1. Tổng quan về ung thư thực quản

Ung thư thực quản là gì?

Thực quản, một ống cơ dài khoảng 25cm, đóng vai trò như một cầu nối giữa khoang miệng và dạ dày, có chức năng vận chuyển thức ăn và nước uống. 

Ung thư thực quản xảy ra khi các tế bào biểu mô ở niêm mạc thực quản bắt đầu biến đổi ác tính, mất kiểm soát trong việc phân chia. Những tế bào này phát triển thành khối u, xâm lấn vào các lớp mô xung quanh và có khả năng di căn đến các cơ quan khác trong cơ thể.

Ung thư thực quản xảy ra khi các tế bào biểu mô ở niêm mạc thực quản bắt đầu biến đổi ác tính, mất kiểm soát trong việc phân chia.

Theo báo cáo của Hiệp hội Ung thư Thế giới, trong năm 2022, Việt Nam ghi nhận hơn 3.600 ca mắc ung thư thực quản, và 3.470 người đã qua đời do căn bệnh này, đứng thứ 7 về số lượng tử vong do ung thư. Điều nguy hiểm là tỷ lệ mắc và tử vong do ung thư thực quản đang tăng nhanh chóng mặt.

Phân loại ung thư thực quản

Dựa trên loại tế bào bị đột biến, ung thư thực quản được chia thành hai loại chính:

• Ung thư biểu mô vảy: Xuất phát từ các tế bào vảy lát ở lớp ngoài cùng của niêm mạc thực quản. Loại ung thư này chiếm phần lớn trong các loại ung thư thực quản và nhạy cảm với các phương pháp xạ trị, hóa trị.
• Ung thư biểu mô tuyến: Những bất thường xuất hiện đầu tiên từ các tế bào tuyến sản sinh chất nhầy, chủ yếu xuất hiện ở phần dưới thực quản. Loại ung thư này có liên quan đến bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) mạn tính. Những khối u này nếu phát hiện muộn có thể lây lan nhanh chóng qua những bộ phận khác như xương, phổi, gan,...Loại ung thư thực quản này ít nhạy cảm với xạ trị và hóa trị, nhưng chỉ chiếm số lượng nhỏ trong tổng số ca ung thư thực quản.
• Các loại ung thư thực quản khác, mặc dù hiếm gặp, bao gồm ung thư tế bào nhỏ, ung thư lympho và sarcoma…

 Xạ trị, hóa trị được xem là biện pháp phù hợp với hầu hết các loại ung thư biểu mô vảy

Các giai đoạn ung thư thực quản

Theo hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, căn bệnh này được phân thành 4 giai đoạn, với từng giai đoạn có đặc điểm, tiên lượng và phương pháp điều trị khác nhau như sau:

Đặc điểm chính	Giai đoạn	Tiên lượng	Phương pháp điều trị
Khối u nhỏ, chỉ xuất hiện tại lớp niêm mạc của thực quản.	I	Tốt	Phẫu thuật
Khối u xâm lấn sâu hơn, di căn vào thành thực quản và có thể đã di căn đến các hạch bạch huyết vùng gần đó.	IIA	Vừa	Phương pháp điều trị bao gồm phẫu thuật kết hợp với hóa trị hoặc xạ trị
Khối u đã xâm lấn sâu vào các lớp mô, di căn tới nhiều hạch bạch huyết, và có thể lan sang các cơ quan lân cận.	III	Xấu	Sử dụng sự kết hợp phẫu thuật, hóa trị, xạ trị và liệu pháp nhắm mục tiêu.
Khối u di căn xa đến các cơ quan khác như gan, phổi, xương, dạ dày…	IVB	Rất xấu	Giảm đau, cải thiện chất lượng sống

2. Mắc bệnh ung thư thực quản sống được bao lâu?

Ung thư thực quản là bệnh lý có tỷ lệ tử vong cao, đặc biệt khi phát hiện muộn. Tiên lượng sống sót của bệnh nhân phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:

