1. Máy trợ tim được tạo ra như thế nào? 

Máy trợ tim là máy tạo nhịp tim được cấy dưới da bệnh nhân khi tần số tim quá chậm. Máy này sẽ gửi các xung điện đến tâm nhĩ hoặc tâm thất của tim, đôi khi đến cả hai, và giúp đồng bộ hóa tối ưu.  Nhờ và nhờ thiết bị này, tim thường được kích thích với tần số 70 nhịp/phút, tuy nhiên, tần suất này thay đổi tùy theo bệnh lý. 

Được cấu tạo với vỏ máy bằng kim loại trung tính với cơ thể, chống oxy hóa và chắc chắn để chất lỏng trong máu không thể xâm nhập gây hỏng hoặc ảnh hưởng đến hoạt động của máy. Máy thường được sử dụng là một hộp kim loại nhỏ, làm bằng titan, dày 5 mm, nặng 25 đến 28 gam. Chứa một pin lithium, một mạch điện tử và các chương trình để điều chỉnh các thông số theo dõi và kích thích sao cho tim co bóp ở tốc độ phù hợp.

Bộ kích thích được thay thế trước khi hết pin trong một thao tác đơn giản

Máy được kết nối với tim thông qua một hoặc nhiều đầu dò, chứa dây dẫn điện và được điều chỉnh để nhịp tim thích ứng, giúp tình trạng khó thở biến mất và bệnh nhân trở lại cuộc sống bình thường. 

2. Những ai cần sử dụng máy trợ tim?

Việc lắp máy trợ tim được chỉ định cho những người bị nhịp tim chậm: tim của họ đập quá chậm hoặc không đều, thường dưới 60 nhịp mỗi phút. Nhịp tim như vậy không cung cấp đủ máu và oxy cho cơ thể. Điều này gây ra cảm giác mệt mỏi, khó thở, khó khăn trong các hoạt động thể chất, chóng mặt, khó chịu, có thể dẫn đến mất ý thức và có nguy cơ ngất xỉu hoặc thậm chí đột tử. Ngoài trường hợp này, đa số, máy tạo nhịp tim còn được chỉ định trong trường hợp suy tim.

Những bệnh nhân bị nhịp tim chậm cần lắp máy trợ tim

Trong một số trường hợp khác, triệu chứng nhịp tim chậm vẫn chưa xuất hiện, nhưng các dấu hiệu điện tâm đồ làm dấy lên lo ngại về nguy cơ nhịp tim chậm và đề xuất điều trị bằng máy tạo nhịp tim. Hiếm gặp hơn, máy tạo nhịp tim được cấy vào cơ thể để tái đồng bộ hóa nhịp tim của những người bị suy tim nặng.

3. Sự khác biệt giữa máy trợ tim và máy khử rung tim cấy ghép?

Cả máy trợ tim và máy khử rung tim cấy ghép (ICD) đều là thiết bị y tế cấy ghép, nhằm điều chỉnh nhịp tim của bệnh nhân thông qua các xung điện. Sự khác biệt lớn giữa hai thiết bị này nằm ở mục đích điều trị: máy trợ tim ngăn không cho tim đập chậm lại, còn máy khử rung tim cung cấp phương pháp điều trị trong trường hợp nhịp tim tăng nguy hiểm.

4. Cơ chế hoạt động của máy trợ tim như thế nào?

Các thủ tục cấy ghép máy được thực hiện dưới sự gây tê tại chỗ và kéo dài khoảng một giờ. Bệnh nhân nhập viện từ 24 đến 48 giờ. Quy trình này yêu cầu một vết rạch nhỏ dưới da, cách xương đòn vài cm.

Hộp được đặt dưới xương đòn, ngang với cơ ngực, bên trái ở người thuận tay phải và ngược lại. Một vết rạch từ 3 đến 4 cm cho phép đặt máy trợ tim dưới da. Loại máy tạo nhịp tim này bao gồm 3 đầu dò: một cho tâm nhĩ phải và 2 cho tâm thất phải và trái, để tạo ra sự co bóp đồng thời của các thành tim không đồng bộ. Khi cấy ghép đã hoàn tất và hoạt động đã được xác minh, chúng được kết nối với bộ phận kích thích.

