1. Thuốc kích trứng là gì?

Thuốc kích trứng thực chất là một dạng thuốc nội tiết, hỗ trợ trứng phát triển, thúc đẩy trứng chín, rụng và tăng tỷ lệ thành công khi thụ tinh nhân tạo hoặc thụ tinh trong ống nghiệm. Cơ chế của những loại thuốc này là tác động lên tuyến yên hoặc trực tiếp lên buồng trứng để làm tăng tiết các hormon sinh dục (FSH, LH, estrogen, progesteron). Nhờ đó, nang noãn phát triển đầy đủ, chín và phóng ra khỏi buồng trứng để có thể thụ tinh.

Thuốc kích trứng giúp bổ sung hormone hỗ trợ trứng phát triển

2. Thuốc kích trứng được chỉ định khi nào?

Thực tế, thuốc kích trứng chủ yếu được chỉ định trong các trường hợp dưới đây: 

• Phụ nữ vô sinh - hiếm muộn do rối loạn rụng trứng: như hội chứng PCOS
• Phụ nữ vô sinh không rõ nguyên nhân.
• Trong các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản như:

• IUI (bơm tinh trùng vào buồng tử cung): Kích trứng để có 1 - 2 trứng chín, tăng khả năng thụ tinh.
•  IVF (thụ tinh trong ống nghiệm): Cần nhiều trứng chín cùng lúc để chọc hút trứng tạo phôi.

• Một số trường hợp đặc biệt khác như:

• Chuẩn bị trữ trứng cho phụ nữ muốn bảo tồn khả năng sinh sản.
• Phụ nữ có dự trữ buồng trứng giảm, cần hỗ trợ tạo noãn. 

Sử dụng thuốc kích trứng giúp tăng tỉ lệ thành công khi thụ tinh nhân tạo

3. Tác dụng phụ của thuốc kích trứng

Trong quá trình sử dụng thuốc kích trứng để hỗ trợ thụ tinh nhân tạo hoặc thụ tinh trong ống nghiệm, chị em có nguy cơ gặp phải các tác dụng phụ như:

3.1. Căng tức bụng, chướng bụng

Căng tức bụng và chướng bụng là tác dụng phụ của thuốc kích trứng thường gặp. Theo đó, kích thước buồng trứng to dần lên do nhiều nang phát triển là nguyên nhân dẫn đến tình trạng chướng bụng, gây đau tức tại khu vực bụng dưới. 

Căng tức bụng, chướng bụng là tác dụng phụ của thuốc kích trứng thường gặp ở nhiều chị em

3.2. Thay đổi tâm trạng

Tác dụng chính của thuốc kích trứng là tăng cường tổng hợp hormone. Sự tăng của nồng độ nội tiết tố có thể dẫn đến hiện tượng thay đổi tâm trạng. Trong thời gian dùng thuốc, không ít chị em thường cảm thấy khó chịu, bốc hỏa,... Tác dụng phụ này không quá nghiêm trọng. Sau khi ngừng sử dụng thuốc, tâm trạng của bệnh nhân sẽ dần trở lại bình thường. 

3.3. Rối loạn tiêu hóa 

Việc sử dụng thuốc kích thích buồng trứng đôi khi còn gây tình trạng Rối loạn tiêu hóa biểu hiện thông qua các triệu chứng như tiêu chảy, táo bón, buồn nôn. Nhìn chung, những triệu chứng này không quá ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe bệnh nhân. Khi ngừng dùng thuốc, tác dụng phụ tại đường tiêu hóa cũng dần biến mất. 

3.4. Suy giảm thị lực 

Mặc dù không phải tác dụng phụ phổ biến nhưng suy giảm thị lực đã được ghi nhận trên một số bệnh nhân dùng thuốc kích trứng. Cụ thể, thuốc Clomid và Letrozole có thể gây tình trạng mờ mắt, ảo giác (nhìn thấy đồ vật lơ lửng trên không). 