• Giai đoạn bệnh: Giai đoạn càng sớm, khả năng điều trị thành công càng cao.
• Loại tế bào ung thư: Người mắc ung thư biểu mô vảy và ung thư biểu mô tuyến có thời gian sống sót khác nhau.
• Vị trí khối u: Khối u ở đoạn trên, giữa hay dưới thực quản cũng ảnh hưởng đến tiên lượng.
• Tình trạng sức khỏe tổng quát: Bệnh nhân có sức khỏe tốt và không gặp các bệnh lý nền sẽ có khả năng đáp ứng điều trị cao hơn.
• Phương pháp điều trị: Sự kết hợp hiệu quả giữa các phương pháp điều trị như phẫu thuật, hóa trị, xạ trị, và các liệu pháp tiên tiến có thể gia tăng đáng kể thời gian sống cho người bệnh.

Dưới đây là bảng ước tính tỷ lệ sống sót sau 5 năm cho từng giai đoạn của ung thư thực quản (dựa trên số liệu từ Tổ chức Nghiên cứu Ung thư Vương quốc Anh):

Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ cho biết: Tỷ lệ sống sót sau 5 năm mắc ung thư thực quản là khoảng 20%, nhưng cũng có thể dao động từ 5% đến 47% tùy từng trường hợp cụ thể. 

Nếu ung thư thực quản được phát hiện khi mới phát triển và kích thước ung thư còn nhỏ, tỷ lệ sống sót của bệnh nhân sau 5 năm sẽ tăng lên. Khi nó phát triển hoặc di căn đến các bộ phận khác của cơ thể, việc điều trị sẽ khó khăn hơn và tỷ lệ sống sót sau 5 năm sẽ càng thấp.

3. Chăm sóc người bệnh ung thư thực quản

Thực quản là một phần quan trọng của hệ thống tiêu hóa nên người bệnh ung thư thực quản thường gặp khó khăn trong việc duy trì chế độ dinh dưỡng đầy đủ. Cũng vì vậy, bên cạnh việc tìm hiểu thời gian sống của bệnh nhân, việc chú trọng vào chế độ ăn uống cũng rất quan trọng. Người nhà cần đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng cho bệnh nhân, giúp nâng cao khả năng chống chọi bệnh tật và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Người bệnh ung thư thực quản thường gặp khó khăn trong ăn uống

Một số lưu ý về chế độ dinh dưỡng và chăm sóc hỗ trợ cho bệnh nhân ung thư thực quản bao gồm:

• Lựa chọn thực phẩm phù hợp: Nên cung cấp thức ăn giàu dinh dưỡng, dễ ăn như cháo, súp. Mỗi lần chỉ nên ăn từng chút một, tránh áp lực lên hệ tiêu hóa. Nếu người bệnh không thể tự ăn bằng miệng, bác sĩ có thể chỉ định truyền dung dịch dinh dưỡng hoặc bơm thức ăn đã xay nhuyễn qua ống thông dạ dày.
• Sử dụng thuốc hỗ trợ: Bệnh nhân có thể được chỉ định sử dụng thuốc băng niêm mạc hoặc thuốc ức chế tiết để phòng ngừa viêm thực quản.
• Quản lý cơn đau: Nếu bệnh nhân gặp cơn đau nhiều, có thể cần dùng thuốc giảm đau để kiểm soát, đặc biệt là trong giai đoạn cuối của bệnh.
• Thăm khám đúng lịch: Người bệnh cần thăm khám định kỳ và theo đúng lịch hẹn để theo dõi tiến triển của bệnh, bác sĩ sẽ điều chỉnh phương pháp chữa trị kịp thời và phát hiện các vấn đề phát sinh. Điều này giúp tăng cường hiệu quả điều trị và nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.

Như vậy, tiên lượng sống của người mắc ung thư thực quản thường không khả quan do bệnh đa phần được phát hiện muộn. Tuy nhiên, nếu phát hiện từ giai đoạn đầu và điều trị tích cực, cơ hội sống trên 5 năm của bệnh nhân sẽ càng cao. Chính vì thế, việc thực hiện ung thư định kỳ là cực kỳ quan trọng.

Để đặt lịch khám và tầm soát ung thư thực quản, Quý khách có thể liên hệ tổng đài 1900 56 56 56 của MEDLATEC để được tư vấn, hỗ trợ nhanh nhất.