1. Viêm amidan là gì?

Với vị trí ở phía sau của hầu họng, amidan được ví như một ‘tấm áo giáp” với 2 vai trò đặc biệt quan trọng đó là ngăn chặn sự xâm nhập của các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus, nấm và sản sinh miễn dịch cho cơ thể. 

Amidan giúp ngăn chặn sự xâm nhập của vi khuẩn

Amidan rất dễ bị suy yếu, sưng viêm vì thường xuyên phải tiếp xúc với tác nhân gây bệnh. Hơn nữa, do vị trí cấu tạo có nhiều khe và hốc nhỏ nên tổ chức này cũng rất dễ trở thành nơi lưu trú của nhiều tác nhân gây bệnh. Ở nước ta, điều kiện thời tiết nóng ẩm cũng khiến vi khuẩn, virus dễ dàng phát triển và gây bệnh. Chính vì những lý do này mà viêm amidan có thể tái phát nhiều lần. 

Một số nguyên nhân dẫn đến viêm amidan như: 

• Do một số loại virus như Adenoviruses, Enteroviruses,...
• Đã từng hoặc đang mắc bệnh đường hô hấp do sởi, ho gà,...
• Do người bệnh vệ sinh cơ thể chưa đúng cách.
• Chế độ ăn uống không đảm bảo vệ sinh hoặc thường xuyên ăn những đồ ăn và đồ uống lạnh như nước đá, bia,...
• Môi trường sống quá nhiều khói bụi, bị ô nhiễm. 
• Trong một số trường hợp, sự thay đổi thời tiết cũng có thể dẫn đến viêm amidan.

Căn bệnh này không chỉ gây ra những triệu chứng khó chịu làm ảnh hưởng đến sinh hoạt của bệnh nhân mà còn có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như sau: 

• Gây khó thở, chứng ngưng thở khi ngủ, nhiễm trùng lan rộng và sâu sang những mô xung quanh, gây viêm amidan hốc mủ.
• Gây viêm mũi, viêm xoang, viêm hạch và viêm thanh khí phế quản. 
• Một số biến chứng toàn thân như sốt thấp khớp hay tình trạng viêm cầu thận. 

2. Dấu hiệu viêm amidan

Bệnh viêm amidan được chia thành 2 thể cấp và mạn tính. Dấu hiệu viêm amidan ở mỗi thể bệnh như sau: 

Sốt cao có thể là dấu hiệu viêm amidan

- Viêm amidan cấp tính: Bệnh có một số biểu hiện bất thường như sau: 

• Sốt cao 39 đến 40 độ C. 
• Hay bị khô rát họng, ho và nuốt đau. 
• Lưỡi trắng. 
• Vùng niêm mạc họng đỏ và sưng. 
• Chán ăn. 
• Cơ thể mệt mỏi. 
• Tiểu ít.

- Dấu hiệu viêm amidan mạn tính: Các trường hợp cấp tính không được điều trị đúng cách có thể tái phát nhiều lần và chuyển sang mạn tính. Người bệnh viêm amidan mạn tính cũng có những triệu chứng tương tự với trường hợp cấp tính và có kèm theo một số dấu hiệu như sau: 

• Miệng có mùi hôi. 
• Bị sốt và tái đi tái lại nhiều lần. 
• Khi ăn và khi uống nước có cảm giác vướng ở cổ họng. 
• Cảm giác yếu ớt, mệt mỏi và có thể bị sốt khi về chiều. 
• Hay bị ho khan, ho kéo dài, khạc đờm. 
• Thường xuyên bị đau rát họng, dẫn đến thay đổi giọng nói. 
• Ngủ ngáy, thở khò khè, mắc chứng ngưng thở khi ngủ.
• Qua thời gian, những mảnh tế bào chết hay vụn thức ăn tích tụ ở kẽ amidan có thể gây hình thành sỏi amidan. Những viên sỏi này có thể tự bong ra hoặc có thể cần đến các thủ thuật để lấy ra ngoài. 

- Viêm amidan quá phát: Các trường hợp này có nguồn cơn từ tình trạng bệnh mạn tính. Người bệnh thường gặp phải một số triệu chứng như sốt, đau họng, sưng amidan,... Các triệu chứng này thường tương tự như viêm amidan cấp tính, tuy nhiên, sẽ kéo dài hơn. 

