1. U não và mức độ nguy hiểm

U não là tình trạng xuất hiện một khối mô bất thường trong não, hình thành do các tế bào tăng sinh không kiểm soát. Các khối u này có thể bắt nguồn từ chính mô não (u nguyên phát) hoặc lan từ cơ quan khác sang (u di căn), có thể là u lành hoặc u ác. Nếu u lành có tốc độ xâm lấn chậm, dấu hiệu mờ nhạt thì ngược lại, u ác lại phát triển nhanh hơn, dấu hiệu rõ ràng và nguy hiểm hơn rất nhiều.

U não là tình trạng trong não xuất hiện khối mô bất thường

Cả u lành và u ác, nếu không được can thiệp y tế đều có thể gây nguy hiểm đến sức khoẻ, cụ thể như:

• Chèn ép mô não, gây rối loạn chức năng tại vùng não bị tổn thương, chẳng hạn như khả năng vận động, cảm giác, ngôn ngữ hay trí nhớ.
• U nằm ở tiểu não hoặc thân não có thể gây mất khả năng phối hợp vận động.
• U tác động đến thuỳ trán, thái dương có thể gây nên tình trạng rối loạn ngôn ngữ và tư duy.
• Nhìn đôi, mờ mắt, giảm khả năng nghe do khối u chèn lên dây thần kinh thị giác hoặc thính giác.
• Người bệnh trở nên cáu gắt, có nguy cơ bị trầm cảm, mất kiểm soát cảm xúc.
• Khối u phát triển lớn, tăng áp lực nội sọ có thể khiến người bệnh bị mất ý thức, rơi vào trạng thái hôn mê.

2. 8 dấu hiệu khối u não cần cảnh giác

Thời gian đầu, khối u não phát triển âm thầm, triệu chứng không rõ ràng. Tuy nhiên, nếu để ý kỹ, bạn có thể phát hiện bệnh sớm qua những dấu hiệu khối u não thường gặp sau:

2.1. Thường xuyên cảm thấy đau đầu

Đau đầu là biểu hiện dễ gặp nhất ở những người có khối u trong não. Những cơn đau đầu này thường âm ỉ kéo dài, tăng dần theo thời gian, xuất hiện nhiều hơn vào buổi sáng sớm và gần như không thuyên giảm nếu chỉ dùng thuốc giảm đau thông thường. Đau đầu xuất hiện thường là do khối u phát triển làm tăng áp lực nội sọ, gây chèn ép lên các mô não và mạch máu xung quanh.

2.2. Luôn cảm thấy buồn nôn, nôn mửa nhiều

Cùng với những cơn đau đầu âm ỉ, buồn nôn hoặc nôn mà không rõ lý do cũng là dấu hiệu cần cẩn trọng. Nếu triệu chứng nôn xảy ra vào sáng sớm, không phải do bữa ăn không đảm bảo hoặc các vấn đề tiêu hóa thì đây có thể là tín hiệu cảnh báo bất thường bên trong não.

Luôn cảm thấy buồn nôn không rõ lý do và dấu hiệu khối u não thường gặp

2.3. Rối loạn thính - thị giác

Khi khối u chèn ép lên dây thần kinh thị giác hoặc thính giác, khả năng nhìn hoặc nghe sẽ bị ảnh hưởng. Cụ thể, thị giác của người bệnh sẽ dần yếu đi, xuất hiện hình ảnh đôi hoặc mất thị lực tạm thời. Một số trường hợp người bệnh còn bị ù tai, giảm thính lực một bên, nặng hơn là mất khả năng nghe hoàn toàn. 

2.4. Nói lắp, khó nói chuyện bình thường

Một trong những dấu hiệu khối u não thường gặp chính là rối loạn ngôn ngữ. Người bệnh có thể nói lắp, không thể diễn đạt rõ ràng suy nghĩ, mất từ hoặc không hiểu lời người khác. Biểu hiện này cho thấy rất có thể vùng chức năng ngôn ngữ ở não bộ đã bị tổn thương.

Người bị u não sẽ gặp khó khăn trong giao tiếp, thường xuyên nói lắp

2.5. Chân tay ngày một yếu đi

Yếu cơ, đặc biệt ở một bên cơ thể là dấu hiệu khối u não thường gặp mà bạn cần lưu tâm. Theo đó, người bệnh sẽ cảm thấy tay chân nặng nề, khó nâng lên hoặc cầm nắm đồ vật. Thậm chí khi di chuyển, người bệnh khó giữ được thăng bằng và vấp ngã. Trong một số trường hợp, ở mức độ nặng hơn, người bệnh có thể bị liệt nửa người một cách đột ngột. 

