1. Thời điểm nào cần sử dụng các biện pháp tránh thai sau sinh - băn khoăn của nhiều mẹ

Thời điểm cần sử dụng biện pháp tránh thai sau sinh sẽ phụ thuộc vào cách bạn đang nuôi con, thời gian quan hệ trở lại cũng như thời điểm có kinh trở lại sau sinh. Với phụ nữ cho con bú liên tục, đều đặn trong 6 tháng đầu tiên sau sinh, thường sang tháng thứ 7 - 8 bạn mới có kinh nguyệt trở lại. Nếu quan hệ tình dục trước khi có kinh 2 tuần, bạn đã có khả năng mang thai.

Sau khi sinh, mẹ nên chủ động tránh thai từ sớm

Khi cho con bú, cơ thể sẽ nhận tín hiệu ngừng tiết hormone kích thích rụng trứng và kinh nguyệt, vì thế bạn không thể mang thai. Nhưng nếu mẹ chăm sóc con sớm bằng sữa công thức kết hợp sữa mẹ, thời gian bú không dài và không thường xuyên thì kinh nguyệt sẽ trở lại sau khoảng 6 tuần - 3 tháng. Trước khi có kinh nguyệt 2 tuần đã xảy ra sự rụng trứng và bạn có thể mang thai.

Để đảm bảo an toàn thì bạn nên sử dụng biện pháp tránh thai sau sinh sớm từ 3 - 4 tuần sau khi trẻ chào đời. Trong thời gian này, do nội tiết tố chưa ổn định nên việc quan hệ tình dục có thể gặp khó khăn, hãy lựa chọn biện pháp tránh thai mà cả bạn và chồng đều cảm thấy thoải mái.

2. Sau sinh nên chọn biện pháp tránh thai nào?

Trong nhiều biện pháp tránh thai thì phụ nữ sau sinh cần cân nhắc hơn tránh ảnh hưởng đến hoạt động của tuyến sữa cũng như chất lượng sữa. Dưới đây là một số biện pháp gợi ý:

Duy trì cho con bú trong 6 tháng đầu giúp mẹ tránh thai

2.1. Tránh thai sau sinh tự nhiên

Việc cho con bú thường xuyên, liên tục trong 6 tháng đầu tiên không chỉ là khuyến cáo giúp trẻ được nuôi dưỡng tốt nhất mà đây còn là biện pháp giúp mẹ sau sinh tránh thai. Việc cho con bú khiến tuyến sữa liên tục hoạt động, cơ thể cũng nhận được tín hiệu ngừng quá trình rụng trứng dẫn tới kinh nguyệt được trì hoãn.

Với phương pháp cho con bú vô kinh này, hiệu quả tránh thai có thể đạt tới 98% song phải đảm bảo:

• Chu kỳ kinh nguyệt chưa xuất hiện.

• Trẻ nhỏ hơn 6 tháng tuổi.

• Mẹ cho con bú thường xuyên ít nhất 6 lần/ngày, khoảng cách các lần bú không quá 4h vào ban ngày và 6h vào ban đêm.

Bên cạnh việc cho con bú trực tiếp thì dùng máy vắt sữa cũng có tác dụng tương tự trong giảm hoạt động của hormone kích thích rụng trứng.

2.2. Biện pháp tránh thai tạm thời

Những biện pháp tránh thai tạm thời an toàn, tiện lợi để mẹ bầu tránh thai sau sinh gồm:

Sử dụng bao cao su

Bao cao su sử dụng mỗi lần quan hệ tình dục giúp tránh thai lên tới 98%. Tuy nhiên sau khi sinh, âm đạo của người phụ nữ thường hơi khô dẫn đến quan hệ khó khăn, gây cảm giác khô rát khó chịu cho cả hai. Nếu gặp tình trạng này, hãy dùng thêm chất bôi trơn kết hợp với bao cao su.

