1. Nhồi máu cơ tim: nguyên nhân và dấu hiệu nhận diện

Trước khi tìm hiểu mức độ nguy hiểm, bạn cần hiểu rõ Nhồi máu cơ tim là gì và vì sao tình trạng này lại xảy ra.

1.1. Cơ chế hình thành nhồi máu cơ tim

Nhồi máu cơ tim xảy ra khi có sự tắc nghẽn đột ngột ở dòng máu đến nuôi cơ tim. Yếu tố gây tắc nghẽn thường là cục máu đông được hình thành từ sự nứt vỡ của mảng xơ vữa trong động mạch vành. Khi đó, một phần cơ tim sẽ bị thiếu oxy nghiêm trọng, dẫn đến hoại tử tế bào cơ tim.

Mảng xơ vữa động mạch tồn tại lâu ngày hình thành cục máu đông gây nhồi máu cơ tim

1.2. Nguyên nhân gây nhồi máu cơ tim

Các yếu tố sau được cho là nguyên nhân thúc đẩy sự xuất hiện của cơn nhồi máu cơ tim:

• Xơ vữa động mạch vành.
• Hút thuốc lá nhiều và lâu dài khiến chất độc trong thuốc lá có cơ hội gây tổn thương thành mạch.
• Huyết áp cao, tiểu đường, rối loạn lipid máu.
• Thừa cân, béo phì, vận động ít.
• Trải qua sự căng thẳng về tâm lý trong thời gian dài hoặc uống quá nhiều bia rượu.

2. Vì sao nhồi máu cơ tim lại nguy hiểm?

Nhồi máu cơ tim là bệnh lý đặc biệt nguy hiểm vì có thể xảy ra đột ngột, tiến triển nhanh và gây tử vong chỉ trong vài phút nếu người bệnh không được can thiệp y tế kịp thời.

Trường hợp đã qua được giai đoạn cấp cứu, người bệnh vẫn phải đối mặt với mệt mỏi kéo dài, khó thở, giảm khả năng lao động và phải dùng thuốc suốt đời. Thậm chí có trường hợp người bệnh sẽ gặp phải nhiều biến chứng nghiêm trọng về sau như: 

• Suy tim: Xảy ra do cơ tim bị tổn thương, không còn khả năng bơm máu hiệu quả.
• Rối loạn nhịp tim: Dễ khiến tim bị ngưng đột ngột.
• Vỡ thành tim hoặc phình vách tim: Khiến người bệnh tử vong.
• Huyết khối trong tim: Tăng nguy cơ bị tắc mạch phổi hoặc tai biến mạch máu não.

Vì vậy, phòng ngừa và điều trị sớm nhồi máu cơ tim là việc làm có ý nghĩa rất quan trọng đối với sức khỏe và cuộc sống của người bệnh.

3. Cách nhận diện sớm và xử trí khi bị nhồi máu cơ tim

Nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo nhồi máu cơ tim và biết cách xử trí đúng sẽ giúp người bệnh giảm thiểu tối đa những hệ lụy nguy hiểm do bệnh lý này gây ra:

3.1. Dấu hiệu điển hình 

Nếu xuất hiện các dấu hiệu sau, người bệnh cần cảnh giác về khả năng bị nhồi máu cơ tim: 

• Đau ngực dữ dội, có cảm giác bóp nghẹt, đè nặng ở giữa ngực, lan lên cổ, vai trái, cánh tay hoặc sau lưng.
• Khó thở, người mệt lả, toát mồ hôi lạnh, cảm thấy buồn nôn.

Ngoài những dấu hiệu đặc trưng trên, cũng có những trường hợp nhồi máu cơ tim nhưng không có biểu hiện điển hình, nhất là phụ nữ và người cao tuổi. Vì thế, những dấu hiệu nhẹ sau cũng cần được chú ý: 

• Mệt mỏi, buồn nôn, đầy bụng, khó thở nhẹ.
• Đau nhức vùng hàm, cổ, đau lan ra lưng hoặc bụng trên.

Những dấu hiệu này dễ nhầm với bệnh dạ dày hoặc cảm mạo, nếu người bệnh bỏ qua, không kịp thời thăm khám sẽ dễ chẩn đoán chậm trễ, đối mặt với nhiều hệ lụy nguy hiểm.

