1. Thiếu máu đẳng sắc là gì?

Tên đầy đủ của thiếu máu đẳng sắc là thiếu máu đẳng sắc đẳng bào. Đây là tình trạng suy giảm số lượng hemoglobin trong máu ngoại vi, khiến lượng oxy cung cấp cho các tế bào trong cơ thể bị thiếu hụt. Cần lưu ý rằng thiếu máu không đơn thuần là sự suy giảm khối lượng máu trong cơ thể mà còn liên quan đến chất lượng và số lượng hồng cầu. 

Dựa trên đặc điểm của hồng cầu, thiếu máu được chia thành ba loại chính: thiếu máu ưu sắc, thiếu máu nhược sắc và thiếu máu đẳng sắc. Trong trường hợp thiếu máu đẳng sắc, kích thước hồng cầu và nồng độ hemoglobin vẫn ở mức bình thường, nhưng tổng số lượng hồng cầu bị giảm. Điều này có nghĩa là chất lượng hồng cầu không thay đổi, chỉ có số lượng bị ảnh hưởng, dẫn đến tình trạng thiếu oxy trong máu.

Thiếu máu đẳng sắc là là tình trạng số lượng hồng cầu bị giảm nhưng chất lượng hồng cầu bình thường

2. Nguyên nhân thiếu máu đẳng sắc

Phần trên giúp giải đáp thiếu máu đẳng sắc là gì, tiếp theo, chúng ta cùng tìm hiểu các nguyên nhân gây ra bệnh lý này.

Mất máu

Mất máu ở đây bao gồm cấp tính (do chấn thương, tai nạn, phẫu thuật) hoặc mạn tính (do rong kinh, trĩ, loét dạ dày,…). Phản ứng của cơ thể khi bị mất máu là tăng cường sản xuất hồng cầu. Tuy nhiên, nếu mất máu quá nhiều hoặc trong thời gian dài, lượng hồng cầu sản xuất ra sẽ không đủ để đáp ứng nhu cầu của cơ thể.

Suy tủy xương

Các tế bào máu, trong đó có hồng cầu được sản xuất tại tủy xương. Vì nhiều nguyên nhân, chẳng hạn như di truyền, ung thư, dùng thuốc, tiếp xúc hóa chất độc hại,… mà tủy xương bị suy yếu dẫn đến giảm sản xuất hồng cầu, gây thiếu máu đẳng sắc.

Bệnh tan máu

Bệnh tan máu di truyền (chẳng hạn bệnh hồng cầu hình liềm) hay tan máu mắc phải (do nhiễm trùng, tác dụng phụ của thuốc) khiến hồng cầu bị phá hủy nhanh hơn bình thường. Lúc này, lượng hồng cầu mới được sản xuất ra không kịp để bù vào lượng hồng cầu cũ bị chết đi, dẫn đến thiếu máu đẳng sắc.

Các nguyên nhân khác

Thiếu máu đẳng sắc có thể là biến chứng của tình trạng nhiễm trùng mạn tính như nhiễm trùng lao, viêm gan B, C hoặc do các bệnh lý như suy thận, ung thư, rối loạn đông máu,…

Mất máu quá nhiều do tai nạn có thể gây thiếu máu đẳng sắc

3. Triệu chứng và biến chứng thiếu máu đẳng sắc

Tùy thuộc vào nguyên nhân thiếu máu đẳng sắc là gì cũng như mức độ bệnh mà các triệu chứng và biến chứng có thể khác nhau ở mỗi người. 

Triệu chứng

Các triệu chứng thường gặp nhất của thiếu máu đẳng sắc bao gồm:

• Da, môi, niêm mạc xanh xao, nhợt nhạt.
• Mệt mỏi ngay cả khi không làm gì và cảm giác tăng lên khi làm gắng sức.
• Khó thở, nhất là khi làm việc nặng hay tập luyện cường độ cao.
• Tim đập nhanh do phải tăng cường hoạt động để bơm máu nuôi cơ thể.
• Hoa mắt, chóng mặt, choáng váng, ngất xỉu do não bị thiếu máu, thiếu oxy.
• Xuất huyết tiêu hóa, vàng da, sốt,… nếu thiếu máu đẳng sắc liên quan đến các bệnh lý tiềm ẩn. 