Sử dụng bao cao su là biện pháp tránh thai nhanh và phổ biến

Màng chắn âm đạo, mũ chụp tử cung

Màng chắn âm đạo hoặc mũ chụp tử cung là biện pháp tránh thai tạm thời, đạt hiệu quả từ 92 - 96% nếu sử dụng đúng cách. Nên dùng kết hợp với chất diệt tinh trùng để đảm bảo tránh thai an toàn, đồng thời lựa chọn sản phẩm mềm, chất liệu an toàn.

Uống thuốc tránh thai dài cho con bú

Uống thuốc tránh thai cũng là lựa chọn của nhiều chị em bới tính tiện dụng. Tuy nhiên, cần tham khảo ý kiến của bác sĩ khi dùng lâu dài.

2.3. Biện pháp tránh thai lâu dài

Nếu muốn tránh thai trong thời gian dài, từ 3 - 5 năm bạn nên lựa chọn các phương pháp như:

Que cấy tránh thai

Que cấy tránh thai chứa thành phần là progestin, kích thước nhỏ thường được cấy vào cánh tay của mẹ sau khi sinh khoảng 21 ngày. Sau đó, hormone này sẽ dần được giải phóng, ngăn ngừa sự thụ tinh và từ đó giúp tránh thai.

Một lần cấy que tránh thai giúp bạn tránh thai khoảng 3 năm, sau đó có thể cấy tiếp tục hoặc dừng nếu muốn mang thai hoặc lựa chọn biện pháp tránh thai khác. 

Vòng tránh thai

Vòng tránh thai được cấy vào tử cung để ngăn cản trứng thụ tinh cũng như làm tổ ở niêm mạc tử cung, đây là phương pháp đơn giản, hiệu quả lâu dài được nhiều chị em lựa chọn. Có hai loại vòng tránh thai chứa nội tiết tố hoặc không chứa nội tiết tố.

Vòng tránh thai có tác dụng từ 5 - 10 năm

Bác sĩ sẽ cấy vòng tránh thai ngay trong quá trình sinh hoặc sau khi sinh khoảng 4 tuần, giúp tránh thai từ 5 - 10 năm. Nếu muốn có thai, chỉ cần tháo bỏ vòng tránh thai là bạn có thể mang thai lại bình thường.

3. Lưu ý khi dùng biện pháp tránh thai sau sinh

Có rất nhiều biện pháp tránh thai hiện nay, song với phụ nữ sau sinh, nhất là 6 tháng đầu tiên không nên dùng biện pháp có chứa hormone kết hợp estrogen và progestogen. Nguyên nhân do giai đoạn này, bạn còn đang cho trẻ bú nên nếu nồng độ hormone này trong cơ thể tăng cao, cơ thể sẽ giảm sản xuất sữa. Ngoài ra, các hormone này có thể xuất hiện với nồng độ thấp trong sữa mẹ, với trẻ lớn hơn thì không ảnh hưởng nhiều.

Ba biện pháp tránh thai được khuyến cáo không nên dùng sau sinh bao gồm: miếng dán tránh thai, thuốc tránh thai chứa progestin và estrogen, vòng âm đạo. 

Bên cạnh đó, nếu cần thiết phải sử dụng các loại thuốc tránh thai khẩn cấp, đây là những thuốc chứa progestin có tác dụng trì hoãn quá trình rụng trứng, ngăn cản trứng thụ tinh thì cần lưu ý không cho con bú trong 36 giờ. Điều này để đảm bảo dư lượng hormone không ở mức cao trong sữa mẹ, ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của bé. 

Nên lưu ý khi tránh thai sau sinh bổ sung nội tiết tố

Nếu muốn tránh thai trong thời gian dài, khoảng 3 - 5 năm để kế hoạch hóa gia đình, bạn có thể chủ động tìm đến các biện pháp tránh thai như đặt vòng tử cung. Có thể thực hiện ngay sau quá trình sinh hoặc bằng một thủ thuật sau đó.

Như vậy, thời điểm nào cần sử dụng các biện pháp tránh thai sau sinh còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như thời bạn có cho con bú không, thời điểm có kinh trở lại,... Hãy lựa chọn biện pháp tránh thai an toàn từ sớm để tránh mang thai ngoài ý muốn làm lỡ kế hoạch cũng như không đảm bảo sức khỏe cho mẹ.