Cơn đau ngực lan lên cổ kèm khó thở có thể cảnh báo nhồi máu cơ tim

3.2. Xử trí khi nghi ngờ có dấu hiệu nhồi máu cơ tim

Khi xuất hiện triệu chứng nghi ngờ, để tăng cơ hội sống sót và giảm tổn thương tim, người bệnh hoặc những người xung quanh cần:

3.2.1. Gọi cấp cứu

Nếu bạn hoặc người xung quanh xuất hiện cơn đau ngực kéo dài hơn 10 phút kèm theo các dấu hiệu cảnh báo trên, hãy gọi cấp cứu (115) ngay. Bệnh nhân càng được cấp cứu y tế sớm thì càng tăng cơ hội được cứu sống và phục hồi tốt.

3.2.2. Hỗ trợ bệnh nhân

• Giúp người bệnh nằm hoặc ngồi một cách thoải mái, tránh cử động mạnh.
• Nới lỏng quần áo, giữ cho không khí thông thoáng.

Người bệnh không cố gắng tự ý di chuyển vì có thể ngất hoặc ngừng tim đột ngột. 

3.3. Chẩn đoán và điều trị nhồi máu cơ tim bằng cách nào?

Tại cơ sở y tế, bác sĩ sẽ tiến hành các phương thức giúp chẩn đoán đúng và có phương án điều trị kịp thời như: 

3.3.1. Chẩn đoán

Bệnh nhân có dấu hiệu nhồi máu cơ tim thường được tiến hành các kiểm tra sau: 

• Điện tâm đồ ECG: Phát hiện rối loạn nhịp tim và vùng cơ tim tổn thương.
• Xét nghiệm men tim: Xác định tế bào cơ tim bị hoại tử.
• Chụp mạch vành: Đánh giá vị trí bị tắc nghẽn và mức độ tổn thương ở tim.

3.3.2. Điều trị cấp cứu

Căn cứ vào tình trạng bệnh của bệnh nhân, bác sĩ sẽ đưa ra phương án cấp cứu, cụ thể như:

• Thuốc tiêu sợi huyết: Làm tan huyết khối trong 6 giờ đầu khởi phát bệnh.
• Đặt stent mạch vành: Mở rộng lòng mạch giúp cho máu được lưu thông tốt tới tim.
• Phẫu thuật bắc cầu động mạch vành: Áp dụng với trường hợp nhiều nhánh mạch của bệnh nhân bị tổn thương.

Phát hiện sớm nguy cơ nhồi máu cơ tim giúp giảm nguy cơ đe dọa đến sự sống của người bệnh 

4. Phương pháp phòng ngừa tái phát nhồi máu cơ tim

Bệnh nhân khi đã qua giai đoạn cấp vẫn cần thực hiện các phương pháp phòng ngừa để tránh nguy cơ tái phát bệnh: 

• Bỏ hút thuốc lá, hạn chế tối đa tiêu thụ đồ uống chứa cồn.
• Giảm thực phẩm nhiều đường, muối, mỡ động vật. Thay vào đó, hãy bổ sung các loại hạt, cá, rau xanh,... vào bữa ăn hàng ngày. 
• Duy trì tập luyện thể dục đều đặn ít nhất 30 phút mỗi ngày với các hoạt động vừa sức như: yoga, bơi lội,...
• Tránh các yếu tố gây stress và đảm bảo ngủ đủ giấc.
• Dùng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ và thực hiện đúng lịch tái khám để theo dõi chức năng tim và điều chỉnh thuốc kịp thời (nếu cần).

Nhồi máu cơ tim là căn bệnh diễn biến và gây tử vong nhanh chóng. Vì thế, người bệnh cần được nhận diện sớm các dấu hiệu cảnh báo, cấp cứu kịp thời và điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ.

Nếu nghi ngờ dấu hiệu liên quan tới nhồi máu cơ tim, quý khách hàng có thể liên hệ ngay Hotline 1900 56 56 56 của Hệ thống Y tế MEDLATEC để được hỗ trợ y tế kịp thời.