3. Chẩn đoán và điều trị viêm amidan

Khi có những dấu hiệu viêm amidan, người bệnh nên đi khám để được chẩn đoán bệnh sớm và điều trị kịp thời. 

Để chẩn đoán bệnh, bác sĩ sẽ thực hiện kỹ thuật nội soi tai mũi họng bằng ống mềm (hoặc ống cứng) để đánh giá mức độ tổn thương viêm của amidan, cũng như những bất thường tại amidan. Tiếp đó, tiến hành khám cổ để xem người bệnh có bị sưng hạch bạch huyết hay không, khám vùng lách xem có bị to không,... Bên cạnh đó, bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh thực hiện xét nghiệm máu và xét nghiệm dịch tiết từ họng người bệnh. 

- Đối với mức độ bệnh nhẹ, người bệnh không có thể không cần điều trị. 

- Đối với mức độ bệnh nặng hơn, bệnh nhân có cần phải điều trị (nội khoa hoặc ngoại khoa): 

+ Thuốc kháng sinh có thể được bác sĩ kê đơn để điều trị ổ nhiễm khuẩn. Lưu ý, không nên tự ý dùng thuốc kháng sinh mà cần dùng đúng theo liều lượng mà bác sĩ đã hướng dẫn và sau đó, bệnh nhân cần tái khám đúng hẹn để đạt được hiệu quả điều trị cao nhất. 

Người bệnh có thể được chỉ định cắt amidan nếu cần thiết

+ Phẫu thuật cắt amidan: Thường được áp dụng với những trường hợp viêm mạn tính, thường xuyên bị tái phát bệnh (có thể tái đi tái lại 5 đến 6 lần/năm) hoặc người bệnh đã áp dụng phương pháp điều trị bằng thuốc nhưng không đạt kết quả tốt, hay bệnh nhân đã gặp phải những biến chứng nặng như viêm khớp, khó thở, viêm cầu thận,...

Phẫu thuật cắt amidan là kỹ thuật hiện đại, hiệu quả, giảm nguy cơ chảy máu, giảm đau, giúp người bệnh hồi phục nhanh. Các bác sĩ chuyên khoa sẽ thăm khám kỹ càng và lựa chọn phương pháp phù hợp với người bệnh, chẳng hạn như phương pháp Anse, cắt amidan viêm bằng dao laser, dao siêu âm,…

Người bệnh có thể xuất viện trong vòng 24 giờ sau phẫu thuật. Bên cạnh đó, với cấu tạo lưỡi dao phẫu thuật mỏng dẹt cùng với đầu dò thông minh,.. phẫu thuật viên có thể tiếp cận chính xác khu vực viêm nhiễm cần loại bỏ, từ đó tránh làm tổn thương những mô lân cận, người bệnh sẽ hạn chế gặp phải tình trạng tái phát viêm nhiều lần. 

4. Phòng ngừa viêm amidan

Để hạn chế nguy cơ bị viêm amidan, bạn cần thực hiện một số phương pháp sau: 

- Vệ sinh tai mũi họng thường xuyên. 

- Duy trì chế độ ăn uống khoa học, không nên ăn những loại đồ ăn quá lạnh. 

- Hạn chế sử dụng chung đồ dùng cá nhân. 

- Giữ gìn không gian sống sạch sẽ, loại bỏ các tác nhân gây ô nhiễm.

- Hạn chế nói to, nói nhiều tránh những tổn thương đến họng.

- Giữ ấm vùng họng khi thời tiết thay đổi.

- Súc miệng nhiều lần trong ngày bằng nước muối,...

- Nếu mắc các bệnh viêm đường hô hấp, thì cần điều trị triệt để. 

Khám tai mũi họng để phát hiện sớm và điều trị viêm amidan hiệu quả

Trên đây là những thông tin giúp bạn nhận biết sớm các dấu hiệu viêm amidan và các phương pháp điều trị, phòng ngừa bệnh. Nếu có triệu chứng nghi ngờ bệnh và có nhu cầu kiểm tra sức khỏe, mời quý khách hàng liên hệ đến tổng đài 1900 56 56 56 của Hệ thống Y tế MEDLATEC để được tư vấn trực tiếp.