1. Rạn xương là gì?

Rạn xương là tình trạng tình trạng xuất hiện các vết nứt nhỏ trên bề mặt xương, nhưng chưa làm xương gãy rời hoặc biến dạng. Đây là một dạng chấn thương nhẹ của xương, thường xảy ra khi xương phải chịu lực tác động mạnh, lặp đi lặp lại hoặc do va đập trực tiếp.

Rạn xương có thể gặp ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể, nhưng phổ biến nhất là ở xương chi trên, chi dưới, những khu vực thường chịu áp lực khi vận động. Về nguyên nhân, rạn xương có thể do: 

• Chấn thương hoặc tai nạn: Té ngã, va chạm mạnh hoặc bị vật nặng đè lên.
• Vận động quá sức: Chạy bộ, nhảy, tập thể dục cường độ cao khiến xương chịu tải liên tục.
• Thiếu hụt dinh dưỡng: Cơ thể thiếu canxi, vitamin D hoặc protein làm xương yếu và dễ tổn thương.
• Loãng xương: Thường gặp ở người cao tuổi, đặc biệt là phụ nữ sau mãn kinh.
• Dùng thuốc hoặc bệnh lý nền: Một số thuốc như corticoid hoặc bệnh nội tiết có thể ảnh hưởng đến mật độ xương.

Vận động quá sức có thể làm rạn xương 

2. Rạn xương bao lâu thì khỏi?

Thời gian hồi phục của rạn xương thường kéo dài từ 6 - 8 tuần đối với người trưởng thành và khoảng 3 - 6 tuần ở trẻ em, do khả năng tái tạo xương của trẻ nhanh hơn. Tuy nhiên, thời gian lành còn phụ thuộc vào mức độ tổn thương, vị trí rạn xương, độ tuổi và tình trạng sức khỏe của người bệnh.

Thông thường, trong 1 - 2 tuần đầu, vùng bị rạn sẽ giảm sưng và đau. Từ tuần thứ 3 trở đi, xương bắt đầu quá trình liền lại nhờ sự hình thành mô xương mới. Nếu được nghỉ ngơi và chăm sóc đúng cách, người bệnh có thể trở lại sinh hoạt bình thường sau khoảng 1 - 2 tháng.

Ngược lại, nếu vận động sớm, mang vác nặng hoặc không tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, vết rạn có thể lan rộng hoặc tiến triển thành gãy xương thật sự, làm kéo dài thời gian hồi phục.

Thời gian phục hồi sau rạn xương sẽ tùy thuộc vào mức độ tổn thương và vị trí rạn

3. Cách chăm sóc rạn xương tại nhà

Khi đã biết chính xác rạn xương bao lâu thì khỏi, việc chăm sóc đúng cách tại nhà đóng vai trò rất quan trọng giúp xương nhanh lành, giảm đau và ngăn ngừa biến chứng. Dưới đây là những hướng dẫn cơ bản bạn nên áp dụng:

