1. Giới thiệu chung về hệ thống phân đoạn TNM

TNM là hệ thống phân đoạn ung thư được đề xuất bởi Liên minh Kiểm soát Ung thư Quốc tế (UICC). Hệ thống phân đoạn này hiện đã được công nhận trên toàn cầu, ứng dụng phổ biến trong đánh giá, phân loại mức độ xâm lấn của khối u chứa tế bào ác tính. 

Giai đoạn tiến triển ung thư được xác định dựa theo hệ thống phân loại TNM

2. Phương pháp xác định giai đoạn ung thư theo TNM

Theo hệ thống phân đoạn TNM, giai đoạn tiến triển của ung thư cần được xác định dựa trên ba yếu tố cơ bản, bao gồm: 

• T (Tumor) - khối u: Hai đặc điểm quan trọng cần xác định là kích thước và hay phạm vi xâm lấn của khối u. Trong đó, T thường được phân loại từ T0 (chưa phát hiện khối u) cho đến T4 (kích thước khối u đã lớn, có xu hướng xâm lấn sâu vào vùng mô lân cận). 
• N (Node) - hạch bạch huyết: Yếu tố sử dụng trong đánh giá mức độ lan rộng của tế bào ác tính đến mạng lưới hạch bạch huyết. Theo đó, N0 được hiểu là hạch bạch huyết chưa bị ảnh hưởng, từ N1 đến N3 cho biết khối u đã lan rộng đến mạng lưới hạch bạch huyết lân cận hoặc các vị trí xa. 
• M (Metastasis) - di căn: Cho biết ung thư di căn đến những cơ quan khác hay chưa. Cụ thể, M0 là chưa di căn, còn M1 là đã di căn đến hệ cơ quan ở xa. 

Sự phát triển của khối u là thông tin quan trọng cần xem xét khi xác định giai đoạn ung thư

3. Hiểu đúng về các giai đoạn của ung thư để điều trị hiệu quả

Kết hợp phân tích T, N, M và một số yếu tố liên quan khác, bác sĩ có thể xác định giai đoạn tiến triển ung thư ở từng bệnh nhân. Phần lớn các loại ung thư đều có xu hướng diễn biến theo bốn giai đoạn (từ I đến IV). Tuy nhiên, nhiều loại ung thư sẽ có thêm giai đoạn 0. Cụ thể: 

• Giai đoạn 0: Tế bào ác tính vẫn khu trú tại chỗ, chưa xâm nhập đến mô lân cận. Đây được xem như giai đoạn “vàng” cho việc chữa trị. Nếu kịp thời phát hiện và điều trị trong giai đoạn này, tỷ lệ chữa khỏi là rất cao. 
• Giai đoạn I: Kích thước khối u nhỏ, chưa có dấu hiệu xâm lấn sâu đến mô lân cận. Đồng thời trong giai đoạn này, khối u cũng chưa xâm nhập đến mạng lưới hạch bạch huyết hoặc những cơ quan khác. Giai đoạn I vẫn được xem là giai đoạn đầu. 
• Giai đoạn II và III: Kích thước khối u đã lớn hơn, có xu hướng xâm lấn sâu vào mô lân cận. Khối u cũng có thể đã di căn tới các hạch bạch huyết nhưng chưa xâm lấn những cơ quan khác. 
• Giai đoạn IV: Khối u đã di căn đến nhiều cơ quan trong cơ thể. Quá trình điều trị lúc này rất khó khăn, kém hiệu quả hơn các giai đoạn trước đó. 

Hiểu đúng về các giai đoạn của ung thư để điều trị hiệu quả

4. Những phương pháp hỗ trợ xác định giai đoạn ung thư 

Việc xác định giai đoạn ung thư cần dựa vào quá trình thăm khám lâm sàng, khai thác thông tin về tiền sử bệnh lý, triệu chứng của người bệnh. Song song với đó, bác sĩ cần dựa vào kết quả của một số xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh khác trước khi đưa ra kết luận về giai đoạn tiến triển. Cụ thể như: 

