẻ được chăm sóc, điều trị đúng cách.

Thông thường, trẻ có thể khỏi bệnh sau 7 đến 10 ngày. Sau khoảng 5 ngày tính từ khi khởi phát, các triệu chứng bệnh sẽ giảm rõ rệt, nhất là tình trạng sốt, đau đầu, sổ mũi. Một số biểu hiện bệnh như mệt mỏi và ho thường diễn ra trong khoảng vài ngày sau.

Nếu Triệu chứng cúm A kéo dài nhiều hơn 7 ngày và trẻ không có biến chuyển tích cực, thậm chí những biểu hiện của bệnh nghiêm trọng hơn, cha mẹ nên đưa con đi khám sớm để kịp thời xử trí biến chứng.

4. Cách điều trị cúm A ở trẻ

Khi trẻ bị bệnh, cha mẹ không nên tự ý dùng thuốc cho con hoặc áp dụng các bài thuốc truyền miệng chưa được khoa học chứng minh,... Cách tốt nhất là đưa trẻ đi khám và thực hiện đúng theo hướng dẫn của bác sĩ. Dưới đây là một số lưu ý khi chăm sóc trẻ tại nhà:

• Cách ly trẻ với mọi người xung quanh để tránh lây nhiễm virus. Bên cạnh đó, mẹ nên hướng dẫn trẻ che tay khi hắt hơi hoặc ho, tránh để virus phát tán, từ đó, giảm nguy cơ lây nhiễm bệnh cho người khác. Khi chăm sóc trẻ, cha mẹ cũng cần thực hiện những cách phòng ngừa lây nhiễm bệnh như rửa tay bằng xà phòng hay đeo khẩu trang,...
• Nếu trẻ sốt quá cao mà không được xử trí sớm, sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng, thậm chí tăng nguy cơ tử vong. Do đó, mẹ nên đặc biệt lưu ý về việc theo dõi thân nhiệt cho trẻ. Nếu thấy nhiệt độ cơ thể tăng cao đột ngột và có những biểu hiện bất thường đi kèm thì cần nhanh chóng đưa trẻ đến viện để được bác sĩ kiểm tra.
• Theo dõi thân nhiệt của trẻ thường xuyên, giúp trẻ hạ sốt đúng cách. Nếu trẻ sốt cao đột ngột kèm theo triệu chứng bất thường, cần ngay lập tức đưa con đi khám.
• Những triệu chứng của bệnh thường khiến trẻ biếng ăn. Do đó, cha mẹ cần chú ý bổ sung dinh dưỡng để trẻ có đủ năng lượng và tăng cường sức đề kháng, chống lại sự tấn công của virus. Lưu ý:
• Cho con ăn những món ăn mềm, dễ ăn, dễ tiêu hóa như súp hay các loại cháo,...
• Đảm bảo nấu chín kỹ cho trẻ.
• Nên cho trẻ ăn ngay khi món ăn còn ấm.
• Chia nhỏ thành nhiều bữa để trẻ dễ ăn và không có cảm giác sợ ăn.
• Khi sốt cao, cơ thể có nguy cơ bị mất nước. Chính vì thế, mẹ nên cho con uống nhiều nước hơn bình thường. Nếu trẻ còn nhỏ và đang bú mẹ, mẹ hãy tăng cữ bú cho trẻ.
• Vệ sinh mũi họng cho trẻ thường xuyên để giúp trẻ giảm nghẹt mũi và cảm thấy dễ chịu hơn.
• Nên tắm cho trẻ bằng nước ấm và ở nơi kín gió, cho trẻ mặc những bộ đồ rộng rãi và có chất liệu thấm hút tốt.
• Dùng thuốc cho trẻ theo chỉ dẫn của bác sĩ

Mẹ cần đo nhiệt độ cho trẻ liên tục

5. Khi nào cần đưa trẻ đến bệnh viện? Phòng cúm A ở trẻ nhỏ bằng cách nào?

Nếu chăm sóc đúng cách, trẻ có thể hồi phục tốt. Tuy nhiên, cũng có nhiều trường hợp bệnh đột ngột diễn biến nặng và trẻ gặp phải nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm màng não, viêm phổi, nhiễm khuẩn thứ phát,... và gặp nguy hiểm đến tính mạng. Trẻ dưới 2 tuổi và những trẻ mắc bệnh mạn tính thì nguy cơ gặp phải biến chứng sẽ cao hơn những trẻ em khác. Chính vì thế, khi cha mẹ cần cảnh giác với bệnh cúm A ở trẻ nhỏ và nên đưa con đến viện nếu trẻ xuất hiện các biểu hiện sau:

• Trẻ sốt cao, trên 39 độ C. Sau khi dùng thuốc hạ sốt, trẻ vẫn không hạ thân nhiệt.
• Sốt cao và sốt kéo dài trên 3 ngày.
• Có hiện tượng co giật.
• Trẻ mất nhận thức, li bì.
• chán ăn, bỏ bú.
• Thường xuyên nôn trớ.
• Thở nhanh.
• Chân tay lạnh.

Để phòng tránh cúm A ở trẻ nhỏ, các bậc phụ huynh cần lưu ý những điều sau:

• Cho trẻ đi tiêm phòng cúm theo hướng dân của Bộ Y tế. Phương pháp này là cách phòng bệnh hiệu quả nhất hiện nay. Lưu ý, mẹ hãy tìm hiểu thông tin và đưa con đến những cơ sở y tế đáng tin cậy để đảm bảo được tiêm vắc xin chất lượng, an toàn, có nguồn gốc rõ ràng.
• Hướng dẫn và nhắc nhở trẻ rửa tay bằng xà phòng khử khuẩn, đồng thời dùng nước muối sinh lý để vệ sinh mũi họng. Tuy nhiên, cần dùng nước muối sinh lý đúng cách và không nên lạm dụng.
• Không nên để trẻ có thói quen đưa tay lên miệng và mũi để hạn chế nguy cơ lây nhiễm virus gây bệnh.
• Thường xuyên vệ sinh nhà cửa, không gian vui chơi, các loại đồ chơi và đồ dùng cá nhân của trẻ bằng nước nóng, dung dịch tẩy rửa để hạn chế virus gây bệnh cho trẻ.
• Cho trẻ ăn đầy đủ dưỡng chất.
• Xây dựng thói quen sống lành mạnh cho trẻ để tăng cường sức đề kháng.

Nên đưa trẻ đi khám nếu có biểu hiện bất thường

Trên đây là những thông tin về bệnh cúm A ở trẻ nhỏ, đặc biệt là cách chăm sóc trẻ và phòng ngừa bệnh cho trẻ. Nếu còn thắc mắc hoặc muốn đặt lịch khám sớm cho trẻ, mời các bậc phụ huynh liên hệ đến tổng đài 1900 56 56 56 của Hệ thống Y tế MEDLATEC.