• Nghỉ ngơi và hạn chế vận động: Trong thời gian đầu, người bị rạn xương nên tránh di chuyển hoặc dùng lực lên vùng bị tổn thương, đặc biệt là trong 1 - 2 tuần đầu sau chấn thương. Việc nghỉ ngơi giúp giảm sưng, giảm đau và tạo điều kiện để mô xương mới hình thành. Nếu bắt buộc phải di chuyển, nên sử dụng nạng, gậy hoặc dụng cụ hỗ trợ để giảm áp lực lên khu vực bị rạn.
• Cố định vùng bị rạn (nếu cần): Trong nhiều trường hợp, bác sĩ sẽ chỉ định nẹp hoặc băng cố định để giữ cho vùng xương bị rạn ở tư thế ổn định, tránh di lệch trong quá trình lành. Người bệnh nên tuân thủ đúng thời gian đeo nẹp và không tự ý tháo ra khi chưa có hướng dẫn của bác sĩ, vì điều này có thể khiến vết rạn lan rộng hoặc lâu hồi phục hơn.
• Chườm lạnh hoặc chườm ấm đúng cách: Đây là cách đơn giản nhưng mang lại hiệu quả rõ rệt trong việc giảm sưng đau và hỗ trợ quá trình hồi phục xương. Trong 48 giờ đầu sau chấn thương, người bị rạn xương nên chườm lạnh để giảm sưng và hạn chế tình trạng viêm. Dùng túi đá hoặc khăn lạnh bọc trong vải mềm, chườm nhẹ lên vùng bị đau khoảng 15 - 20 phút mỗi lần, lặp lại 2 - 3 lần mỗi ngày. Sau 2 ngày, khi vết thương đã bớt sưng, có thể chuyển sang chườm ấm để tăng lưu thông máu, giúp xương và mô mềm quanh đó hồi phục nhanh hơn. Có thể dùng khăn ấm hoặc túi chườm nhiệt, chườm nhẹ trong 10 - 15 phút mỗi lần.
• Dinh dưỡng lành mạnh hỗ trợ phục hồi xương: Một chế độ ăn uống khoa học đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình hồi phục sau khi bị rạn xương. Người bệnh nên bổ sung thực phẩm giàu canxi và vitamin D như sữa, phô mai, cá hồi, trứng và các loại rau xanh đậm để giúp xương chắc khỏe và tái tạo nhanh hơn. Protein cũng là thành phần cần thiết để phục hồi mô và hình thành tế bào xương mới, có thể bổ sung từ thịt nạc, đậu phụ, trứng và các loại hạt. Bên cạnh đó, kẽm và magie giúp tăng khả năng hấp thu canxi và hỗ trợ quá trình liền xương diễn ra thuận lợi hơn. Ngược lại, người bị rạn xương nên hạn chế rượu bia, thuốc lá và cà phê đậm đặc, vì chúng có thể làm giảm khả năng hấp thu dưỡng chất và khiến xương yếu đi theo thời gian.
• Tuân thủ điều trị của bác sĩ: Nếu được kê thuốc giảm đau, thuốc bổ sung canxi hoặc hướng dẫn tập vật lý trị liệu, người bệnh cần tuân thủ đầy đủ chỉ định. Không tự ý bỏ thuốc hoặc vận động sớm trước khi được bác sĩ cho phép, vì điều này có thể khiến xương chưa kịp liền và tăng nguy cơ tái chấn thương.

4. Khi nào cần đi khám bác sĩ thêm?

Mặc dù phần lớn các trường hợp rạn xương có thể tự hồi phục nếu được nghỉ ngơi và chăm sóc đúng cách, nhưng người bệnh vẫn cần đi khám bác sĩ khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường. Bạn nên tái khám hoặc đến cơ sở y tế ngay nếu gặp một trong những biểu hiện sau:

• Đau dữ dội, sưng hoặc bầm tím không giảm sau vài ngày chăm sóc tại nhà.
• Khó cử động, tê buốt hoặc mất cảm giác ở vùng bị thương.
• Vết rạn có dấu hiệu lan rộng, hoặc nghi ngờ tiến triển thành gãy xương.
• Nghe tiếng lạo xạo hoặc cảm giác lỏng lẻo ở vùng xương tổn thương khi di chuyển.
• Sau 6 - 8 tuần nhưng xương chưa hồi phục hoàn toàn, vẫn còn đau khi vận động.

Bạn nên đến thăm khám bác sĩ nếu gặp tình trạng đau dữ dội

Tóm lại, rạn xương bao lâu thì khỏi còn phụ thuộc vào mức độ tổn thương, vị trí xương bị rạn và cách chăm sóc sau chấn thương. Nếu được nghỉ ngơi đầy đủ, ăn uống đúng cách và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, người bệnh có thể hồi phục hoàn toàn sau khoảng 6 - 8 tuần. Việc chủ động thăm khám và điều trị sớm không chỉ giúp xương nhanh lành hơn mà còn ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm về sau. Vì vậy, hãy lắng nghe cơ thể và chăm sóc đúng cách để xương luôn khỏe mạnh và dẻo dai.

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc liên quan, hoặc nhu cầu thăm khám sức khỏe xương khớp, có thể liên hệ Tổng đài MEDLATEC 1900 56 56 56 để được tư vấn chi tiết và đặt lịch thăm khám cùng bác sĩ chuyên khoa.