Biến chứng

Giống như các bệnh thiếu máu khác, thiếu máu đẳng sắc cũng tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị. Các biến chứng này bao gồm:

• Bệnh nhân có thể bị sốc, ngất hay thậm chí tử vong nếu thiếu máu đẳng sắc do mất máu nhiều và kéo dài. 
• Suy tim, đột quỵ, tử vong do khi thiếu máu đẳng sắc, tim phải hoạt động “hết công suất” một cách liên tục. 
• Thiếu máu đẳng sắc do suy tủy xương có thể gây thiếu máu nghiêm trọng do các tế bào máu bị ngừng hoặc giảm sản xuất. 
• Thiếu máu đẳng sắc nói riêng và thiếu máu nói chung khiến hệ miễn dịch yếu, người bệnh dễ mắc bệnh, nhất là các bệnh nhiễm trùng. 
• Thiếu máu gây thiếu oxy, lâu dài làm suy giảm chức năng hoạt động của hệ thần kinh, gan, thận,…

Thiếu máu đẳng sắc khiến người bệnh mệt mỏi, hoa mắt, đau đầu, choáng váng

4. Điều trị thiếu máu đẳng sắc

Nguyên nhân và triệu chứng thiếu máu đẳng sắc sẽ quyết định phương pháp điều trị.

Điều trị nguyên nhân

Nguyên nhân gây thiếu máu đẳng sắc rất đa dạng, do đó, phương pháp điều trị phải tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể. Nếu thiếu máu đẳng sắc bắt nguồn từ mất máu cấp tính do tai nạn, ưu tiên hàng đầu là cầm máu và truyền máu khi cần thiết để bù đắp lượng máu đã mất. Trong khi đó, nếu bệnh xuất phát từ các bệnh lý mạn tính, việc kiểm soát và điều trị bệnh nền sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện tình trạng thiếu máu.

Điều trị triệu chứng

Trường hợp bị thiếu máu đẳng sắc tiến triển nặng hoặc người bệnh mất máu cấp tính với dấu hiệu nguy hiểm, truyền máu khẩn cấp là phương án được bác sĩ chỉ định để ổn định tình trạng. Ngược lại, với các trường hợp thiếu máu nhẹ nhưng gây mệt mỏi, mất sức, người bệnh có thể được chỉ định bổ sung sắt, vitamin nhằm thúc đẩy quá trình tái tạo hồng cầu và cải thiện sức khỏe.

Điều trị hỗ trợ

Chế độ sinh hoạt tại nhà cũng góp phần cải thiện tình trạng thiếu máu đẳng sắc. Thông thường, bác sĩ sẽ hướng dẫn người bệnh các cách sinh hoạt tại nhà để kiểm soát bệnh, bao gồm:

• Ăn uống đủ chất, đặc biệt là các thực phẩm giàu sắt và axit folic như thịt bò, rau xanh đậm, trái cây có múi, các loại đậu,…
• Tập thể dục đều đặn mỗi ngày, giúp quá trình tuần hoàn máu được tốt hơn, khắc phục những triệu chứng của thiếu máu.
• Ngủ đủ giấc để nâng cao sức đề kháng, kiểm soát bệnh lý nền, phòng tránh nhiễm trùng,…, từ đó hạn chế các nguyên nhân gây thiếu máu. 
• Tránh xa những tác nhân có hại như rượu bia, thuốc lá, chất gây nghiện vì chúng là nguyên nhân làm tình trạng thiếu máu thêm trầm trọng.

Một trong các phương pháp điều trị thiếu máu đẳng sắc là truyền máu 

Quan trọng nhất là người bệnh phải thăm khám định kỳ, đúng lịch để bác sĩ theo dõi, đánh giá tình trạng bệnh. Hiện nay, Chuyên khoa Huyết học - Hệ thống Y tế MEDLATEC là địa chỉ khám và điều trị thiếu máu được nhiều khách hàng lựa chọn. Bác sĩ chuyên khoa được đào tạo chuyên sâu cùng hệ thống máy móc hiện đại, đặc biệt là phối hợp chặt chẽ với các chuyên khoa khác sẽ mang đến dịch vụ chất lượng cao và đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng.

Quý khách có thể liên hệ hotline 1900 56 56 56 để đặt lịch thăm khám với bác sĩ chuyên khoa tại MEDLATEC.