Lưu ý rằng kỹ thuật này cũng có thể thực hiện được với máy khử rung tim

Cơ chế hoạt động của máy trợ tim: nghe tim, nếu máy tạo nhịp tim không phát hiện nhịp tim, máy sẽ gửi một xung điện qua các đầu dò, kích thích cơ tim co lại, phục hồi nhịp tim bình thường.

Máy tạo nhịp thông thường có một hoặc hai dây dẫn, được sử dụng để tạo nhịp và/hoặc cảm nhận hoạt động của tâm nhĩ phải và/hoặc tâm thất phải. Do đó, khi có sự kiểm soát nhịp đập ở tâm nhĩ (nút xoang), tâm nhĩ sẽ được máy tạo nhịp tim kích thích. Mặt khác, thông thường, nếu thiếu kết nối giữa tâm nhĩ và tâm thất (nút nhĩ thất và bó His), thì máy sẽ đóng vai trò chuyển tiếp giữa lệnh từ tâm nhĩ sẽ được phát hiện và tâm thất nhận được. 

Xuất viện thường diễn ra vào ngày hôm sau, khi bệnh nhân đã được đo điện tâm đồ, kiểm tra vết sẹo và chụp X-quang ngực cho thấy vị trí của các đầu dò đã ổn định. 

5. Có nên được theo dõi sau khi lắp máy trợ tim?

Sau khi lắp máy trợ tim, người bệnh nên thường xuyên gặp bác sĩ tim mạch để kiểm tra xem máy có hoạt động bình thường không và nhịp tim do thiết bị cung cấp có phù hợp với tình trạng tim của mình hay không. Tần suất tư vấn là khoảng hai lần một năm và sau 3 đến 4 tháng khi máy tạo nhịp tim gần hết tuổi thọ.

Cần theo dõi và kiểm tra sau khi lắp máy trợ tim

Trong quá trình kiểm tra, bác sĩ tim mạch sẽ điều chỉnh máy điều hòa nhịp tim của bạn từ xa bằng cách sử dụng một thiết bị bên ngoài được gọi là bộ lập trình, được đặt tạm thời trên da. Việc kiểm tra này hoàn toàn không gây đau đớn. Bệnh nhân mang máy tạo nhịp tim và một cuốn sổ nhỏ, trong đó đề cập đến việc đeo máy tạo nhịp tim và chỉ định các đặc điểm của máy. Điều quan trọng là hãy báo cho bác sĩ biết nếu bạn cảm thấy bất kỳ cảm giác khó chịu nào mà bạn cho là có liên quan đến máy điều hòa nhịp tim của mình.

6. Các rủi ro biến chứng khi đặt máy trợ tim là gì?

Sự xuất hiện của các biến chứng là rất hiếm, với tỷ lệ biến chứng thấp, dưới 5%. Những biến chứng có thể xuất hiện là:

- Tràn khí màng phổi.

- Khối máu tụ trong khoang.

- Sự dịch chuyển của một trong các đầu dò trong những ngày đầu tiên.

- Nhiễm trùng tại vị trí phẫu thuật.

Ngoài ra, các biến chứng mạch máu nghiêm trọng như tụ máu lồng ngực (màng phổi hoặc trung thất) hoặc chèn ép có thể xảy ra. Vì vậy, nếu bạn nhận thấy bất kỳ vết sưng tấy hoặc mẩn đỏ nào ở khu vực đặt máy, hãy báo cho bác sĩ biết.

Trên đây là những thông tin hữu ích liên quan đến cấu tạo, công dụng, các thao tác đặt máy cũng như những rủi ro có thể xảy ra khi lắp máy trợ tim. Một điều cần lưu ý là, trong quá trình sử dụng, nếu phát hiện có dấu hiệu bất thường thì cần nhanh chóng đưa bệnh nhân đến các cơ sở y tế để được thăm khám.

Nếu bạn đang tìm kiếm một địa chỉ khám các bệnh lý tim mạch nói riêng và các vấn đề về sức khỏe nói chung thì có thể đến các Bệnh viện, Phòng khám thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC. Để được tư vấn sức khỏe và đặt lịch khám tại bệnh viện, quý vị có thể gọi đến số tổng đài của MEDLATEC theo số: 1900 56 56 56.