2.6. Dần dần trở nên lú lẫn

Những thay đổi về trí nhớ, sự nhầm lẫn về không gian và thời gian hay mất khả năng tập trung cũng là dấu hiệu cho thấy chức năng nhận thức ở vùng não bộ đang bị ảnh hưởng. Khối u tác động đến thùy trán hoặc thùy thái dương có thể khiến người bệnh trở nên hay quên, phản ứng chậm chạp và mất khả năng thực hiện các công việc, ngay cả khi đó là hoạt động đơn giản hàng ngày. 

Người bệnh có hiện tượng bị lú lẫn

2.7. Cơ thể khó giữ thăng bằng

Khi khối u ảnh hưởng đến tiểu não là trung tâm điều phối vận động, người bệnh thường có cảm giác loạng choạng, không vững khi đi lại. Họ có thể bị chóng mặt, mất phương hướng hoặc không thể giữ thăng bằng khi đứng lâu. Trong một số trường hợp, việc leo cầu thang hoặc đi trên mặt đất bằng phẳng cũng trở nên khó khăn. Đây là dấu hiệu rõ ràng cho thấy hệ thần kinh trung ương đang bị xáo trộn.

2.8. Xuất hiện động kinh

Một biểu hiện nguy hiểm khác là cơn co giật đột ngột, đặc biệt ở những người trưởng thành chưa từng bị động kinh trước đó. Các cơn động kinh có thể nhẹ như co giật cơ tay, giật môi hoặc nặng như mất ý thức và co cứng toàn thân. Đây là kết quả của sự kích thích bất thường trong hoạt động dẫn truyền điện của tế bào thần kinh, do tác động của khối u.

3. Các phương pháp chẩn đoán và điều trị u não phổ biến hiện nay

Việc chẩn đoán sớm và điều trị u não đúng hướng có vai trò quan trọng trong việc cải thiện tiên lượng và kéo dài tuổi thọ cho người bệnh, cụ thể.

3.1. Chẩn đoán u não 

Việc chẩn đoán u não yêu cầu sự kết hợp giữa thăm khám lâm sàng và các kỹ thuật cận lâm sàng hiện đại nhằm xác định vị trí, kích thước và bản chất của khối u. Một số cách chẩn đoán đang được áp dụng hiện nay có thể kể đến như:

• Chẩn đoán hình ảnh: Bao gồm chụp MRI và CT scan, giúp xác định vị trí, kích thước, ranh giới và mức độ xâm lấn của khối u trong não bộ.
• PET scan: Hỗ trợ phân biệt u lành hoặc ác tính và đánh giá mức độ hoạt động chuyển hóa của tế bào u.
• Sinh thiết: Là phương pháp quan trọng nhất để xác định bản chất mô học của khối u, từ đó đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.

U não có thể được chẩn đoán thông qua kỹ thuật chụp CT cắt lớp não

3.2. Liệu pháp điều trị u não hiệu quả, an toàn

Tùy theo loại u, vị trí, mức độ ác tính và tình trạng sức khỏe, bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp hoặc kết hợp đa phương thức để đạt hiệu quả tối ưu:

• Phẫu thuật: Là phương pháp điều trị chính, giúp loại bỏ khối u tối đa trong khi vẫn bảo tồn chức năng thần kinh quan trọng.
• Xạ trị: Dùng tia năng lượng cao tiêu diệt tế bào u còn lại sau mổ hoặc không thể phẫu thuật.
• Hóa trị: Sử dụng hoá chất để tiêu diệt tế bào u, thường được phối hợp với xạ trị.
• Liệu pháp miễn dịch: Nhằm kích hoạt hệ miễn dịch tấn công tế bào ung thư, hiện được nghiên cứu nhiều ở các u não kháng trị.

Trên đây là những dấu hiệu khối u não thường gặp bạn cần ghi nhớ. Dù không phải lúc nào các triệu chứng cũng đồng nghĩa với khối u não nhưng việc chủ động lắng nghe cơ thể và nhận biết sớm triệu chứng là bước quan trọng để bạn phòng ngừa và điều trị hiệu quả. Để đảm bảo hơn, bạn hãy đi thăm khám tại các cơ sở y tế uy tín như chuyên khoa Thần kinh thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC nếu thấy có biểu hiện bất thường. Để đặt lịch khám, Quý khách vui lòng liên hệ tổng đài 1900 56 56 56 của MEDLATEC để được hỗ trợ.