1. Thế nào là mắt nhược thị?

Nhược thị được hiểu là tình trạng suy giảm thị lực ở một bên mắt, xuất hiện trong giai đoạn cơ thể còn phát triển. Như vậy, đối tượng chủ yếu bị nhược thị mắt là trẻ em, thanh thiếu niên. Nếu không kịp thời phát hiện, điều trị tình trạng này có thể gây mù lòa. 

Nhược thị là tình trạng suy yếu thị lực tại một bên mắt

2. Nguyên nhân gây nhược thị 

Nguyên nhân dẫn đến nhược thị mắt thường là do: 

• Lác mắt: Hai bên mắt bị lệch. Trường hợp một trong 2 bên mắt di chuyển không khớp nhau, não bộ sẽ điều chỉnh đồng thời cả bên mắt còn lại. 
• Các vấn đề bất thường về khúc xạ: Ví dụ như cận thị, viễn thị, loạn thị. 
• Tổn thương hoặc chèn ép thần kinh thị giác: Khiến mắt nhìn mờ, tăng nguy cơ dẫn đến nhược thị mắt. 

Một số vấn đề bất thường về khúc xạ có thể dẫn đến nhược thị 

Ngoài ra, tiền sử bệnh lý gia đình, trẻ sinh non, chậm phát triển cũng là một vài yếu tố khiến trẻ nhỏ, thanh thiếu niên đang trong độ tuổi phát triển dễ bị nhược thị. 

3. Triệu chứng nhận biết 

Tình trạng mắt nhược thị có thể được nhận biết thông qua một vài triệu chứng như: 

• Mắt nhìn mờ: Một bên mắt mờ hơn bên còn lại. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến cơn đau đầu, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày. 
• Mỏi mắt: Nếu mắt phải hoạt động với cường độ cao, tình trạng mỏi mắt sẽ xuất hiện. 
• Sụp mí: Mí mắt tại một hoặc hai bên mắt đều bị sụp xuống, ảnh hưởng đến thị lực. 
• Nheo mắt: Người bị nhược thị thường phải nheo mắt để nhìn rõ hơn. Thậm chí, nhiều người còn phải nghiêng đầu, nghiêng cổ khi nhìn. 

Mắt nhìn mờ, mỏi mắt là triệu chứng hay xuất hiện ở trẻ bị nhược thị

4. Mắt nhược thị có chữa khỏi hoàn toàn được không?

Nhược thị mắt có thể điều trị khỏi. Tuy nhiên, thời gian điều trị ở người trưởng thành thường kéo dài và tương đối tốn kém. Do đó, nếu phát hiện trẻ có dấu hiệu bị nhược thị, ba mẹ nên cho trẻ đi khám, điều trị sớm. 

5. Chẩn đoán và điều trị 

Để đưa ra được phác đồ điều trị, bác sĩ cần tiến hành thăm khám kỹ lưỡng. Dưới đây là phần khái quát một vài phương pháp chẩn đoán và điều trị nhược thị. 

5.1. Chẩn đoán 

Ngoài dựa vào biểu hiện, tiền sử bệnh lý, bác sĩ thường chỉ định thực hiện các phương pháp kiểm tra như: 

• Kiểm tra che mắt xen kẽ. 
• Kiểm tra che luân phiên 2 bên mắt. 

Bác sĩ đang tiến hành kiểm tra thị lực

Ngoài ra, bác sĩ có thể chỉ định đo thị lực để chẩn đoán bệnh lý liên quan đến khúc xạ, soi đáy mắt nếu nghi ngờ trục thị giác đang trong tình trạng tắc nghẽn. Đối với trẻ nhỏ, ba mẹ nên cho trẻ đi khám mắt hàng năm, hoặc khám bất kỳ khi nào nhận thấy mắt trẻ biểu hiện triệu chứng bất thường. 

5.2. Điều trị 

Khi bị nhược thị, một bên mắt của người bệnh sẽ nhìn kém hơn bên còn lại. Trong quá trình điều trị, trẻ em hoặc người trưởng thành phải tập quan sát bằng bên mắt yếu hơn. Các phương pháp điều trị áp dụng phổ biến phải kể đến là: 

• Đeo miếng bịt mắt: Bên mắt khỏe hơn bị che lại. Lúc này, não bộ sẽ cần dựa vào bên mắt yếu hơn để nhận biết vật thể xung quanh. Đây là phương pháp đơn giản giúp tăng cường khả năng nhìn cho bên mắt còn lại. 
• Điều trị tật khúc xạ:

• Đeo kính hoặc kính áp tròng: Nhằm mục đích điều trị tật khúc xạ dẫn đến nhược thị. 
• Mổ đục thủy tinh thể: Chỉ định trong trường hợp bệnh nhân bị đục thủy tinh thể hoặc cấu trúc mắt phát triển bất thường. 