Tuy rằng hiếm khi xuất hiện, nhưng nếu nhận thấy thị lực bị suy giảm, rối loạn khi dùng thuốc kích trứng, chị em nên thông báo tình hình cho bác sĩ để được hướng dẫn xử lý. 

3.5. Dị ứng 

Tình trạng dị ứng khi dùng thuốc kích thích buồng trứng hiếm khi xuất hiện. Thế nhưng trong một số ít trường hợp, bệnh nhân vẫn xuất hiện một số triệu chứng dị ứng, thường là do cơ thể phản ứng với thành phần trong thuốc. 

3.6. Tác dụng phụ ít gặp nhưng đáng chú ý

• Đa thai (song thai, tam thai...): Do kích thích nhiều nang trưởng thành và rụng cùng lúc. Đây là biến chứng hay gặp nhất của kích trứng.
• Huyết khối tĩnh mạch (rất hiếm): Do tình trạng cô đặc máu khi OHSS nặng. 
• Hội chứng quá kích buồng trứng: Buồng trứng sưng to, nhiều nang dịch từ đó gây đau bụng, bụng trướng, buồn nôn, có thể kèm tràn dịch màng bụng, màng phổi. Hội chứng này thường gặp khi dùng thuốc tiêm liều cao trong IVF. Trường hợp ở mức độ nặng có thể nguy hiểm, cần nhập viện theo dõi. 

4. Lưu ý khi dùng thuốc 

Để phần nào hạn chế tác dụng phụ của thuốc kích trứng trong quá trình làm IVF hoặc IUI, chị em hãy lưu ý: 

• Chườm ấm bụng bằng túi sưởi (dưới 40 độ C) nếu bị đau hoặc chướng bụng sau khi dùng thuốc. 
• Tích cực bổ sung thực phẩm giàu đạm và uống nhiều nước để phòng ngừa hội chứng quá kích buồng trứng. 
• Ưu tiên mặc trang phục thoải mái, thông thoáng. 
• Dùng thuốc đúng giờ, đúng liều lượng theo hướng dẫn của bác sĩ. 
• Dành thời gian nghỉ ngơi, tránh làm việc nặng nhọc. 
• Bổ sung đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng. 
• Theo dõi sự thay đổi của cơ thể, thông báo kịp thời cho bác sĩ khi nhận thấy tác dụng phụ. 
• Không nên di chuyển nhiều trong và sau giai đoạn kích trứng. 
• Hạn chế quan hệ tình dục nếu mới dùng thuốc kích trứng.

Uống nhiều nước có thể phòng ngừa hội chứng quá kích buồng trứng

Ngoài ra, chị em nên đi khám hoặc trao đổi ngay với bác sĩ nếu cơ thể xuất hiện những triệu chứng sau đây: 

• Cơn đau tại vùng bụng dai dẳng, đau quặn dữ dội. 
• Liên tục buồn nôn. 
• Tiêu chảy cấp. 
• Có thể sốt cao trên 38 độ C. 
• Nhịp tim rối loạn hoặc tim đập chậm. 
• Tụt huyết áp nghiêm trọng. 
• Cơ thể tăng cân bất thường.
• Tiểu ít hoặc vô niệu. 
• Khó thở. 
• Mắt nhìn mờ hoặc nhìn đôi. 

Có thể thấy rằng, việc sử dụng thuốc kích trứng khi làm thụ tinh trong ống nghiệm hoặc thụ tinh nhân tạo sẽ giúp tăng đáng kể tỷ lệ thành công. Mặc dù vậy, tác dụng phụ khi dùng thuốc là khó tránh khỏi. 

Ngay khi nhận thấy tác dụng phụ của thuốc kích trứng, hay các biểu hiện bất thường khác, chị em nên đi khám hoặc trao đổi kịp thời với bác sĩ. Nếu cần tư vấn thêm, Quý khách vui lòng liên hệ tổng đài 1900 56 56 56 của MEDLATEC để được hỗ trợ.