• Sinh thiết: Phân tích mẫu mô lấy từ khu vực nghi ngờ xuất hiện tế bào ác tính dưới kính hiển vi. Thông qua quá trình quan sát, bác sĩ có thể phát hiện sự tồn tại của tế bào ung thư (nếu có). 
• Chụp X-quang: Giúp phát hiện khối u xuất hiện trong phổi, xương hoặc nhiều hệ cơ quan khác. Mặc dù vậy, phương pháp này thường không cung cấp thông tin cụ thể về hình dạng cũng như kích thước khối u. 
• Chụp CT Scan: Giúp xác định thông tin về mặt hình dạng, vị trí và kích thước của khối u. 
• Chụp PET/CT: Phương pháp xác định khu vực có sự hoạt động của tế bào ung thư. Theo đó, trước khi tiến hành chụp CT, bệnh nhân thường được tiêm chất chỉ điểm. 
• Chụp cộng hưởng từ: Đây là phương pháp chẩn đoán hình ảnh sử dụng từ trường, sóng radio để mô phỏng phần mô mềm. Chụp cộng hưởng từ thường được ứng dụng trong chẩn đoán u não, u tủy sống, kiểm tra mức độ xâm lấn của khối u đến phần mô mềm. 
• Siêu âm: Hỗ trợ phát hiện khối u xuất hiện trong vùng bụng, gan, thận hoặc tuyến vú. Phương pháp chỉ giúp phát hiện sự tồn tại của khối u, không cung cấp thông tin cụ thể như khi chụp CT hoặc chụp cộng hưởng từ. 

Bệnh nhân được hướng dẫn chụp cộng hưởng từ tại Hệ thống Y tế MEDLATEC 

5. Giải đáp thắc mắc thường gặp 

5.1. Ung thư giai đoạn 0 có biểu hiện triệu chứng không?

Trong phần lớn trường hợp, ung thư giai đoạn 0 chưa biểu hiện triệu chứng. Người bệnh chủ yếu phát hiện bệnh lý thông qua khám tầm soát. Tuy nhiên vẫn có một số ít trường hợp, người bệnh xuất hiện những dấu hiệu cảnh báo sau đây: 

• Sờ thấy khối u. 
• Mệt mỏi. 
• Cân nặng giảm. 
• Một số dấu hiệu khác tùy vào vị trí xuất hiện khối u như đau tức ngực, ho, khó thở, thói quen vệ sinh thay đổi,...

5.2. Ung thư di căn có chữa được không?

Ung thư di căn thường khó điều trị hơn là khi bệnh lý mới tiến triển trong giai đoạn đầu. Mục tiêu điều trị lúc này là kiểm soát triệu chứng, làm chậm tốc độ di căn, kéo dài thời gian sống lâu nhất có thể cho người bệnh. 

5.3. Những yếu tố nào ảnh hưởng đến quá trình xác định giai đoạn ung thư?

Quá trình xác định giai đoạn ung thư phụ thuộc vào một số yếu tố như: 

• Chất lượng hình ảnh chụp chiếu: Hình ảnh chụp chiếu phải rõ nét, thể hiện rõ từng vùng nghi ngờ tổn thương, tổ chức tại vùng được chụp. 
• Loại ung thư cụ thể: Nhiều loại ung thư có khả năng tiến triển nhanh, rất khó phát hiện ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên, cũng có những loại ung thư tiến triển chậm, dễ phát hiện trong giai đoạn sớm. 
• Trình độ chuyên môn của đội ngũ y bác sĩ: Yếu tố hàng đầu quyết định đến độ chính xác của kết quả chẩn đoán. 
• Thông tin khai thác từ bệnh nhân: Khi bệnh nhân liệt kê đầy đủ triệu chứng, tiền sử bệnh lý của bản thân và các thành viên trong gia đình, quá trình chẩn đoán ban đầu sẽ thuận lợi hơn. 

5.4. Cần làm gì để xác định ung thư giai đoạn sớm?

Để phát hiện sớm ung thư và nhiều bệnh lý nguy hiểm khác, bạn hãy duy trì lịch khám tầm soát hàng năm hoặc khám nếu cơ thể xuất hiện triệu chứng bất thường. Khi phát hiện trong giai đoạn đầu, tỷ lệ điều trị thành công sẽ cao hơn giai đoạn muộn. Bên cạnh đó, bệnh nhân cũng có nhiều phương án điều trị hơn, hạn chế ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày. 

Bạn nên duy trì thói quen đi khám tầm soát ung thư 

Như vậy, mỗi người nên hiểu đúng về các giai đoạn của ung thư để điều trị hiệu quả. Với ung thư nói chung, điều trị càng sớm, tỷ lệ chữa trị thành công lại càng cao. Do đó, bạn nên chú ý khám sức khỏe định kỳ, tầm soát ung thư hàng năm để chủ động điều trị nếu không may mắc bệnh. Một địa chỉ y tế uy tín, bạn có thể tin tưởng lựa chọn khi cần thăm khám là chuyên khoa Ung bướu thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC. Để đặt lịch khám cụ thể, Quý khách vui lòng liên hệ hotline 1900 56 56 56 của MEDLATEC để được hỗ trợ.