• Điều trị bằng một số loại thuốc nhỏ mắt: Chủ yếu là thuốc Atropine giúp khắc phục tạm thời tình trạng mắt nhìn mờ. 
• Phẫu thuật: Chỉ định sau một số ít trường hợp, giúp khôi phục khả năng nhìn của bên mắt yếu hơn. 

Ở trẻ nhỏ, thời gian điều trị nhược thị thường kéo dài trong vài tháng hoặc vài năm. Nếu phát hiện và điều trị càng sớm, tỷ lệ chữa trị thành công lại càng cao. 

6. Một số bài tập mắt nhược thị 

Sau đây là phần hướng dẫn thực hiện một số bài tập mắt nhược thị đơn giản nhưng hiệu quả:

6.1. Đảo mắt nhìn theo chấm đỏ trên màn hình

Đây là một trong những bài tập mắt nhược thị cơ bản giúp phục hồi khả năng nhìn của bên mắt yếu hơn. Với bài tập này, bạn chỉ cần dùng tay hoặc dùng bịt mắt che bên mắt khỏe lại rồi quan sát chấm đỏ trên màn hình di chuyển. Màn hình quan sát ở đây có thể là màn hình máy tính, TV, smartphone hoặc máy tính bảng chạy video mô tả chuyển động của hình ảnh chấm đỏ. 

6.2. Quan sát ngọn nến

Trước tiên, bạn hãy tắt đèn điện trong phòng và chỉ để lại một ngọn nến đang cháy. Sau đó, bạn bịt bên mắt khỏe lại và chăm chú quan sát ngọn nến bằng bên mắt yếu, duy trì bài tập cho đến khi cảm thấy mỏi mắt. Mỗi ngày, bạn hãy thực hiện bài tập này 3 đến 5 lần. 

6.3. Bài tập che mắt cơ bản

Hàng ngày, bạn hãy che bên mắt khỏe hơn lại, tập quan sát bằng bên mắt yếu. Tác dụng chính của bài tập này là thúc đẩy não bộ tiếp nhận và xử lý thông tin thu nhận từ bên mắt yếu, từ đó cải thiện thị lực. 

Che một bên mắt khỏe để tập quan sát là một trong những bài tập mắt nhược thị cơ bản

Tuy nhiên nếu áp dụng không đúng cách, bài tập che mắt này có thể gây khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày. Do vậy, bạn đi khám để được bác sĩ hướng dẫn luyện tập sao cho phù hợp. 

6.4. Bài tập quan sát tấm bìa cứng in hình chấm đỏ

Đầu tiên, bạn cần chuẩn bị một tấm bìa cứng in ký hiệu chấm tròn màu đỏ, cách nhau 1cm. Tiếp theo, bạn từ từ đưa tấm bìa cứng chạm vào vùng mũi, đầu bên kia của tấm bìa hướng xuống phía dưới. Lúc này, bạn hãy tập trung nhìn các chấm tròn gần nhất và xa nhất in trên tấm bìa. 

Tác dụng chính của bài tập đơn giản này là thúc đẩy khả năng điều chỉnh tiêu cự của bên mắt bị yếu. Ngay cả người bị cận thị, viễn thị cũng nên áp dụng bài tập để cải thiện khả năng điều tiết tầm nhìn. 

Nếu muốn khôi phục khả năng nhìn của bên mắt bị yếu, bạn phải kiên trì thực hiện các bài tập, tuân thủ chỉ định dùng thuốc (nếu có). Nói chung, nếu kịp thời can thiệp khi mắt mới biểu hiện triệu chứng, bạn có thể điều trị khỏi chứng nhược thị. 

Như vậy, bài viết đã giới thiệu đến bạn một số bài tập mắt nhược thị đơn giản nhưng rất hiệu quả. Để chủ động phát hiện và điều trị nhược thị, bạn nên đi khám mắt thường xuyên hoặc khám bất kỳ khi nào nhận thấy triệu chứng khác thường tại những địa chỉ y tế uy tín như chuyên khoa Mắt thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC. Để đặt lịch khám, Quý khách vui lòng liên hệ MEDLATEC theo số 1900 56 56 56 để được hỗ trợ.